aft

آفت دهان هم مانند هر نوع زخم دیگری، نوعی ضایعه است که به علت از بین رفتن بخشی از پوشش داخلی دهان یا لثه و در قسمت داخلی گونه ها به وجود می آید. گزگز یا سوزش، ممکن است یک روز قبل از بروز ضایعه آفت وجود داشته باشد. این بیماری به طور معمول در خانم ها بیشتر دیده می شود.

علايم‌ شايع‌ زخم‌ در دهان‌ با خصوصيات‌ زير: كوچك‌، بسيار دردناك‌، و كم‌ عمق‌ هستند و توسط‌ يك‌ غشاي‌ خاكستري‌ پوشيده‌ شده‌اند. حاشيه‌ آنها توسط‌ يك‌ هاله‌ قرمز پررنگ‌ احاطه‌ شده‌ است‌. اين‌ زخم‌ها مي‌توانند روي‌ لب‌ها، لثه‌ها، داخل‌ گونه‌ها، زبان‌، كام‌ و گلو ظاهر شوند. به‌ هنگام‌ حمله‌ آفت‌ معمولاً 3-2 زخم‌ به‌ وجود مي‌آيند، اما ظهور يك‌ باره‌ 15-10 زخم‌ با هم‌ ديگر خيلي‌ بعيد نيست‌. زخم‌ها ممكن‌ است‌ در 3-2 روز اول‌ بسيار دردناك‌ باشند به‌ نحوي‌ كه‌ فرد موقع‌ خوردن‌ يا صحبت‌ كردن‌ دچار ناراحتي‌ مي‌شوند. گاهي‌ قبل‌ از بروز زخم‌، براي‌ 24 ساعت‌ احساس‌ مورمور يا سوزش‌ وجود دارد.

علل‌ علت‌ دقيق‌ آن‌ ناشناخته‌ است‌ اما علل‌ زير محتمل‌تر به‌ نظر مي‌رسند: استرس‌ عاطفي‌ يا جسماني‌، اضطراب‌، يا ناراحتي‌ و عصبي‌ بودن‌ پيش‌ از عادت‌ ماهانه‌ آسيب‌ به‌ مخاط‌ دهان‌ در اثر خشن‌ بودن‌ دندان‌هاي‌ مصنوعي‌، غذاي‌ داغ‌، مسواك‌ زدن‌، يا كار دندانپزشكي‌ آزردگي‌ و تحريك‌ ناشي‌ از غذاهايي‌ مثل‌ شكلات‌، غذاهاي‌ ترش‌ و اسيدي‌ (سركه‌، غذاهاي‌ دودي‌)، آجيل‌ها يا چيس‌هاي‌ نمك‌ زده‌ شده‌ عفونت‌هاي‌ ويروسي‌ عوامل‌ افزايش‌ دهنده‌ خطر كار دندانپزشكي‌ اخير.

پيشگيري‌ دندان‌هاي‌ خود را روزانه‌ حداقل‌ دوبار مسواك‌ بزنيد و مرتباً از نخ‌ دندان‌ استفاده‌ كنيد تا تميزي‌ و سلامتي‌ دهان‌ و دندان‌ها حفظ‌ شود. حتي‌المقدور سعي‌ كنيد استرس‌ نداشته‌ باشيد. از تماس‌ نزديك‌ با افراد دچار عفونت‌ خودداري‌ كنيد. دقت‌ كنيد كه‌ آفت‌، بيشتر بعد از خوردن‌ چه‌ نوع‌ غذايي‌ رخ‌ مي‌دهد. از خوردن‌ غذاهايي‌ كه‌ به‌ نظر باعث‌ آغاز حمله‌ مي‌شوند خودداري‌ كنيد. عواقب‌ مورد انتظار اكثر زخم‌هاي‌ آفتي‌ بدون‌ برجاي‌ گذاشتن‌ جوشگاه‌ در عرض‌ 2 هفته‌ خوب‌ مي‌شوند. حملات‌ مكرر آفت‌ شايع‌ هستند.

آفت‌ ممكن‌ است‌ به‌ صورت‌ يك‌ زخم‌ حداكثر 3-2 بار در سال‌ تا بروز بدون‌ وقفه‌ چندين‌ زخم‌ در سال‌ رخ‌ دهد. عوارض‌ احتمالي‌ در موارد شديد كه‌ خوردن‌ و آشاميدن‌ سخت‌ مي‌شود امكان‌ دارد بدن‌ كم‌ آب‌ شود. درمان‌ اصول‌ كلي‌ امكان‌ دارد توصيه‌ به‌ كشت‌ زخم‌ شود تا بتوان‌ آفت‌ را از زخم‌ هرپسي‌ افتراق‌ داد، يا احياناً اگر عفونت‌ باكتريايي‌ ثانويه‌ وجود داشته‌ باشد آن‌ را تشخيص‌ داد. دهان‌ را روزانه‌ 3 بار يا بيشتر با محلول‌ نمك‌ (نصف‌ قاشق‌ چايخوري‌ نمك‌ در حدود يك‌ ليوان‌ آب‌ حل‌ شود) شستشو دهيد، البته‌ به‌ شرط‌ اين‌ كه‌ خيلي‌ دردناك‌ نباشد. زخم‌ها را مرتباً با كمك‌ گوش‌ پاك‌ كن‌ يا چيزي‌ شبيه‌ آن‌ كه‌ آغشته‌ به‌ پراكسيدهيدروژن‌ 2% باشد پاك‌ كنيد.

اگر آفت‌ در اثر خشن‌ بودن‌ دندان‌، بريس‌ يا دندان‌ مصنوعي‌ ايجاد شده‌ باشد، به‌ دندانپزشك‌ مراجعه‌ كنيد. تا زماني‌ كه‌ اين‌ نوع‌ مشكلات‌ برطرف‌ نشود آفت‌ دهان‌ خوب‌ نمي‌شود. داروها بي‌حس‌كننده‌هاي‌ موضعي‌ براي‌ تخفيف‌ درد خمير حاوي‌ يك‌ مشتق‌ استروييد به‌ همراه‌ تريامسينولون‌ استونايد. اگر به‌ محض‌ شروع‌ زخم‌ ماليده‌ شود، مي‌تواند از بروز درد جلوگيري‌ كند. دارويي‌ كه‌ براي‌ حمله‌ قبلي‌ آفت‌ تجويز شده‌ است‌ را نگاه‌ داريد. در صورت‌ بروز مجدد آفت‌، بلافاصله‌ آن‌ را مصرف‌ كنيد. درمان‌ هر چقدر زودتر آغاز شود، آفت‌ خفيف‌تر خواهد بود. فعاليت‌ محدوديتي‌ براي‌ آن‌ وجود ندارد. رژيم‌ غذايي‌ محدوديتي‌ براي‌ آن‌ وجود ندارد، مگر پرهيز از غذاهايي‌ كه‌ آفت‌ را بدتر مي‌كنند. به‌ هنگام‌ بهبود آفت‌، هر چقدر مي‌توانيد مايعات‌ زيادتر بنوشيد و يك‌ رژيم‌ غذايي‌ متعادل‌ داشته‌ باشيد. براي‌ كم‌ كردن‌ درد، مايعات‌ را با ني‌ بنوشيد. مواد غذايي‌ كه‌ كمتر باعث‌ درد مي‌شوند عبارتند از: شير، ژلاتين‌ مايع‌، ماست‌ و بستني‌