درماتوفیتوز، کچلی یا قارچ پوستی یک بیماری شایع پوستی در سگ و گربه و انسان است که به وسیله قارچ‌ هایی به نام درماتوفیت به وجود می‌ آیند. قارچ های پوستی در نقاطی که سطح بهداشت پایین است، شیوع بیشتری دارند، البته در برخی موارد که افراد لباس‌ های یکدیگر را می‌ پوشند یا در استخرهای شنا و مکان‌ های شلوغ از جمله پادگان ها و خوابگاه ها که امکان تماس پوستی بیشتری وجود دارد، ممکن است قارچ های پوستی به سرعت از فردی به فرد دیگر منتقل شوند؛ برخی از این قارچ ها به شدت واگیردارند.

ساز و کار بیماری

– درماتوفیت‌ ها علاقه زیادی به کراتین دارند. کراتین یک پروتئین است که به وسیله سلول های پوست تولید شده و در لایه خارجی پوست قرار می‌ گیرد. مو و ناخن نیز از کراتین تشکیل شده‌اند به همین دلیل قارچ های درماتوفیتی می‌ توانند پوست، مو و پنجه‌ های حیوان یا انسان را آلوده کنند. گربه‌ های پارسی و هیمالیایی نسبت به دیگران بیشتر درمعرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.

– درماتوفیت‌ ها باعث سست شدن موها شده به طوری که به راحتی موها ریزش پیدا کرده واین ریزش مو باعث ایجاد حالت کچلی معمولا گرد یا سکه مانند در آن ناحیه می‌ شود. از علایم دیگر این قارچ‌ ها می‌توان به ایجاد جوش‌ های کوچک، پوسته پوسته یا تیره شدن پوست، اشاره کرد. اگر قارچ‌ های درماتوفیتی پنجه‌ ها یا ناخن‌ ها را مبتلا کنند، می‌ توانند باعث بد شکل شدن ناخن و یا ترشح مایع لزجی از پنجه‌ ها شوند.

– بعضی از گربه‌ها می‌ توانند حامل بیماری باشند، بدون اینکه از خود علایمی را نشان دهند. به این گربه‌ ها اصطلاحاً گربه‌ های ناقل می‌ گویند که باعث انتقال بیماری به سگ و گربه سالم می‌ شوند. همچنین قارچ‌ های درماتوفیتی می‌ توانند باعث ایجاد ضایعات دانه‌ دانه مانند ریز بر روی پوست گربه شوند که در اثر ناز و نوازش در زیر دست حس می‌گردند. به این حالت اصطلاحاً التهاب پوست ارزنی می‌ گویند.

تشخیص

– علایم ابتلا به قارچ های درماتوفیتی می‌ تواند شبیه به چندین بیماری دیگر پوستی باشد، بنابراین هیچوقت تشخیص نمی‌ بایست تنها بر اساس شکل و علایم ظاهری ریزش مو داده شود. در صورت شک به بیماری با منشا قارچ درماتوفیتی، دامپزشک ابتدا با قرار دادن منطقه کچلی در زیر نور ماورا بنفش که اصطلاحاً به آن لامپ وود می‌ گویند می‌ تواند تا حدودی بیماری را تشخیص دهد. معمولاً ضایعاتی که بعضی از این درماتوفیت‌ها در اثر فعالیت خود ایجاد می‌ کنند،زیر لامپ وود به رنگ سبز ملایم شبرنگ در می‌ آیند. به هر حال عدم وجود این دانه‌ های شب‌ رنگ سبز مساوی با مبتلا نبودن حیوان نیست و بعضی از درماتوفیت‌ ها از خود رنگی متسع نمی‌ کنند.

در این باره بیشتر بخوانید: قارچ های مختلف پوستی و آسیب های ناشی از آن ها

– بهترین راه تشخیص قارچ های درماتوفیتی، برداشتن نمونه از پوست و موی محل درگیر و کشت دادن آن است. برای انجام این آزمایش ساده، مقادیری از موهای قسمت آسیب دیده پوست به وسیله یک مسواک یک بار مصرف یا به وسیله یک پونس برداشته و داخل ظروف مخصوص که حاوی مواد مغذی برای رشد این نوع قارچ‌ ها است (محیط کشت) گذاشته می‌ شود. اگر پس از مدتی (معمولاً ۱۴-۵ روز) درماتوفیت در محیط رشد کند، آن‌ وقت مشخص می‌ شود که حیوان مبتلا به این بیماری است.

عفونت قارچی چگونه درمان می شود؟

در بیشتر موارد با تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه آسیب‌ دیده و مصرف داروهای ضد قارچ موضعی، می‌ توان این بیماری را درمان کرد. عفونت قارچی کشاله ران معمولاً به کرم‌ها و اسپری‌ های بدون نسخه پاسخ می‌ دهد. با این حال، گاهی اوقات لازم است به پزشک مراجعه و کرم‌ های تجویز شده را مصرف کرد. در طول درمان این نوع عفونت رعایت موارد زیر لازم است:

◀️ شستن و خشک کردن نواحی آسیب‌ دیده با یک حوله تمیز

◀️ استفاده از کرم‌ ها، پودرها و یا اسپری‌ های ضد قارچ

◀️ عوض کردن لباس‌ ها در هر روز (به خصوص لباس‌های زیر)

منبع: ویکی پدیا