قوز قرنیه، بیرون زدگی و حالت مخروطی پیدا کردن قرنیه است که معمولا هر دو چشم را مبتلا می کند. در این بیماری قرنیه نازک می شود و به بیرون قوز پیدا می کند و اصطلاحا بیرون زده می شود. این بیماری باعث کاهش دید شده و ممکن است پیش روی داشته باشد. در این پست با دکتر سلام همراه باشید تا این بیماری و روش های درمان آن را به صورت مفصل بررسی کنیم.

قوز قرنيه بيماري نسبتا شايعي است كه در تمام نژادها و در هر دو جنس ديده مي شود. سابقه خانوادگي در 6 تا 10 درصد مبتلايان وجود دارد. در ادامه اطلاعات کاملی از علل به وجود آمدن این بیماری و درمان آن خدمتتان ارائه می دهیم.

دلایل به وجود آمدن قوز قرنیه

دلیل این بیماری هنوز شناخته نشده است اما برخی محققان معتقد اند عوامل بیرونی مانند فشار وارد بر چشم در ایجاد این بیماری تاثیر دارد. لذا از این جهت به بیماران توصیه می کنند که دست های خود را به چشمان شان نمالند و به چشم هایشان فشاری وارد نکنند.

این بیماری ارثی نیست ولی سابقه خانوادگی در ایجاد آن بی اثر نیست. البته تحقیقات نشان داده اند که حدود 15 درصد بیماران به قوز قرنیه در خانواده و اقوام خود دارای سوابق ارثی از ابتلا به قوز قرنیه بوده اند، اما با این حال هنوز ارتباط این بیماری با سابقه های ژنتیکی به درستی کشف نشده است. از دیگر مواردی که میتواند باعث ایجاد این پدیده باشد می توان به سندرم داون اشاره کرد که احتمال ابتلاء به قوز قرنیه را بالا می برد.

متاسفانه هیچ راهی برای تخمین اینکه آیا قوز قرنیه یا کراتوکونوس پیشرفت می کند یا سرعت پیشرفت آن تا چه حدی خواهد بود وجود ندارد و تشخیص این موضوع پس از مراجعات ثانویه مشخص می شود. معمولا قوز قرنیه در بیمارانی که در هنگام مراجعه در مراحل پیشرفته هستند، احتمال بیشتری دارد که به طرف مراحلی پیشرفت کند که نیاز به مداخله جراحی داشته باشد.

علائم کراتوکونوس یا قوز قرنیه

علائم این بیماری طیف وسیعی دارد. هر چقدر شدت بیماری بیشتر شود علائم نیز شدید تر شده و بیمار احساس ناراحتی بیشتری خواهد نمود. بخاطر اینکه بیماری بصورت تدریجی و رونده پیشرفت می کند تشخیص بیماری در ابتدا مشکل خواهد بود. در بعضی موارد پیشرفت قوز قرنیه بسیار سریع است و تشخیص آن هر چه سریعتر ضروری است.

پس از مدتی بینایی به صورت تدریجی افت می کند و نزدیک بینی و آستیگماتیسم ایجاد می شود و شکل قرنیه به صورت نامنظم و به بیرون کشیده می شود. همچنین ممکن است حساسیت به نور و پخش نور بروز کند. اغلب بیماران پس از هر بار مراجعه به پزشک عینکشان را تعویض می کنند.

پس از دریافت عینک، دید بیمار بهتر می شود اما به علت وجود آستیگماتیسم دید او به 10/10 نمی رسد. در این موارد انجام توپوگرافی، ارب اسکن، پنتاکم، گالیله و سایر روش های تصویر برداری سبب تشخیص قطعی می شود.

درمان قوز قرنیه

در مراحل اولیه برای بیمار عینک تجویز می شود. البته عینک صرفا چند روزی کارگشای بیمار است زیرا در صورتی که بیماری پیشرفت کند به سرعت نیاز به تغییر نمره آن خواهد بود.

تجویز لنز برای قوز قرنیه

تجویز لنز های تماسی راه دیگری برای اصلاح دید دسته ای از بیماران است که بیماری شان پیشرفت کرده و به آستیگماتیسم و نزدیک بینی دچار گشته اند. لنز های مورد استفاده برای این گونه بیماران لنز های تماسی سخت است

عمل CCL و قوز قرنیه

استفاده از عمل CCL و اشعه ماوراء بنفش راه حل دیگری برای این بیماری است. این روش عمدتا برای جلوگیری از پیشرفت قوز قرنیه است، گر چه در بیش از 70% موارد بینایی باعینک و بدون عینک نیز بهتر می شود.

CCL مخفف Collagen Cross Linking است، یعنی عمل پیوند متقاطع رشته های کلاژن قرنیه. این عمل با استفاده از اشعه ماوراء بنفش و داروی ریبوفلاوین که داروی گرفته شده از ویتامین B2 است انجام می شود.

افراد در صورتی که بیماری شان تازه تشخیص داده شده باشد و هنوز پیشرفت زیادی نکرده باشد، دارای حداقل ضخامت 400 میکرونی قرنیه باشند، حامله یا شیرده نباشند و در رده سنی جوان تا میانسالی باشند بهترین داوطلبان این عمل هستند.

نحوه انجام عمل CCL

عمل جراحی CCL تحت بی حسی موضعی انجام می شود و نیازی به بی هوشی ندارد. روش کار به این صورت است که هنگامی که بیمار روی تخت جراحی دراز کشید، با گذاشتن وسیله ای مخصوص پلک هایش باز نگه داشته می شوند. سپس جراح لایه سطحی قرنیه یا اپی تلیوم قرنیه را بر میدارد. سپس به مدت 30 دقیقه، در بازه های زمانی 3 دقیقه ای، قطره ریبوفلاوین 0.1 درصد در چشم بیمار ریخته می شود. سپس در طی 30 دقیقه بعدی، این قطره به صورت بازه های 5 دقیقه ای در چشم ریخته می شود و همزمان با آن، اشعه UV یا اولترا ویولت (فرابنفش) به قرنیه چشم تابانده می شود.

این عمل به مدت 5 تا 10 دقیقه انجام می شود. سپس در پایان عمل، لنز تماسی پانسمانی روی سطح قرنیه گذاشته شده و بیمار با چشم باز اتاق عمل را ترک می کند.

پس از جراحی ممکن است دکتر، قطره های آنتی بیوتیک یا ضد التهاب به همراه اشک مصنوعی و دارو های تسکین دهنده درد برای بیمار تجویز کند.

عوارض احتمالی عمل CCL

احساس جسم خارجی، تحریک و آب ریزش چشمی در روز اول عمل شایع است. ممکن است در 24 ساعت اول درد احساس شود که به سادگی به وسیله مسکن ها قابل کنترل است. برای رفع مشکل خشکی چشم ها که غالبا تا چند ماه پس از عمل بیماران، وجود دارد از قطره های اشک مصنوعی استفاده می شود.
نتایج عمل CCL تا کنون
 تحقیقات و پژوهش های سه تا پنج ساله روی بیماران مبتلا به این عارضه حاکی از توقف پیشرفت این بیماری بصورت 100 درصد و در حدود نصف موارد، بیماری با درجه خیلی کمی باقی مانده است. همچنین بینایی بیمار بهتر شده بينائي اصلاح شده  1.4 خط بهتر از هنگام بیماری است.
به طور کلی عمل CCL یک روش نسبتا بی خطر و بهبود دهنده است که می تواند بیمار را از عمل های سخت و خطرناک دیگری مانند پیوند قرنیه نجات دهد یا به زمان این گونه عمل ها را به تعویق بیندازد.
هرگونه استفاده با درج نام مجله پزشکی دکتر سلام (لینک دهی مستقیم) مجاز می باشد.مطالب مرتبط :

درمان قوز قرنیه با روش های جدید

روش های مختلف درمان قوز قرنیه | اشعه ماورابنفش

آیا قوز قرنیه را می شناسید؟