نازنين، 40سالش شده بود اما لاغر شدن هنوز برايش يك رؤيا بود.
تمام سال گذشته را سعي كرده بود. اگرچه با زحمت زياد، 10كيلويي لاغر شده بود ولي هنوز تا رسيدن به وزن ايدئال‌اش بايد 10كيلوي ديگر لاغر مي‌شد.

دوستش به او پيشنهاد كرد از قرص‌هاي لاغري- كه تازگي‌ها خيلي بر سر زبان‌ها افتاده- استفاده كند.

نازنين- كه  يك سال رژيم گرفته بود و ديگر خسته شده بود- از اين فكر خوش‌اش آمد. به نظر مي‌رسيد با خوردن قرص، مي‌توان بدون زحمت و سريع لاغر شد.ديگر لازم نبود از خوردن شيريني‌هاي خوشمزه و بستني مورد علاقه‌اش چشم‌پوشي كند.

دلش لك زده بود براي ته‌ديگ‌هاي سيب‌زميني چرب و چيلي! چرا زودتر به فكرش نيفتاده بود؟ گيريم مجبور شود بالاي اين قرص‌ها پول زيادي بدهد، به لاغر شدن‌اش كه مي‌ارزد.

روز بعد، نازنين به پيشنهاد دوستش يك نوع از اين قرص‌ها را تهيه و مصرف آن را شروع كرد. فكر مي‌كنيد بالاخره نازنين به آرزويش رسيد؟

متاسفانه اين باور غلط در جامعه رواج پيدا كرده كه داروهاي لاغركننده، يك شبه و بدون نياز به رژيم غذايي، روياي لاغري را به حقيقت نزديك مي‌كنند.

حالا بگذريم از عوارض اين داروها كه اگر در درازمدت استفاده شوند ممكن است خطرآفرين باشد؛ بنابراين بهتر است يادتان نرود كه بيشتر داروهاى ضدچاقی تنها براى مصرف موقت ساخته شده‌اند و بيشترين تاثير خود را هنگامي نشان مى‌دهند كه مصرف آنها با تغيير در ساير شيوه‌هاى زندگى همراه باشد.

در صورتی که سایر روش‌های کاهش وزن برايتان موفقيت‌آميز نباشد، شاخص توده بدنی (BMI) به‌عنوان معیار چاقی در شما بالاتر از 24 باشد، دچار عوارض پزشکی چاقی مانند دیابت، فشار خون بالا یا قطع تنفس هنگام خواب باشید، ممکن است پزشك برايتان دارو تجويز كند.

آيا قرص معجزه مي‌كند؟

در حال حاضر، تنها 2نوع دارو برای کاهش وزن به‌وسیله «سازمان غذا و داروی آمریکا» مورد تأیید قرار گرفته‌اند؛ سیبوترامین و زنيكال.

سيبوترامين يا (Meridia) با تغییر مواد شیمیایی در مغز، باعث كاهش اشتهاي شما می‌شود.اين دارو با تحریك تولید هورمون‌هاى سروتونین و سایر كاتكولامین‌ها و تاثیر آنها بر مركز اشتها در مغز باعث كاهش اشتها مى‌شود.

بررسی‌ها نشان داده که مصرف‌کنندگان سیبوترامین بعد از يك سال تنها 5كيلو بيشتر از كساني كه رژيم كم‌كالري و دارونما مصرف كرده‌اند، لاغر شده‌اند.

افزایش فشار خون و ضربان قلب، سردرد، خشکی دهان، یبوست و بی‌خوابی عوارضي است كه اين دارو دارد ولي رژيم كم‌كالري اين مشكلات را ندارد و مصرف بي‌رويه اين داروممكن است   موجب سكته قلبي يا مغزي شود.

وقتي چربي جذب نمي‌شود

ارلیستات (Xenical) از جذب چربی در روده شما جلوگیری می‌کند و چربی جذب‌نشده با مدفوع خارج می‌شود. لازم است بدانيد فقط ۳۰ درصد جذب چربى‌هاى خورده شده توسط این دارو مهار مى‌شود و به همین دليل است كه معمولا درمان چاقى با اين دارو به علت نا‌آگاهى كافى بیماران به شكست مى‌انجامد.

بنابراين از اين دارو انتظار معجزه نداشته باشيد چون میانگین کاهش وزن با آن در حد متوسطی است؛ یعنی حدود 3کیلوگرم پس از یک سال.

عوارض جانبی  این دارو شامل اسهال حاوي چربی و كمبود ويتامين‌هاي محلول در چربي است چون ارلیستات مانع جذب ويتامين‌هاي محلول در چربي (مانند A، D و‌‌E) مي‌شود.

بدين ترتيب با خوردن اين قرص، نياز به مصرف مكمل ويتامين پيدا مي‌كنيد؛به‌علاوه خانم‌هاي شيرده، باردار و بچه‌ها بايد از مصرف اين دارو خودداري كنند.

جالب است بدانيد دوز پایین‌تر این دارو با نام Alli در آمریکا بدون نسخه فروخته می‌شود و به عنوان مکمل رژیم غذایی و ورزش برای کاهش وزن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

شكم پركن‌ها

دسته دیگرى از داروها هستند كه به عنوان حجم‌دهنده سیستم گوارش- به‌خصوص معده- عمل مى‌كنند؛ يعني با پر كردن معده و اشغال حجمي از آن، مانع گرسنگي مى‌شوند (مثل آگارآگار).

این گروه به عنوان داروي موثر در درمان چاقى محسوب نمي‌شوند. البته به‌تازگي محققان ايتاليايي هم  با استفاده از سلولز، نوعي هيدروژل گرد مانند ساخته‌اند كه وقتي با يک ليوان آب خورده مي‌شود، در معده باد مي‌کند و به فرد احساس پري معده دست مي‌دهد؛ احساسي که به مغز اين پيام را مخابره مي‌کند که «تو سيري و نيازي به غذا نداري!».

البته اين دارو بايد نيم‌ساعت تا يک ساعت قبل از صرف غذا خورده شود تا بتواند جلوي پرخوري‌هاي بي‌مورد را بگيرد. بعد از حدود 5 تا 6 ساعت، اين دارو از دستگاه گوارش انسان خارج مي‌شود.

سقوطي به تمام معنا

اگر تاريخچه داروهاي ضدچاقي را مرور كنيم، مي‌بينيم در اين فهرست، داروهاي متعددي بوده‌اند كه به علت عوارض ناگوارشان از رده خارج شده‌اند؛ مثلا در سال‌هاي دهه1890 داروهايي با اثر بر تيروئيد مصرف مي‌شد كه كاهش وزن حاصل از آن، بيشتر مربوط به از دست رفتن بافت عضلاني ‌بود.

بعد‌ها متوجه شدند كه اين عصاره تيروئيد خطر پوكي استخوان را زياد كرده و مي‌تواند باعث بالا رفتن ضربان قلب و درد قفسه سينه شده و حتي موجب مرگ ناگهاني شود.

در سال ۱۹۹۶ سازمان غذا و داروى آمريكا مصرف دكس فن فلورامين را با نام تجارتى REDEX تاييد كرد.

مطابق بررسى‌هاى انجام‌شده خطرات اين سه دارو شامل فشار خون اوليه ريوى، بيمارى دريچه‌اى قلب و مسموميت عصبى است.

با توجه به اين بررسى و بررسى‌هاى بعدى- كه نشان مى‌داد يك‌سوم مصرف‌كنندگان دكس فن فلورامين و فن فلورامين مبتلا به بيمارى دريچه‌اى قلب شده‌اند- سازمان غذا و داروى آمريكا ممانعت از فروش اين داروها را خواستار شد و شركت‌هاى داروسازى، دكس فن فلورامين و فن فلورامين را در سال ۱۹۹۷ از بازار ايالات متحده خارج كردند.

گروهي ادعا مي‌كنند مصرف داروهاي گياهي- كه عمدتا سوخت و ساز چربي را زياد مي‌كنند- مي‌تواند بدون عوارض، باعث كاهش وزن شود اما صرف طبيعي بودن، به معناي بدون عارضه بودن نيست.

متخصص تغذيه- دكتر مسعود كيمياگر- معتقد است اشکال كار در اين است كه اينها تنها چربي‌هاي اضافه را نمي‌سوزانند بلكه چربي‌هاي مفيد بدن را هم از بين مي‌برند.

فراموش نكنيم كه راه اصلي براي لاغرشدن، ورزش منظم و رژيم غذايي مناسب با محدود كردن كالري و استفاده از سبزيجات و ميوه‌‌هاست.

منبع: دکتر سلام