محققان ایرانی توانستند با آزمایش های گوناگون روشی جدید برای تشخیص سرطان کشف نمایند، پژوهشگران دانشگاه اصفهان با به کار گیری نانو ذرات کامپوزیتی، موفق شدند تصویر برداری مغناطیسی از بافت های گوناگون بدن انجام دهند و به وسیله تجزیه و تحلیل نتایج این تصویر برداری تشخیص سرطان های مختلف را داشته باشند.

محققان دانشگاه صنعتی اصفهان در تحقیقات آزمایشگاهی خود موفق به سنتز یک نوع نانوذره‌ کامپوزیتی پلیمری شدند که استفاده از آن در تصویربرداری MRI، موجب افزایش وضوح این تصاویر می‌شود.این نانوذرات دوکاره را می‌توان جهت درمان سرطان نیز مورد استفاده قرار داد.

  ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ریاست جمهوری،MRI مخفف عبارت Magnetic Resonance Imagingاست که تصویربرداری تشدید مغناطیسی نیز نامیده می‌شود. این روش یکی از بهترین روش‌های تشخیصی در دنیای پزشکی است که بدون تابش پرتو ایکس، تصاویر دقیق و واضحی از بافت‌های مختلف بدن ارائه می‌دهد. امواج مورد استفاده در تصویربرداری MRI از جنس امواج رادیویی و مغناطیسی هستند که ضرری برای بدن ندارند و بیمار دردی را متحمل نمی‌شود.

به گفته‌ دکتر مریم زهرایی محقق دانشگاه صنعتی اصفهان ، در این پژوهش از یک نانوکامپوزیت پلیمری زیست سازگار رونمایی شده که می‌تواند در آینده به‌عنوان یک عامل کنتراست در تصویربرداری MRI مطرح شود.
وی افزود: نانوذرات سنتز شده در این پژوهش کارایی بالایی به‌عنوان یک عامل کنتراست در تصاویر MRI از خود به نمایش می‌گذارند و تصاویر واضح‌تری را می‌توان از تصویربرداری MRI دریافت کرد. به‌علاوه، این نانوذرات این قابلیت را دارند که با استفاده از یک میدان مغناطیسی خارجی به یک مکان هدف هدایت شوند. ازاین‌رو، دوز کمتری از عامل کنتراست به بدن بیمار تزریق می‌شود و اثرات جانبی ناشی از تزریق نیز کاهش می یابد.

زهرایی با اشاره به مواد متداول مورد استفاده به‌عنوان عامل کنتراست، در خصوص مزایای استفاده از نانوذرات اکسید آهن مغناطیسی گفت:در مقایسه با عوامل کنتراست پارامغناطیس متداول که بر پایه‌ کمپلکس‌های گادولینیم هستند، نانوذرات اکسید آهن سوپرپارامغناطیس به‌ویژه مگنتیت، مغناطش عالی و زمان گردش طولانی‌تری دارند. همچنین این عوامل نانویی برتری‌هایی را ازلحاظ زیست سازگاری، جذب انتخابی، رهایش هدفمند و حذف از بدن دارند که به‌طور نسبتاً آسانی با تغییر اندازه و ماهیت پوشش نانوذرات قابل تنظیم هستند. این پارامترها برای کاربردهای پزشکی درون تنی بسیار مهم‌اند. یک ویژگی بسیار بارز و جذاب نانوذرات سوپر پارامغناطیس اکسید آهن این است که می‌توان آن‌ها را به‌آسانی با مولکول‌های آلی عامل دار کرد و ویژگی‌های جدیدی را برای نانوذره ایجاد کرد.

وی تصریح کرد: یک دستاورد مهم این طرح این است که آهنگ واهلش پروتون به‌طور قابل‌توجهی به آب‌دوستی پوشش ربط داده شده است. مقادیر r2/r1 که معیاری برای کارایی عامل کنتراست است در مورد همه‌ نمونه‌ها نسبت به عوامل کنتراست متداول بالاتر است. همچنین نانوذرات مغناطیسی دارای پوشش دکستران و کیتوسان در حضور میدان مغناطیسی متناوب اثرات گرمایی قابل ‌توجهی نشان دادند که آن‌ها را برای کاربردهای زیست‌پزشکی مانند فراگرمایی مغناطیسی در درمان سرطان مفید می‌سازد.

این طرح با همکاری دکتر مریم زهرایی و دکتر بهشید بهداد فر دانش آموختگان مقطع دکتری دانشگاه صنعتی اصفهان، دکتر احمد منشی و دکتر مهدی امیر نصر ازاعضای هیأت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان و دکتر داریوش شهبازی گهرویی عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شده است. نتایج این پژوهش در مجله‌ Nanotechnology با ضریب تأثیر 3/44 (جلد 27، شماره‌ی 25، سال 2016، از صفحه‌ی 255702) منتشر شده است.

منبع/ایرنا