کابوس و رویا از دیدگاه علمی چه تعابیری دارند؟

اشخاصی که در همه  زمانهای بیداری با واهمه از شکار شدن، روزهای خود را می گذرانده، کابوس و رویا گونه ای از حس« در آماده باش بودن» بوده است که هر از چند وقت  فرصتی می گشت تا حس آماه باش را در طی شب به اویاد آوری کند.

می گویند خواب و رویا، نشانه های ترمیم عصب ها است که در طول روز به سختی مشغول کار هستند. بنا بر این دیدگاه، یاخته های عصبی در طی شب با به حداقل رسیدن رفتار های شان، در صدد تنظیم و به تفاهم رساندن واکنش های یاخته های عصبی همان روز هستند تا برای روز سخت دیگری آماده شوند.

می گویند ماجرای بایگانی کردن اتفاقات مرتکب شده در روز و حتی انتقال احساسات، امیال و تجربه های روزانه به بخش های ناخوداگاه مغز، باعث واکنشی ناگهانی و آشوب زده خواهد بود که به صورت کابوس و رویا نمایان می شود.

همه این تعابیر و بسیاری دیگر از تعریف ها هر چند با بخشی از دانش علمی بشر هماهنگی دارند ولی در مجموع از بدنهِ مستدل و مستند همه جانبه ایی برخوردار نیستند تا  تبدیل به یک نظریه ثابت شونده علمی گردند.

به همین خاطر تحقیقات متخصص خواب و رویا دکتر Calvin Kai-Ching Yu در دانشگاه هنگ کنگ، یکی از نمونه های جدی در این زمینه است. تلاش این محقق بیشتر از همه بر طبقه بندی خواب و رویاهایی است که اغلب انسان ها در زمان های مختلف و فرهنگ های گوناگون آن را به طور مشابه تجربه می کنند.

بر اساس نظریه دکتر Yu ، بیشترین خواب ها و رویاهای بشر، رابطه مستقیم با اتفاقات معمولی روزانه دارند. به عنوان مثال دانشجویان کابوس ها و رویاهای شان بیشتر در باره مطالعه، معلم ها، دیر رسیدن، رد شدن، از دست دادن ناگهانی چیزهایی مثل حافظه و امثال آن می باشد.

یکی دیگر از تشابهات عمومی در کابوس و رویای همگانی، یادآوری، ملاقات، تماس و بازسازی خاطراتی افرادی است که می شناسیم ولی دیگر در بین ما وجود ندارند. کسانی که یا فوت کرده اند و یا از زندگی پیرامون ما خارج گشته اند.

Calvin Kai-Ching Yu و تیم تحقیقاتی اش در طی سالیان طولانی، مشغول جمع آوری و طبقه بندی رویاها و کابوس های مستند شده ایی است که در نقاط مختلف دنیا صورت گرفته است. اما برای این گروه تحقیقاتی، مهمتر از همه، بررسی و توجه بر خواب و رویاهایی است که از اتفاقات معمولی روزانه پا فراتر گداشته اند و به محوطه توهم و خیال قدم گذاشته اند

تحقیقات دکتر Yu بیشتر شبیه برآورده شدن آرزوها و عقائد فروید است که دسترسی به مجموعه عظیم تحقیقات ثبت شده نداشته است. فروید دیدگاه هایش معمولا متکی به نمونه های بسیار محدود مریض های عصبی و روانی خودش بوده است. دکتر Yu خواب هایی که از اتفاقات روزمره و جاری دور هستند را به ۳ گروه اصلی « عظمت من، تعقیب من و منِ ایده ال» تقسیم کرده است.

Grandiosity, Persecution, and Ego Ideal

احساس مهم و برتر بودن افراد در خواب، نوع اولِ خواب و رویاهایی است که در آن، همه چشم ها به شهرت و « عظمت» آنها دوخته شده است. نوع دوم خواب های مشابه بشر، در واقع واکنش دیگران برای خدشه دار کردن قدرت و شهرت فرد ِ خود مهم بین را شامل می شوند. نوع سوم خواب های افراد به « وجود ایده ال » مربوط است و احساس ضعف و شکستی که افراد برتر، از خود دارند که به صورت خواب و کابوس بروز می یابد.

برای سایر انواع خواب های متوهم و تخیلی تر، دکتر Yu تقسیم بندی های  زیر مجموعه مانند ۱۰ گانه ایی را جدول بندی کرده است که بیش از پیش به دیدگاه های فروید نزدیک می گردد. بر اساس این دیدگاه کمابیش فرویدی، دکتر Yu معتقد است که می تواند به تعبیر خواب هر فرد به نسبت رفتارهای نروتیکی که دارد دست یابد. به عبارتی او مدعی است که می توانند در تقسیم بندی سه گانه اصلی خواب ها و گونه های زیر مجموعه آن به توضیح و تعبیر خواب ها و کابوس های افراد نائل گردد.