توصیه های غذایی برای سالمندان [فیلم]

 

 

سالمندان بیشتر از دیگر رده های سنی نیازمند دریافت ویتامین ها و املاح معدنی می باشند این افراد باید مراقب کاهش انواع املاح و ویتامین ها در بدنشان باشند چون با کمبود برخی مواد معدنی در بدنشان دچار مشکلات دهان و دندان یا مشکلات گوارشی، افسردگی و بسیاری عارضه های دیگر خواهند شد .

انرژی:
نیاز به انرژی با بالارفتن سن کاهش می یابد که این کاهش به علت تغییرات حاصله در ترکیبات بدن ، کاهش فعالیت بدنی ، کاهش توده عضلانی و کاهش متابولیسم پایه می باشد. برای تعیین انرژی مورد نیاز در سالمندان, BMI, معیار مناسبی است .در صورت دریافت کمتر از ۱۵۰۰ کالری در روز باید مکمل مصرف شود.

پروتئین:
نیازهای پروتئینی (بر حسب گرم برای هر کیلو گرم وزن بدن) با بالارفتن سن تغییری نمی کند، ولی معمولا” به علت کاهش انرژی دریافتی ، کاهش توده عضلانی و ناکافی بودن ذخائر پروتئین ماهیچه های اسکلتی و نیز تغییر در ذائقه ، مقدار کافی تامین نمی شود. میزان پروتئین دریافتی باید حدود g/kgwتا 1.5  -1 در روز باشد تا بتواند تعادل ازت را حفظ کند.

کربوهیدرات:
مانند تمام سنین مقدار کربوهیدرات مصرفی روزانه حدود %۶۵-۴۵ کل انرژی را باید تأمین نماید. فیبر غذایی به مقدار ۲۰ تا ۳۵ گرم روزانه توصیه می شود. مصرف کربوهیدراتهای پیچیده (مانند مواد نشاسته ای) مفیدتر از قندهای ساده می باشد.کربوهیدراتهای پیچیده علاوه بر تأمین انرژی, دارای خواصی همچون موارد زیر می باشند:

 -حاوی مقادیر قابل توجهی فیبر غذایی هستند که در سلامت انسان اثرات مهمی دارد.
– حاوی مقادیر مناسبی پروتئین گیاهی, ویتامینها و املاح می باشند.
– حاوی فیتوکمیکال ها هستند که ضد سرطان اند.
– بعلت آنکه در معده توقف بیشتری نسبت به مواد قندی دارند, ارزش سیری آنها خیلی بیش از مواد قندی است.
– چون قند آنها بتدریج وارد خون می شود ، برای افراد دیابت ی خیلی مناسبتر از مواد قند یست.
لازم به ذکر است که کمبود کربوهیدراتها در رژیم غذایی روزانه, موجب استفاده بدن از پروتئین بعنوان نگهداری و سلامت سالمندان – تولید انرژی می شود.

چربی:
سالمندان سالم، می توانند حداکثر ۳۰% از کالری روزانه خود را از چربی دریافت کنند. باید مقدار چربیهای اشباع کاهش یافته طوری که بیش از ۸ تا ۱۰ درصد کل انرژی نباشد. مقدار کلسترول دریافتی از ۳۰۰ میلی گرم روزانه تجاوز نکند..بیشتر بهتر است از چربیهای تک غیر اشباع( MuFA) مثل روغن زیتون و کلزا و چند غیر اشباع( PuFA) مثل انواع روغنهای مایع استفاده شود.نسبت انواع چربیها در رژیم غذایی بهتر است به میزان <۱۰ PuFA, =۱۵% MuFA و =۱۰% SFA باشد. با مصرف مواد حیوانی کم چرب مانند لبنیات کم چرب, گوشت قرمز بدون چربی, گوشت سفید و تخم مرغ به میزان متعادل در رژیم غذایی روزانه, میزان ۱۰%سهم SFA تأمین خواهد شد. جانشین کردن چربیهای تک غیر اشباع( MuFA) و چند غیر اشباع( PuFA)  با چربیهای اشباع موجب کاهش چربیهای نامطلوب خون می شود.

ویتامینها و مواد معدنی:
کمبود ویتامینها و مواد معدنی در اثر موارد زیر ایجاد میشود:
– سوء جذب یا اختلال در هضم و جذب و متابولیسم مواد غذایی بعلت کهولت
– مصرف برخی داروها که از جذب ویتامین ها و املاح جلوگیری می کند.
– مصرف سیگار که موجب افزایش نیاز به برخی از ویتامینها می شود.
– کمبود مصرف لبنیات بعلت عدم تحمل قند شیر یعنی لاکتوز(این عارضه بعلت کاهش ترشح آنزیم لاکتاز در بدن سالمندان رخ می دهد)
– کاهش ترشح اسیدکلریدریک معده
– کاهش ترشح فاکتور داخلی
– کاهش مصرف گوشت و مواد حیوانی و تخم مرغ
– کم خوری به علت بی اشتهایی یا مشکلات دهان و دندان یا مشکلات گوارشی یا ترس از افزایش چربیهای نامطلوب خون یا فشار خون
– انتخاب غلط غذایی بعلت عدم آگاهی تغذیه ای یا افسردگی
– کمبود مصرف میوه ها و سبزیهای تازه بعلت مشکلات دهان و دندان یا مشکلات گوارشی.
– کمبود مصرف مواد حاوی فیبر غذایی (غلات یا سبوس, حبوبات) بعلت مشکلات فوق
– استرس و فشارهای روانی که موجب افزایش نیاز به ویتامین ها می شود.
– زندگی در اطاقهای در بسته و قرار نگرفتن در معرض نور خورشید

 ویتامین D:
سالمندان به علت کم شدن جذب ویتامین D در بدن و نیز کاهش ساخته شدن این ویتامین در پوست ممکن است به کمبود این ویتامین دچار شوند. قرار گرفتن در معرض اشعه مستقیم نور خورشید جهت تولید مقدار کافی ویتامین D در بدن, لازمست.

ویتامین های گروه B :
دریافت ناکافی فولات، ویتامین B۶ و ویتامین B۱۲ منجر به کاهش مقدار هموسیستئین پلاسما که خود فاکتور خطر بیماریهای قلبی عروقی است می شود.

 کلسیم:
جذب کلسیم در نتیجه کاهش گیرنده های ویتامین D در این سنین کمتر می شود.

روی و آهن:
مکمل یاری روی تنها در افرادی توصیه می شود که کمبود دریافت دارند. دریافت ناکافی آهن در سالمندانی که گوشت قرمز، ماهی و ماکیان استفاده نمی کنند دیده می شود.