Hand with pen drawing the chemical formula of cortisol

 

هورمون کورتیزول چه تاثیراتی بر بدن میگذارد کنترل سطح آن چگونه امکانپذیر خواهد بود در صورت کاهش سطح این هورمون با چه مشکلاتی مواجه خواهیم شد ارتباط این هورمون با برخی بیماری های مزمن چگونه است و در بروز آن ها چه نقشی دارد

کورتیزول و طول عمر

کورتیزول نوعى هورمون است که مى‌تواند هم خبر خوبى باشد و هم خبر بدى باشد. خبر خوب این است که این هورمون قسمتى از بیولوژى آباء و اجدادى ما مى‌باشد، و باید از این هورمون و دیگر هورمون‌ها به دلیل عکس العمل‌هاى جنگ و گریز تشکر کرد زیرا که نژاد انسان به همین دلیل بوده که بقا یافته است. خبر بد این است که ثابت شده است سطوح بالا رفته‌ى کورتیزول در طول مدت زیاد، با آمار مرگ و میر بالا در رابطه بوده، و دلیل آن ایجاد خرابى و ایراد در سیستم قلبى عروقى، دستگاه ایمنى بدن و متابولیسم (سوخت و ساز) بدن مى‌باشد.

در شرایط خطر یا استرس حاد (گذرا)، غده‌ى آدرنال ماده‌هاى شیمیایى، مانند آدرنالین و کورتیزول را، به جهت فرار سریع از این موقعیت، آزاد مى‌کند: گلوکز و اسیدهاى چرب آزاد به حرکت در آمده، خروجى از قلب و فشار خون بالا مى‌رود. هم چنین، کورتیزول به عمل کرد سیستم دفاعى و دستگاه گوارش، اعلام خطر کرده و با این کار کمک مى‌کند که منابع مورد نیاز قسمت‌هاى مختلف بدن، به آن نقاط ارسال شود تا بدن از خطر رهایى یابد. در زمان انسان‌هاى غار نشین، زمانى که تهدید از بین مى‌رفت، همه چیز به حالت عادى بر مى‌گشت.

مشکل این جاست که در دنیاى مدرن امروز، استرس‌هایى مانند تمام شدن مهلت انجام و تحویل یک کار، ترافیک سنگین و نزاع و دعواى کودکان همیشه وجود دارد و در این شرایط، آزاد سازى هورمون کورتیزول که یک واکنش اولیه مى‌باشد نیز، با سماجت وجود خواهد داشت. حتى ثابت شده که گرفتن رژیم غذایى نیز در افزایش سطوح این هورمون تأثیر دارد. زمانى که سطح کورتیزول براى مدت زمان طولانى در سطوح بالایى باقى بماند، مى‌تواند باعث مشکلات گوناگونى شود یا راه را براى این گونه مشکل‌ها هموار کند.

برخى از این مشکلات عبارتند از:
تصلب شراین (ناکشسانی سرخرگ‌ها) یا سخت شدن بدنه‌ى سرخ رگ‌ها
سندروم (مجموعه علائم بدنى و ذهنى مرض) متابولیک (مربوط به سوخت و ساز بدن) یا یک مجموعه از علائم بیمارى که در ارتباط با مقاومت انسولینى مى‌باشد.
افزایش چگالى استخوان
افسردگى
افزایش چربى خون و چربى اطراف شکم
عدم عمل کرد دستگاه ایمنى
نتایج یک سرى از مطالعات تحقیقاتى که در ایتالیا و در سال ٢٠١٠ انجام گرفته و در مجله‌ى پزشکى متابولیسم و درون ریز شناسى (علم شناسایى و مطالعه غدد مترشحه داخلى) منتشر شده نشان مى‌دهد که از میان ٨۶١ مورد (۶۵ سال به بالا)، افرادى که مقادیر بیشترى کورتیزول در ادرار خود داشته اند، ۵ برابر احتمال مرگ به دلیل تصلب شراین در آن‌ها بالاتر بوده است. حتى افرادى که سابقه‌ى ابتلا به بیمارى‌هاى قلبى نداشتند نیز از این قاعده مستثنى نبوده‌اند، و این نشان مى‌دهد، به جاى این که وجود کورتیزول نشان دهنده‌ى علائم بیمارى باشد، خودش مى‌تواند در این شرایط، باعث به وجود آمدن بیمارى شود.
قبل‌تر از آن (در سال ٢٠٠٩) یک سرى از تحقیقاتى که در آلمان انجام شد و در مجله‌ى پزشکى درون ریزشناسى به چاپ رسید نیز ارتباطاتى ما‌ بین سطوح بالاى کرتیزول ‌در خون، و مرگ و میر را یافته بود، به ویژه رابطه‌اى ما بین کورتیزول، و دیابت و فشار خون پیدا کردند.
چه باید بکنیم؟
سعى کنید مقدار استرس، عصبانیت و دلهره‌ى خود در زندگى را کاهش دهید. با این وجود که همیشه امکان آن وجود ندارد که مقدار استرس، عصبانیت و دلهره‌ى خود در زندگى را کاهش دهید، انتخاب تغییراتى در شغل و یا روابط با دیگران، ممکن است طول عمر شما را بهبود ببخشد.
یاد بگیرید در شرایط استرس‌ زا، آرامش خود را حفظ کنید، مدیتیشن کنید و تلاش کنید از پس انسان‌هایى که با آن‌ها به سختى کنار مى‌آیید با عصبانیت و استرس کمترى بر بیاید، مطمئن باشید این کنترل روى اعصاب خودتان، ارزشش را داشته و هم کیفیت و هم کمیت عمر شما را بهبود مى‌بخشد. بدن شما از شما تشکر خواهد کرد.

میگنا