تا به حال برای همگی ما اتفاق افتاده است که مجبور باشیم برای جمعی سخنرانی کنیم. بعضی این سخنرانی را با موفقیت و بدون استرس پشت سر گذاشته ایم و بعضا از زیر آن در رفته و حتی جسارت بلند شدن در حضور جمع را نیز نداشته ایم. گاهی هم شاهد سخنرانی افرادی بوده ایم که پر از استرس و تنش هستند. آیا این استرس بر سلامتی انسان نقش منفی دارد؟

بر اساس مطالعه‎ای که در مجله «علوم روانشناسی بالینی» منتشر شده، قبل از انجام یک سخنرانی پراسترس، دلگرم کردن اجرا کننده و یادآوری این واقعیت که علائم استرس در این مواقع کاملا طبیعی است، یک راه‎کار بسیار موثر برای مقابله با ترس به هنگام ارائه سخنرانی است.

دلیل استرس پیش از سخنرانی

ما هر روزه اخبار و مطالب فراوانی در مورد از بین بردن استرس و عوامل استرس‎زا می خوانیم و می‌شنویم. قبل از صحبت کردن در جمع مردم، اغلب استرس را مانند یک پروانه که در معده‎ ما بال بال می‌زند، احساس می‌کنیم. مثل این که قرار است اتفاق بدی بیفتد. اما داشتن این احساس به این دلیل است که بدن ما در حال آماده سازی برای مقابله با یک موقعیت سخت است و این آماده سازی برای موفق شدن در شرایط سخت، ضروری است.

بر اساس این مطالعه، قبل از سخنرانی در جمع، مغز شروع به مرتب کردن منابع می‌کند، خون بیشتری به درون عضلات پمپاژ می‌شود و در نتیجه اکسیژن بیشتری به مغز می‌رسد. واکنش بدن به استرس ناشی از حضور در جمعف همانند واکنش به ترس هنگام مقابله با خطرات فیزیکی است. این واکنش‌های فیزیکی به ما کمک می‌کند تا با خطرات بهتر مقابله کنیم، چه این خطر مواجه شدن با یک خرس در جنگل و یا قرار گرفتن در مقابل یک شنونده‌ انتقادی باشد.

 

استرس پیش از سخنرانی در زنان

طبق مطالعات جدید، استرس آمار مرگ زنان مبتلا به بیماری قلبی را تحت تاثیر قرار می دهد. محققان دانشگاه اِموری آتلانتا برای حدود ۷۰۰۰ زن و مرد مبتلا به بیماری قلبی، یک سخنرانی عمومی پراسترس از لحاظ روانی برگزار کردند. سپس جریان خون به سوی قلب آنها را اندازه گیری کردند.

به دکتر ویولا واکارینو، زنان ۵۰ سال و جوان تر حدود ۴ برابر مردان همسن و سال خود یا زنان مسن تر با کاهش جریان خون به سوی قلب شان مواجه شدند. به گفته وی، کاهش جریان خون موسوم به میوکاردیال ایسکمیک، می تواند موجب بروز حمله قلبی شود. واکارینو در این مورد می گوید: «به نظر می رسد زنان جوان تر بیش از مردان و زنان مسن تر مستعد تاثیرات ناشی از استرس بر قلب شان هستند.»

در این مطالعه، محققان ۶۸۶ بیمار بین ۳۴ تا ۷۹ سال را که مبتلا به بیماری قلبی دائم بودند ارزیابی کردند. برخی از آنها دچار حملات قلبی شده بودند و برخی دیگر شرایطی نظیر آنژینقلبی (درد قفسه سینه) داشتند. محققان از این افراد خواستند تا در مورد موضوع تعیین شده سخنرانی کنند. به حضار هم گفته شده بود که واکنش مثبتی نسبت به آنها نشان ندهند تا بر میزان استرس شان افزوده شود. انجام آزمایشات تصویربرداری قبل و بعد از سخنرانی آشکار ساخت که زنان جوان تر در مقایسه با مردان همسن و سال خود دارای کاهش بیشتر جریان خون به سوی قلب بودند.

راه های کاهش استرس پیش از سخنرانی

تلقین و خودگویی داشته باشیم

اگرجملات تاییدی مثل «من بسیار خوب سخنرانی می‌کنم» یا «من سخنران خوب و قدرتمندی هستم» را مرتبا تکرار کنیم به مرور زمان ذهن ما آنها را باور می‌کند و وقتی باور کنیم که سخنران خوبی هستیم مثل یک سخنران خوب رفتار خواهیم کرد.

تصویر سازی ذهنی انجام دهیم

تصویر سازی ذهنی یعنی اینکه خودمان را در حال یک سخنرانی موفق ببینیم که در پایان همه مخاطبان با خوشحالی از جایشان بلند شده اند و به افتخار ما کف می زنند و آنرا ده بار، بیست بار و اگر لازم شد پنجاه بار تکرار کنیم و آنقدر آن را تکرار کنیم تا باورمان شود که خوب سخنرانی می‌کنیم تا ذهن ما (ضمیر ناخود آگاه ما) متقاعد گردد که مهارت بالایی درصحبت کردن داریم و یک سخنران حرفه ای هستیم تا مثل سخنرانان حرفه ای احساس آرامش و اعتماد به نفس کنیم.

تکاندن استرس

آماندا ویکرز درکتاب خود آموز سخنرانی می گوید:« اضطراب خود را در بدن ابراز و نمایان می‌کند. مثلا دل شوره پیدا می‌کنیم فک مان سفت می‌شود زانوهای مان می لرزد شانه‌های مان سفت می‌شود و غیره یک راه برای اینکه از فشار‌های جسمانی رها شوید این است که آن را بتکانید از بازوها و دست‌های تان شزوع کنید آن‌ها را شل و سست کنید و سپس تکان دهید تصور کنید اضطراب از نوک انگشت‌های تان می افتد بازوهای تان را بچرخانید شانه‌هایتان را چند بار به سمت جلو بچرخانید سپس این حرکت را به سمت عقب انجام دهید پاهای تان را بتکانید و باسن تان را تکان دهید باسن‌ها می‌توانند فشار زیادی رانگه دارند باسن‌هایتان را سفت کنید و به هم بچسبانید و سپس شل کنید این کار را تکرار کنید تا عضلات تان از فشار آزاد شوند.

یکی از مناطقی که تحت تأثیر فشار قرار می‌گیرد گردن است. سرتان را به سمت راست، عقب، چپ و جلو بچرخانید و سپس عکس آنرا انجام دهید وقتی این حرکت را دوبار، بیشتر تکرار می‌کنید جهت آنرا عوض کنید دهان و چشم‌های تان را کاملاً باز کنید خمیازه کشیدن نیز می‌تواند مفید باشد گردن، گلو و دهان تان را آرام و شل کنید وقتی خمیازه می کشید دهانتان را تا جایی که می‌توانید باز کنید و سپس اجازه بدهید همه آن فشار تخلیه شود در پایان دندان‌ها یتان را با زبان تمیز کنید این کار فک تان را واقعا شل می‌کند»

تنفس عمیق

بدنتان را شل کنید و نفس عمیق بکشید به اندازه ای که تا چهار بشمارید نگه دارید و عمل بازدم را تا اندازه ای که تا چهار بشمارید انجام دهید این چرخه را ادامه دهید و آن را لااقل به مدت سه دقیقه ادامه دهید

tnews