11

دو خوراکی که در سراسر دنیا طرفداران بسیار زیادی را دارد ، ساندویچ و بستنی است. کودکان نیز نسبت به این دو خوراکی علاقه ی بسیاری نشان می دهند ، اما متاسفانه بسیاری از این ساندویچ ها و بستنی ها برای بدن افراد ضرر دارند.

فصل تابستان آغاز شده؛ مدرسه ها تعطیل می شود، خانواده ها به مسافرت می روند و فعالیت های بیرون از خانه دوباره باب می شود. اما باید توجه داشت، در عین حال که تابستان برای بسیاری از افراد فصل تفریح و شادی به حساب می آید، می تواند بیماری های عفونی گوارشی زیادی را در پی داشته باشد؛ زیرا با ازدیاد مصرف میوه، سبزی، بستنی و آبمیوه در این فصل و بالا رفتن دمای هوا، میکروب ها با سرعت بیشتری تکثیر می​شوند، بنابراین لازم است که در این فصل شیوه انتخاب و مصرف مواد غذایی مان را تغییر دهیم تا تابستانی خوشگوار داشته باشیم!

 

 

ماه های تابستانی بیماری های تابستانی

تابستان فصل استراحت، گرما، تفریح و البته خوراکی ها و نوشیدنی هاست؛ میوه های تابستانی، تنوع زیادی دارند و گرمای هوا و تعریق هم باعث می شود که گرایش به استفاده از نوشیدنی ها در این فصل بسیار بالا باشد اما آیا در مورد بهداشت خوراکی ها و نوشیدنی های این فصل رعایت نکات لازم را می کنید؟

درواقع تابستان به دلایل متعدد فصل مهم از لحاظ بهداشت است. برای همین مصاحبه اصلی بخش خانواده این شماره سیب سبز را به مصاحبه ای با خانم دکتر سروش، متخصص بیماری های عفونی اختصاص داده ایم تا تمام نکات لازم برای آنکه در این فصل از انواع و اقسام بیماری های عفونی دور بمانید را برای شما بگوید، این مصاحبه را از دست ندهید.

اما این مصاحبه تنها مطلب تابستانی ما نیست، مطلب دیگری در این شماره هست که مخصوص مادران و دختران خانواده هاست، این مطلب درباره بهداشت پاها در فصل تابستان است که با خواندن آن می توانید پی ببرید که کدام کفش ها، صندل ها و دمپایی ها در این فصل مناسب پای شما هستند و در کل چگونه می توانید پاهایتان را از آسیب های معمول تابستان امسال دور نگه دارید.

 

 

در این رستوران ها غذا نخورید

از ظاهر یک رستوران نمی توان کیفیت غذای آن را قضاوت کرد. ممکن است ظاهر رستوران بسیار تمیز و زیبا باشد، اما این لزوما به این معنی نیست که بهداشت کاملا در آن رعایت می شود. همچنین سیستم بهداشتی بر رستوران ها نظارت دارد، ولی هر لحظه نمی تواند آنها را کنترل کند پس به یاد داشته باشیم رعایت بهداشت امری وجدانی و اخلاقی است، بنابراین بهتر است رستوران هایی را انتخاب کنید که شناخته شده هستند، مشتری بیشتری دارند و افراد محل آن را می شناسند و می دانند که موارد بیماری زیادی از آن گزارش نشده است.

 

 

بهترین ساندویج ها کدامند

اگر مجبور باشید جایی غذا بخورید که به وضعیت بهداشتی آن اطمینان ندارید و تا به حال آنجا را تجربه نکرده اید، به خصوص در مسافرت و جاده ها، بهتر است غذاهایی را مصرف کنید که صددرصد پخته شده هستند و از روی درجه حرارت بالای اجاق یا از درون تنور برداشته شده است. غذاهای سنتی ایرانی مانند برنج، خورش، آش و نیز تمامی غذاهایی که کاملا پخته می شود و به صورت داغ سرو شود مانند سوپ، پیتزا و… به طور حتم آلودگی میکروبی کمتری دارند و در مجموع نسبت به غذاهای سرد ایمن تر هستند. اگر می خواهید از ساندویچ ها و غذاهای سرد استفاده کنید، ساندویچ هایی انتخاب کنید که در آن از کاهو، گوجه و سبزی خوردن کمتر استفاده شده است. به این دلیل که بیشتر رستوران ها سبزیجات را به خوبی ضدعفونی نمی کنند و این می تواند باعث انتقال عفونت های میکروبی و انگلی شود. ساندویچ هایی مانند ساندویچ کتلت و کوکو که ماده داخل آنها کاملا پخته شده یا سرخ شده است، بهترین انتخاب محسوب می شوند. علاوه بر این، سعی کنید از سالاد ها به خصوص آنهایی که شامل سس مایونز یا سس سالاد هستند کمتر استفاده کنید. به این دلیل که سس مایونز می تواند آلودگی میکروبی را خیلی راحت درون خود نگه دارد، به خصوص اگر بیشتر از ۲۴ ساعت از تهیه سالاد گذشته باشد.

 

 

حواستان به کباب ها هم باشد!

کباب به دلیل اینکه روی حرارت زیاد قرار می گیرد، احتمال آلودگی میکروبی اش کمتر است. اما مغز کباب می تواند مشکل​ساز شود، زیرا بیشتر اوقات با پخته شدن سطح کباب، برای جلوگیری از سوختن آن مجبور می شویم کباب را از روی حرارت برداریم درحالی که ممکن است مغز آن خوب پخته نشده باشد و این می تواند عامل انتقال برخی از بیماری های انگلی شود. این موضوع محدود به رستوران های جاده ای و خارج از شهر نیست.

در کل کباب و گوشت هایی که نیمه پخته می​شوند (مثل همبرگر و استیک) می توانند آلودگی انگلی را منتقل کنند.

 

 

فالوده کم خطر است

فالوده ترکیبی از نشاسته و محلول شیرین شده است و در آن از لبنیات استفاده نمی شود و اگرتازه و بهداشتی تهیه شده باشد معمولا خطر آلودگی میکروبی ندارد. در مورد آبمیوه های تازه نیز اگر پوست میوه کاملا شسته شده باشد و از قطعات میوه کپک زده و خراب استفاده نشود، احتمال انتقال آلودگی های میکروبی کمتر خواهد بود. اما اگر آبمیوه همان لحظه مصرف نشود و برای مدتی در هوای باز یا ظرف نگه داشته شود، ممکن است آلودگی میکروبی پیدا کند.

 

 

بستنی، یک خوراکی پرخطر

از آنجایی که نظارت کامل بر تولید و روش عرضه آبمیوه ها و بستنی های به اصطلاح کنار خیابانی وجود ندارد، خطر ایجاد بیماری بر اثر مصرف آنها بسیار بالاست، بنابراین بهتر است از محصولاتی استفاده کنید که دارای تاییدیه وزارت بهداشت هستند و بسته​بندی مناسبی دارند. باید این نکته را بدانید، در کل آبمیوه ها در مقابل بستنی و محصولات لبنی از لحاظ فاسد شدن، خطر کمتری دارند. بستنی یکی از مواد غذایی پرخطر محسوب می شود و در فصل تابستان خطر بیشتر هم می​شود. باز هم تاکید می شود که تنها از محصولات کارخانه ای تایید شده وزارت بهداشت استفاده کنید.

 

 

بستنی کمرنگ بخورید

بستنی ها به ۲ گروه تقسیم می شود؛ یک گروه از آنها بستنی های معمول کارخانه​ای هستند و فرض بر این است که کارخانه​ها در پاستوریزه کردن، بسته بندی و رعایت بهداشت دقت کافی به عمل می​آورند پس در نتیجه آلودگی میکروبی در این دسته از بستنی ها دیده نمی شود. اما مسئله ای که باید در مورد این گروه از بستنی ها به آن توجه کرد، رنگ های اضافی و مواد شیمیایی رنگی است که به این بستنی ها اضافه می شود. بچه ها معمولا به بستنی های رنگی و یخی علاقه بسیاری دارند، بنابراین لازم است که مادران بر این مسئله دقت بیشتری داشته باشند و بستنی هایی را برای فرزندان خود تهیه کنند که رنگ کمتری در آن به کار رفته باشد. این نوع از بستنی ها آلودگی میکروبی ندارند و تنها از لحاظ مواد شیمیایی به کار رفته در آنها باید مورد بررسی قرار بگیرد.

 

 

سنتی ها هم باید پاستوریزه باشد

دسته دیگر بستنی هایی است که به صورت آزاد در بستنی فروشی ها عرضه می شوند؛ مانند بستنی های سنتی و میوه ای. این فروشگاه ها باید تحت پوشش وزارت بهداشت باشند و از لبنیات پاستوریزه استفاده کنند. قطعا درجه بهداشتی بستنی هایی که به صورت آزاد عرضه می شوند از بستنی های کارخانه ای پایین تر است. زیرا این فروشگاه​ها بستنی هایشان را پس از آماده شدن، داخل ظرف های سرباز قرار می دهند و ممکن است چند روز طول بکشد تا بستنی درون آن تمام شود و از طرف دیگر در تهیه آن معمولا از دست استفاده می شود. علاوه بر این، باید توجه داشت رنگ به کار رفته در آنها مانند بستنی های کارخانه ای ممکن است مشکل​ساز باشد. همچنین خامه و سرشیر موجود در بستنی به خصوص بستنی های سنتی باید حتما پاستوریزه باشد. در غیر این صورت می تواند عامل اصلی تب مالت یا دیگرعفونت های میکروبی باشد. همانطور که در مورد انتخاب رستوران ها اشاره شد، سعی کنید از بستنی فروشی هایی خرید کنید که شناخته شده باشند.

 

 

 

عامل اسهال همیشه عفونی نیست

اسهال به طور معمول عامل عفونی دارد، اما مشکلات گوارشی هم می توانند عامل اسهال باشد. زخم های مزمن گوارشی و سرطان های سیستم گوارش در ابتدا خود را با اسهال نشان می دهد. این نوع از اسهال ها معمولا طولانی تر است و بیشتر از ۳ یا ۴ روز طول می کشد، بنابراین اگراسهال طولانی باشد و خود به خود یا با درمان دارویی برطرف نشود، حتما باید به پزشک مراجعه شود. همچنین افرادی که هرچند روز یک بار دچار اسهال های خفیف می شوند باید از لحاظ زخم روده و بیماری های گوارشی توسط پزشک معاینه شوند. در چنین مواری بعید است اسهال میکروبی باشد و سیستم گوارشی باید بررسی شود.

 

 

مصرف خودسرانه دارو ممنوع!

مصرف خودسرانه دارو برای درمان اسهال و بیماری های عفونی هرگز توصیه نمی شود. به خصوص اگربچه های کوچک یا افراد مسن مبتلا به اسهال شوند، حتی اگر خفیف هم باشد، حتما باید مراجعه پزشکی داشته باشند. اما اگر فرد بالغ و سالمی که بیماری خاص، تب و علائم شدیدی ندارد؛ دچار اسهال خفیف شود می تواند با مصرف مایعات و ماست و نیز محدود کردن برخی از مواد غذایی مانند مواد خام یا سنگین، به درمان خود کمک کند. درصورتی​که اسهال بیشتر از ۳ تا ۴ روز طول بکشد یا همراه با استفراغ های شدید باشد طوری که فرد آب بدنش را از دست بدهد و نتواند مواد غذایی را تحمل کند، حتما باید به پزشک مراجعه کند.

 

 

این نکته ها را جدی بگیرید

اگر هنگام مسافرت از بهداشتی بودن آب موجود در محل (مانند آب چاه و چشمه) اطمینان ندارید، حتما آن را برای ۵ دقیقه بجوشانید. شیری که استفاده می کنید، اگر پاستوریزه نیست حداقل برای ۲۰ دقیقه آن را بجوشانید و از مصرف لبنیات غیرپاستوریزه مانند خامه، سرشیر و پنیرهای تازه جدا خودداری کنید. اگر می خواهید خارج از منزل غذا بخورید، سعی کنید از غذاهای پخته شده و داغ استفاده کنید. قبل از مصرف میوه حتما پوست آن را ضدعفونی کنید یا اگر قابل پوست کندن است حتما آن را پوست بکنید یا اگراستفاده از هیچ کدام از این روش ها امکان پذیر نبود، می توانید میوه ها را برای ۵ دقیقه بجوشانید و بعد مصرف کنید. بله، درست است! بسیاری از میوه ها را می توان مانند کمپوت، با شکر یا بی شکر جوشاند. از طرف دیگر، مصرف سبزیجات و کاهو در فصل تابستان می تواند بسیار خطرناک باشد. برای مصرف سبزیجات ابتدا لازم است که آنها را برای ۵ دقیقه در یک ظرف پراز آب به اضافه چند قطره مایع ظرفشویی قرار داد تا گل و تخم انگل ها از آن جدا شود، سپس آنها را از آب درآورده و برای ۵ تا ۱۰ دقیقه در ظرف آب حاوی مایع ضدعفونی کننده قرار دهید و در آخر آنها را آبکشی کنید. در غیر این صورت، بهتر است که از مصرف سبزی خام و کاهو به خصوص در فصل تابستان یا مکان های عمومی مانند عروسی​ها و مهمانی ها صرف نظر کنید.