تخمک سوخته (که همچنین به عنوان بارداری بدون جنین شناخته می‌شود) نوعی سقط جنین زودرس است؛ این عارضه زمانی رخ می‌دهد که تخمک بارور هرگز به جنین تبدیل نمی‌شود. از آنجایی که این عارضه در اوایل دوران بارداری و تنها چند هفته پس از تخمک‌گذاری و لقاح رخ می‌دهد، بسیاری از خانم‌ها حتی از بروز آن مطلع نمی‌شوند. بنابراین اگر در یک تست حاملگی نتیجه مثبت گرفته‌اید و چند روز بعد تست منفی داشته‌اید یا در سونوگرافی مشکوک به سقط جنین بوده‌اید، طبیعی است که گیج و ناراحت باشید. با این حال، دانستن چون و چرای بروز این عارضه و اینکه تخمک سوخته شانس بارداری شما را در آینده از بین نمی‌برد، می‌تواند اطمینان‌بخش باشد.
تخمک سوخته چیست؟
در طول یک حاملگی طبیعی، اسپرم ظرف مدت کوتاهی پس از تخمک‌گذاری یک تخمک را بارور می‌کند. این تخمک بارور در عرض چند ساعت شروع به تقسیم شدن می‌کند. ظرف مدت 10 روز، این تخمک سلول‌های جنین را توسعه می‌دهد و درون رحم جای می‌گیرد. تثبیت جنین در داخل رحم با شروع رشد جفت همراه است. جنین در روزهای آتی به رشد خود ادامه می‌دهد و هفته ششم از دوره بارداری، یا حدود یک ماه پس از تخمک‎گذاری و لقاح به صورت یک نقطه چند میلی‌متری در سونوگرافی دیده می‌شود.
با این حال، در برخی موارد توسعه جنین به صورت موقت متوقف می‌شود. ممکن است یک تخمک بارور هرگز به جنین تبدیل نشود، اما جایش را در رحم به دست آورد. همچنین ممکن است چیزی باعث توقف رشد جنین در داخل رحم شود. در هر صورت، پزشک در این شرایط تشخیص می‌دهد که تخمک سوخته است. این تشخیص در هفته هفتم و از طریق سونوگرافی داده می‌شود.
علت بروز تخمک سوخته چیست؟
در سال 2007، محققان محتویات نزدیک به صد تخمک سوخته را بررسی کردند و پس از تجزیه و تحلیل آنها دریافتند که بیش از دو-سوم آنها کروموزوم‌های غیرطبیعی داشتند. در بسیاری از موارد، تخمک یا جنین یک کروموزوم اضافی داشتند یا از کمبود یک کروموزوم رنج می‌بردند.
علائم تخمک سوخته
علائم تخمک سوخته شبیه علائم یک حاملگی طبیعی است، حتی اگر رشد تخمک در رحم متوقف شود. چون بدن مادر تشخیص می‌دهد که چیزی داخل رحم کاشته شده، اما از رشد یا توقف رشد جنین در داخل رحم اطمینان ندارد. به همین دلیل است که بسیاری از خانم‌های مبتلا به این عارضه در تست حاملگی نتیجه مثبت می‌گیرند، اما بعدها متوجه می‌شوند که بارداری بدون جنین دارند. با این حال،چند نشانه غیرطبیعی وجود دارد که می‌تواند پزشک را به شک بیاندازد.
نرخ شیوع تخمک سوخته چقدر است؟
از آنجایی که این عارضه در اوایل دوران بارداری رخ می‌دهد، همه موارد تشخیص داده نمی‌شوند. از این رو، تخمین نرخ شیوع آن برای متخصصان دشوار است. حدود 20 درصد از تمام موارد بارداری به سقط جنین ختم می‌شود که 80 درصد از آنها در 12 هفته اول رخ می‌‌دهند. کارشناسان تخمین می‌زنند که یک سوم از موارد سقط جنین در 8 هفتگی به علت ابتلا به عارضه تخمک سوخته به وقوع می‌پیوندد.
این عارضه چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تخمک سوخته تنها از طریق سونوگرافی تشخیص داده می‌شود. از آنجایی که شکل تخمک سوخته شبیه حالتی است که قطب جنینی وجود ندارد، این نوع سقط جنین اغلب تشخیص داده نمی‌شود. مثلا اگر در هفته پنجم باشید، ممکن است اصلا متوجه این عارضه نشوید، چون نمی‌توانید جنین کوچک‌تان را مشاهده کنید. بنابراین اگر از آخرین روز قاعدگی خود مطمئن نیستید و نمی‌توانید قطب جنینی را در سونوگرافی مشاهده کنید، باید از دکتر بخواهید یک نوبت فوری به شما بدهد تا وضعیت‌تان از نزدیک بررسی شود.
درمان تخمک سوخته چگونه انجام می‌گیرد؟
در برخی موارد، برای درمان تخمک سوخته لازم نیست کاری بکنید. اگر بدن شما در همان اوایل کار تشخیص دهد که تخمک به جنین تبدیل نشده، محتویات موجود در رحم را از بدن خارج می‌سازد که شامل تخمک بارورنشده نیز هست. این امر با خونریزی سنگین در دوره‌های قاعدگی همراه است. در واقع، تخمک سوخته در بسیاری از موارد با قاعدگی اشتباه گرفته می‌شود. بسیاری از خانم‌ها در این شرایط تصور می‌‌کنند که دوره قاعدگی‌شان با چند روز تاخیر سر رسیده است.
اگر پزشک تشخیص دهد که مبتلا به تخمک سوخته هستید، احتمالا از متدهای درمانی زیر برای رفع مشکل شما استفاده خواهد کرد:
درمان انتظاری: حتی اگر تخمک سوخته از طریق سونوگرافی تشخیص داده شود، پزشکان اغلب توصیه می‌کنند چند روز منتظر بمانید تا از واکنش بدن‌تان نسبت به این وضعیت مطمئن شوند.
دارو یا عمل جراحی: گاهی اوقات هورمون‌هایی که یک جنین کاشته شده ترشح می‌کند، به حفظ جنین نیز کمک می‌نماید، حتی اگر جنین در حال رشد نباشد. در این موارد، پزشکان قرص سایتوتک (میزوپروستول) را تجویز می‌کنند که به خروج محتویات داخل رحم کمک می‌کند.کورتاژ نیز یک متد موثر است که برای خالی کردن رحم انجام می‌گیرد.
منبع: healthywomen