فراوانترین ماده معدنی بدن است که حدود 2-5/1% وزن بدن را تشکیل می دهد. حدود 99% کلسیم در استخوانها و دندانها وجود دارد و 1% بقیه در خون و مایعات خارج سلولی و در داخل سلولها وجود دارد.
لبنیات از قبیل شیر، ماست، پنیر و کشک، سبزیجات سبز برگی شکل مثل کلم، برگ شلغم، صدف، ماهی و لوبیا و سویا از منابع عمده کلسیم می باشند.
با وجود مقدار قابل ملاحظه کلسیم در اسفناج و چغندر قند، بدلیل وجود اگزالات در آن ها جذب کلسیم در این مواد پایین است.
کلسیم اصلی ترین ماده معدنی ساختمان استخوانها و دندان است.
این ماده معدنی معمولا در ابتدای روده باریک جذب می شود و همانطور که قبلا ذکر شد ویتامین D می تواند به جذب فعال آن کمک نماید. کلسیم در محیط اسیدی بهتر جذب می شود. بنابراین اسید معده یا مصرف میوه هایی مانند پرتقال همراه با منابع کلسیم (بعنوان مثال مصرف پرتقال همراه با صبحانه نان و پنیر) می تواند به جذب بهتر آن کمک نماید. همچنین مصرف زیاد گوشت و پروتئین حیوانی موجب دفع کلسیم از طریق ادرار خواهد شد.
در فعالیت شدید بدنی نیز مقداری از کلسیم از طریق عرق دفع می گردد که این موضوع می بایست در رژیم غذایی ورزشکاران مورد توجه واقع شود. مصرف نوشابه های گازدار نیز می تواند موجبات دفع کلسیم را فراهم نماید.
با توجه به اهمیت این ماده معدنی مصرف آن در دورانهای مختلف از جمله سنین بلوغ به خصوص در دختران و زنان 35 سال به بالا و بعد از سن یائسگی، زنان باردار و شیرده و سالمندان در هر دو جنس حائز اهمیت بیشتری می باشد. به خصوص در زنان بعد از سن یائسگی به دلیل عدم ترشح هورمون استروژن مقدار بیشتری کلسیم از استخوانها برداشت می شود و در صورت عدم مصرف کافی منابع کلسیم و نداشتن تحرک کافی ماننده پیاده روی، پوکی استخوان بروز خواهد نمود.
کلسیم جهت انقباض عضلات به خصوص عضله قلب ضروری است و کمبود آن می تواند موجب تتانی یا گرفتگی عضلات شود.
همچنین کلسیم با کمک به تبدیل پروترومبین به ترومبین به انعقاد خون کمک می نماید.
تامین کلسیم کافی تا قبل از سن بلوغ جهت تراکم کافی استخوانی و حجم گرفتن استخوان بسیار مهم است. این مسئله در دختران مهم تر است زیرا تراکم کافی استخوان می تواند سبب محافظت در برابر ابتلا به پوکی استخوان در سالهای بعد از یائسگی شود.
همانطور که ذکر گردید کمبود این ماده معدنی می تواند سبب نرمی و پوکی استخوان تتانی یا گرفتگی عضلات و نارسایی قلبی و تنفسی و بروز بیماریهایی نطیر سرطان کولون و پرفشاری خون گردد.
این مطلب اختصاصی سایت دکتر سلام می باشد استفاده از آن فقط با ذکر منبع مجاز می باشد
