این ها تنها بخشی از دل گویه های زنانی است که به مشکل واژینیسموس دچار هستند. پای هر مطلبی که درباره واژینیسموس در اینترنت قرار دارد، نظرهای بی شماری نوشته شده است. افراد از نقاط مختلف ایران به داشتن این مشکل اذعان کرده اند و دردناک تر این جاست که این ها تنها آن دسته از افراد هستند که به اینترنت دسترسی دارند و مهم تر از آن نام مشکل خود را می دانند. چه بسیار افرادی که گیج و مبهم مانده اند که این چه دردی است که آن ها دچار آن هستند و چه بسا شرم دارند حتی آن را با زنان دیگر مطرح کنند.
واژینیسموس که در فارسی گاه از آن با اصطلاحات «ازدواج به وصال نرسیده» یا «درد و ترس شدید از نزدیکی» یاد می کنند، به نوعی اختلال جنسی در زنان اشاره دارد، به این ترتیب که هنگام عمل دخول، عضلات کف لگن زن به طور ناخواسته دچار انقباض می شود و این انقباض مانع از انجام عمل دخول می شود. این انقباض همچنین ممکن است هنگام انجام معاینه زنانه نیز رخ دهد. البته این انقباض ناخواسته و ناخودآگاه هستند.
در اغلب موارد مخصوصا وقتی که قرار است عمل دخول برای بار اول صورت گیرد زن از نظر منطقی مشکلی با عمل دخول ندارد، علاقه و عشق لازم بین همسران وجود دارد، حتی زن تمام مراحل پیش از دخول در رابطه جنسی را طی می کند و برانگیخته هم می شود، اما تنها هنگام عمل دخول این انقباض عضلانی به طور کاملا غیرارادی و به دور از اختیار و کنترل فرد اتفاق می افتد طوری که خود زن متعجب می شود.
انواع واژینیسموس
زنان ممکن است در هر سن و مرحله ای از زندگیشان، واژینیسموس را تجربه کنند. واژینیسموس می تواند در طیف گسترده ای ظاهر شود. از غیرممکن بودن دخول تا دخول توأم با ناراحتی، درد یا سوزش، و همه این ها از انقباض های مهبلی غیرارادی نشات می گیرد. این مشکل براساس زمان شروع و بروز آن به دو گروه اولیه و ثانویه تقسیم می شود. در واژینیسموس اولیه زن در اولین تجربه جنسی دچار انقباض واژن می شود به طوری که عمل دخول نمی تواند انجام شود و مرد گویی با دیواری جلوی واژن مواجه می شود.
در واژینیسموس ثانویه ممکن است زن پس از داشتن رابطه جنسی کامل همراه با لذت و بدون درد برای ماه ها و سال ها به دلیل برخی مشکلات پزشکی یا روانی و عاطفی دچار درد و انقباض در هنگام دخول گردد تا جایی که حتی ممکن است دخول غیرممکن شود. از جمله دلایل روانی عاطفی در واژینیسموس ثانویه داشتن مشکلات ارتباطی با همسر و نبود صمیمیت و اعتماد لازم نسبت به اوست.
دلایل بروز واژینیسموس
علت های گوناگونی می تواند باعث مشکل دخول همراه با درد و یا غیرممکن شدن دخول بشود.
* دلایل جسمی
از جمله علت های جسمی دخیل در این مساله می توان به وجود برخی عفونت ها، بیماری های پوستی در ناحیه تناسلی و لگن، برخی عمل های جراحی، وجود زائده در عضو جنسی، خشک بودن ناحیه تناسلی به ویژه در دوران یائسگی به علت تغییرات هورمونی اشاره کرد.
* دلایل روانی
آن چه در بحث واژینیسموس و به ویژه واژینیسموس نوع اول که به طور کلی عمل دخول نمی تواند انجام شود اهمیت دارد دلایل روان شناختی مرتبط با این پدیده هستند. برخی تجربه ها و پدیده های روان شناختی منجر به «بازداری جنسی» در فرد می شوند که یکی از علت های رایج در ایجاد واژینیسموس است. از جمله دلایل روان شناختی که در به وجود آمدن این اختلال تاثیر دارند عبارتند از:
تابو بودن امر جنسی: این مساله می تواند در خانواده هایی که نگاهی سرکوبگرانه و منفی به مسایل جنسی دارند شکل بگیرد. این نگرش منفی باعث می شود از همان کودکی نوعی احساس گناه و باوری نادرست نسبت به مسایل جنسی در دختر شکل بگیرد و بعد ممکن است در افرادی که حساستر هستند در بزرگسالی به طور ناخودآگاه به صورت واژینیسموس بروز کند و مانع انجام عمل جنسی در آن ها شود.
عدم آموزش جنسی یا آموزش جنسی نادرست در دوران کودکی: دریافت نکردن آموزش جنسی مناسب در هر دوره سنی و به ویژه در کودکی یکی از عوامل مهم در شکل گیری این اختلال است. کودک وقتی آموزش جنسی درست و مناسب با سن خود دریافت نمی کند برای یافتن پاسخی برای کنجکاوی های جنسی خود به سراغ همسالانش یا منابع نامعتبر می رود.
در پچ پچه هایی که کودکان درباره مسایل جنسی دارند گاهی ممکن است دخترها مطالب نادرستی را مثلا درباره شب زفاف به یکدیگر انتقال دهند که گاهی ترسناک است و صرفا هیجان جنسی را در آن ها ایجاد می کند. مثلا ممکن است برخی دختران تصور واقعی از شب زفاف نداشته باشند و فکر کنند توام با درد و رنج بسیار است و چه بسا همین آگاهی ناکافی یا نادرست بعدها در رابطه جنسی آن ها مشکل ایجاد کند و باعث بازداری جنسی در آن ها شود.
تجربه جنسی نامناسب در کودکی: در برخی موارد فردی که در کودکی مورد تجاوز جنسی قرار گرفته است و تروماها و آسیب های جنسی در او شکل گرفته است ممکن است در بزرگسالی در هنگام عمل جنسی به طور ناخودآگاه حس بدی نسبت به عمل جنسی یا همسرش پیدا کند و باز به طور ناخودآگاه او را جایگزین فرد متجاوز بداند و این درگیری ذهنی، خود را به شکل انقباض در عضلات مهبل و جلوگیری از دخول نشان دهد. البته باید توجه داشت حتی فردی که خود مورد تجاوز قرار نگرفته است اما شاهد صحنه های خشونت آمیز جنسی بوده است نیز ممکن است دچار واژینیسموس شود.
درمان ها موفقیت آمیزند
خبر خوش برای زوج های که از این اختلال رنج می برند این است که واژینیسموس به عنوان اختلال جنسی زنانه ای شناخته می شود که احتمال درمان موفقیت آمیز آن بسیار بالا است. بسیاری از مطالعاتی که درباره واژینیسموس انجام شده است نشان داده اند که 99 درصد افراد مبتلا روند درمان خود را با موفقیت طی کرده اند.
از آن جا که واژینیسموس اختلال جنسی ای است که بیشتر ریشه های روان شناختی دارد و نمود جسمی، درمان هایی در هر دو بعد از سوی کارشناسان هر حیطه پیشنهاد شده است. از جمله درمان های جسمی می توان به پروتز درمانی و تزریق بوتاکس اشاره کرد.
در پروتز درمانی هدف باز کردن تدریجی واژن است. به این ترتیب که از پروتزهایی در سایز های مختلف از کوچک تا بزرگ (و به اندازه سایز طبیعی آلت) مرد به مرور استفاده می شود تا واژن به تدریج به ورود شیئی به درون خود عادت کند. برخی اوقات پیش از انجام این تمرینات فرد برای کسب آمادگی بیشتر از تمرین های تن آرامی نیز استفاده می کند.
درمان جدیدتر، تزریق بوتاکس است. به این ترتیب که با تزریق بوتاکس در ناحیه تناسلی، عضلات این قسمت برای مدتی دچار نوعی بی حسی و فلج شدن و شل شدن می شود. البته به دلیل تازه بودن این روش درمانی هنوز از عوارض احتمالی آن اطلاعات دقیقی در دست نیست. در این روش درمانی فرد باید هر شش ماه یا یک سال درمان را تجدید کند.
همان طور که گفته شد وجه دیگر و درواقع وجه ریشه ای این اختلال بعد روان شناختی آن است. وقتی در درمان به سراغ این وجه برویم درمان به صورت ریشه ای تری انجام خواهد گرفت و احتمال بازگشت مشکل از میان خواهد رفت. روان شناس که البته باید تخصص سکس تراپی نیز داشته باشد به گفت و گو با فرد دچار این اختلال خواهد پرداخت و علت پیدایش این مساله را در او جست و جو خواهد کرد.
ریشه این مشکل می تواند یک یا چند مورد از علل روانشناختی ای باشد که در بالا ذکر شد. این اختلال می تواند در دو یا سه جلسه درمان شود و البته گاهی بسته به علت هایی که در پیدایش آن دخیل هستند تا پنج یا شش جلسه نیز به طول بیانجامد. اما به طور کلی در مدتی کوتاه و تعداد جلساتی اندک درمان خواهد شد.
نکاتی درباره درمان
وقتی با یک اختلال جنسی مواجه هستید بهتر است به کلینیک های سلامت جنسی مراجعه کنید. چرا که در این کلینیک ها معمولا یک تیم از متخصصین این حوزه حضور دارند و اختلال را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار می دهند. مثلا هم پزشک و متخصص زنان وجود دارد و هم روانپزشک و روان شناس. این تیم با یکدیگر در تماس هستند تا مشکل را از بعدی که برای آن مناسب تر است حل و درمان کنند.
اگر می خواهید برای اختلال جنسی خود نزد روان شناس بروید، سعی کنید نزد روان شناسی بروید که تخصص سکس تراپی داشته باشد. به این ترتیب نتیجه بهتری خواهید گرفت.
توجه داشته باشید که واژینیسموس اختلالی نیست که به خودی خود و با گذر زمان برطرف شود. اگر چنین مشکلی دارید حتما با مراجعه به متخصص در پی درمان آن برآیید.
حمایت و همراهی همسر در روند درمان و چنانچه لازم شد حضور او در جلسات درمانی کمک بسیار موثری بر روند درمان این اختلال دارد. مردی که همسرش دچار این اختلال است حتما باید این نکته را مد نظر قرار دهد که این اختلال کاملا به طور غیرارادی در همسرش اتفاق می افتد. بنابراین به هیچ عنوان نباید همسرش را در بروز این اختلال مقصر بداند.
