ستون فقرات و نخاع کمر یکی از حساس ترین قسمت های بدن است که هرگونه آسیب و ضربه به آن ممکن است باعث اختلالات حرکتی بدن انسان شود به همین دلیل مراقبت و درمان عارضه های احتمالی این قسمت از بدن انسان بسیار حائز اهمیت می باشد.
میلوگرافی نوعی روش تصویربرداری پزشکی است.در میلوگرافی ماده خاصی به درون مایع مغزی نخاعی که اطراف نخاع را فراگرفته تزریق میشود.
میلوگرافی myelography چیست؟
عبارت کلی است که برای رادیوگرافی از ساختمان CNS که در داخل کانال مهره ای واقع شده است، بکار می رود. این ازمایش با تزریق ماده حاجب به فضای ساب اراکونوئید از طریق سوراخ مهره ای انجام می گیرد. در بیشتر نقاط MRI به طور گسترده جایگزین میلوگرافی شده است.
میلوگرافی به عنوان یک روش ازمایش در بیمارانی که ممنوعیت MRI دارند (افرادی که دارای ضربان ساز قلبی هستند و…) جهت نشان دادن جزئیات تشریحی کانال نخاعی، ریشه های عصبی، تومورها، فتق دیسک(herniated disk) ،و همچنین برای تشخیص محدود شدن ساب اراکونوئید و تشخیص تنگی ستون نخاعی با تعیین الگوی جریان مایع CSFبکار می رود .
میلوگرافی در موارد زیر کاربرد دارد:
- بی حسی های دست یا پا، ضعف یا درد
- تنگی کانال نخاعی (spinal stenosis)
- تومور یا عفونت که مشکلاتی را در رابطه ی با طناب نخاعی یا ریشه های عصب ایجاد می کند.
- دیسک نخاعی که پاره شده است (دیسک بیرون زده)
- التهاب غشایی که مغز و طناب نخاعی را می پوشاند.
- مشکلات مرتبط با عروق خونی طناب نخاعی
میلوگرافی ممکن است به یافتن علت درد که نمی تواند توسط تست های دیگر مثل ام ار ای یا سی تی اسکن مشخص شود کمک کند.
آمادگی قبل از میلوگرافی :
پزشک به شما می گوید که آیا باید مقدار موادی را که قبل از میلوگرافی می خوردید و می نوشیدید را تغییر دهید یا خیر. ممکن است از شما خواسته شود که مقدار آبی که قبل از تست می نوشید را افزایش دهید.
قبل از انجام میلوگرافی موارد زیر را به پزشک اطلاع دهید:
- سابقه ی مصرف دارو
- مشکل صرع یا تشنج دارید.
- باردار هستید یا ممکن است باشید.
- به دارو, ماده کانتراست یا رنگ ید دار حساسیت دارید.
- مشکلات خونریزی دارید یا داروهای رقیق کننده خون مثل آسپرین, کلوپیدوگرل (پلاویکس) یا وارفارین (کومارین) مصرف می کنید.
- آسم دارید
- تاکنون واکنش آلرژیک شدید داشته اید
- مشکلات کلیوی دارید
- دیابت دارید به خصوص اگر مت فورمین (گلوکوفاژ) مصرف می کنید
از کسی بخواهید که بعد از تست شما را به خانه برساند و با شما بماند.
در زمان انجام این روش بررسی:
سوراخی در ناحیه ی کمری برای تزریق رنگ در کانال نخاعی ایجاد می شود. روی شکم یا پهلو روی میز اشعه ایکس دراز خواهید کشید. پزشک ناحیه ی روی پایین کمر شما را تمیز می کند. داروی بی حس کننده به پوست شما تزریق می شود. بعد از اینکه ناحیه بی حس شد, سوزن کوچکی در کانال نخاعی قرار می گیرد و جریان اشعه های ایکس (فلوروسکوپی) برای کمک به پزشک در قرار دادن سوزن در جای درست استفاده می شود. نمونه مایع کانال نخاعی ممکن است قبل از اینکه رنگ در کانال وارد شود گرفته شود.
بعد از اینکه رنگ وارد می شود, شما بی حرکت دراز خواهید کشید تا عکس های اشعه ایکس گرفته شود.
بعد از اینکه عکس ها گرفته شد، باند کوچکی روی کمر شما قرار داده می شود که در آنجا سوزن وارد می شود. به شما گفته می شود که بعد از تست چه کار باید بکنید.
بعد از تست
این تست معمولا ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت طول می کشد.
ممکن است لازم باشد تا بعد از انجام تست در تخت دراز بکشید، در حالیکه سر شما برای ۴ تا ۲۴ ساعت بعد از تست بالا آورده می شود. برای پیشگیری از تشنج خم نشوید یا در حالیکه سر شما پایین تر از بدن شما است دراز نکشید.
از فعالیت شدید مثل دویدن یا بلند کردن وسیله سنگین برای حداقل ۱ روز بعد از تست اجتناب کنید.
خطرات
- بعضی افراد که میلوگرافی انجام می دهند، دچار سردرد, تهوع یا استفراغ بعد از تست می شوند. سردرد ممکن است ۲۴ ساعت طول بکشد. در موارد نادر، تشنج ممکن است بعد از اینکه رنگ در کانال نخاعی شما وارد می شود رخ دهد.
- اگر رنگ وارد مغز شود، خطر تشنج کم است.
- خطر کمی از نظر حساسیت به دارو و رنگ وجود دارد.
- در صورت مصرف مت فورمین خطر آسیب کلیوی وجود دارد.
نتایج میلوگرافی
طبیعی
- رنگ به صورت یکنواخت در میان کانال نخاعی جریان پیدا می کند.
- طناب نخاعی از نظر اندازه, وضعیت و شکل طبیعی است. اعصابی که از نخاع خارج می شوند، طبیعی هستند.
- هیچ باریک شدن یا انسدادی در کانال نخاعی دیده نمی شود.
غیر طبیعی
- جریان رنگ مسدود شده است یا منحرف شده است. این حالت ممکن است به خاطر دیسک متورم پاره شده, تنگی کانال نخاع, آسیب عصب, آبسه یا تومور باشد.
- التهاب غشا (غشا زیر عنکبوتی) که طناب نخاعی را می پوشاند دیده می شود.
- فشردگی اعصابی که از نخاع خارج می شوند.
تدوین و گرد آوری آرش توکلی
هرگونه استفاده با درج نام مجله پزشکی دکتر سلام (لینک دهی مستقیم) مجاز می باشد.
مطالب مرتبط :
پونکسیون لومبار یا نمونه مایع مغزی نخاعی چیست؟
ایجاد درد ناگهانی در کمر و پیشگیری از بروز آن