یکی از استرس های پدر و مادر، به‌وجود آوردن زمینه ای است که بتوان با مدد گرفتن از آن، مشکلات دوران مدرسه را برای کودکان آسان کرد. یکی از شیوه های پیشنهادی متخصصان روانشناسی به پدر و مادر ، تشویق کودکان به کتاب‌خوانی در زمان مدرسه است. هرچند که هرچه سن بچه زیادتر می‌شود، تکالیف درسی و مسولیت‌های او نیززیادتر می شود، ولی خواندن کتاب پیش از خواب، روش مناسبی برای کاش این بار است. علاوه بر این، همه متخصصان روانشناسی، جامعه‌شناسی و کارشناسان ادبیات معتقدند که عادت به مطالعه باید از دوران کودکی شکل گیرد. بنابراین، شما با انتخاب یک کتاب خوب برای فرزندتان، میتوانید با یک تیر، دو نشان بزنید! یعنی از یک‌سو، به هدف کوتاه‌مدت خود که ایجاد فضای آرامش‌بخش برای کودک است، دست یابید و از سوی دیگر، در بلندمدت، شاهد شکل‌گیری عادت به مطالعه در فرزندتان باشید.
این روزها، همه پدر و مادرها برای فراهم آوردن امکانات رفاهی برای فرزندشان تلاش می‌کنند. اما متاسفانه همیشه خرید کتاب و ایجاد فضای مناسب برای مطالعه، بدون برنامه‌ریزی انجام شده و حتی گاه به نظر می‌رسد که والدین، کتاب را وسیله‌ای غیرضروری فرض می‌کنند. این در حالی است که مطالعه، در پرورش شخصیت کودکان و گسترش آگاهی، نه تنها نقش بسیار مهمی دارد، بلکه می‌تواند به فرزند شما در درس خواندن نیز کمک کند. جالب این است که درس خواندن هم، مطالعه محسوب می‌شود. با این تفاوت که درس خواندن بچه، مطالعه نظام‌مند است که از سوی نهادهای بالاتر مثل آموزش و پرورش و مدرسه هدایت می‌شود و شما به عنوان یک پدر و مادر خوب باید برای کمک به پیشرفت این مطالعه نظام‌مند و برای تلطیف روح و ایجاد آرامش در فرزندتان، مطالعه کتاب‌های غیردرسی را جدی بگیرید.
انتخاب کتاب مناسب برای کودک‌تان، کار دشواری به نظر می‌رسد. در اینجا چند ویژگی یک کتاب خوب توضیح داده شده تا شما با توجه به علاقه و سلیقه فرزندتان، او را در انتخاب کتاب مناسب یاری کنید.
1- شاید بد نباشد در ایام مدرسه که بچه‌ها از مطالب خشک و سخت درسی خسته می‌شوند، یک کتاب داستان ساده برای او انتخاب کنید. اگر فرزند شما، سال‌های نخست دبستان را سپری می‌کند، به کتاب‌های تصویری و رنگارنگ علاقه نشان می‌دهد. با توجه به اینکه قرار است این کتاب قبل از خواب کودک خوانده شود، بهتر است دقت کنید که تصاویر، بیش از حد، رنگ‌های تند و گرم نداشته باشند. برای مثال، هرچه ترکیب رنگ‌های قرمز، زرد و نارنجی در تصاویر کمتر باشد، کودک شما هیجان‌زده نشده و خواب بهتری خواهد داشت.
2- کتاب‌هایی انتخاب کنید که یک داستان کوتاه یا مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه باشند تا کودک بتواند هر شب، یکی از آنها را بخواند. او علاوه بر آماده شدن برای خواب، این احساس خوب را خواهد داشت که امروز، علاوه بر درس، یک داستان غیردرسی هم خوانده است. هم‌چنین، کتاب‌های کوچک و کم‌حجم، سبکند و نگه‌داشتن آنها، کودک را خسته نمی‌کند.
3- سعی کنید فرزندان‌تان شبها کتاب‌هایی بخوانند که داستان‌های آنها آرام و بدون درگیری باشند. خواندن کتاب داستان‌های فانتزی و تخیلی را به زمانی غیر از شبها موکول کنید. چون این کتاب‌ها، هیجان‌انگیزند و احساسات هیجانی کودک را تحریک می‌کنند. بنابراین، ممکن است در به خواب رفتن کودک، تاخیر ایجاد کرده و در خواب نیز او را رها نکنند. نباید تاثیر بسیار مثبت این کتاب‌ها در شکل‌گیری عادت مطالعه در فرزندان و احساس لذت در آنها را نادیده گرفت، فقط بهتر است این کتاب‌ها در ساعاتی غیر از شب، مطالعه شوند.
4- از کودک‌تان نخواهید که کتاب‌های علمی و آموزشی را قبل از خواب بخواند. چون کودک از این که در هر شرایطی ناچار است بیاموزد، احساس خوبی ندارد. کتاب‌های علمی و آموزشی به ویژه برای انجام تحقیقات مدرسه لازم است، اما بهتر است مطالعه آنها، با خواب کودک هم‌زمان نباشد. بچه‌ها به دلیل درس و مدرسه، گاه ناچارند به کتاب‌های علمی مراجعه کنند. بنابراین، شما لذت مطالعه کودک را به خاطر دانستن اطلاعات علمی از او نگیرید.
به هرحال، هر وقت لازم باشد، مربیان و اولیای مدرسه، کتاب‌های علمی را به بچه‌ها پیشنهاد داده یا در اختیار آنها قرار می‌دهند.
5- از انتخاب داستان‌های غمگین برای قبل از خواب خودرای کنید. کتاب‌هایی که شخصیت‌های آنها مشکلات زیادی دارند یا در جریان داستان می‌میرند، مناسب زمان خواب نیستند. چون بچه‌ها، روحیه حساسی دارند و هر ناراحتی، روی آنها تاثیر گذاشته و باعث ایجاد فکر و خیال می‌شود؛ به‌ویژه آنکه کودکان، هنگام خواب فرصت ندارند که درباره ناراحتی‌هایشان با پدر و مادر صحبت کنند و آن را بروز دهند.
بنابراین، با همین فکر ناراحت، به خواب می‌روند.
6- یکی از کتاب‌های مناسب برای مطالعه در شب، داستان‌های سرگرم کننده اما حکیمانه‌ای است که شخصیت‌های اصلی آنها حیوانات باشند. این کتاب‌ها به دلیل حضور حیوانات به عنوان موجوداتی که کارهایی شبیه انسان‌ها انجام می‌دهند، برای بچه‌ها جذاب هستند. به‌ویژه آنکه کودک را با طبیعت آشنا کرده و ترس از موجودات غیر انسانی را از او می‌گیرد.
7- از فرزندتان بخواهید در کتابخانه مدرسه عضو شود و از کتاب‌ها استفاده کند. ممکن است همه مدارس، کتابخانه نداشته باشند یا کتاب‌های‌شان با روحیه فرزند شما سازگار نبوده و او را از مطالعه، دلسرد کنند. در این شرایط میتوانید او را در نزدیکترین کتابخانه‌ای که اطراف منزل‌تان وجود دارد، عضو کنید و هفته‌ای یک یا دوبار او را به کتابخانه ببرید. با این کار، علاوه بر یافتن کتاب خوب، کودک‌تان را با فضای کتابخانه آشنا می‌کنید. در انتخاب کتاب، به گروه سنی آن توجه کنید. گروه‌های سنی را یاد بگیرید: گروه سنی الف: برای سال‌های قبل از دبستان؛ گروه سنی ب: برای سال‌های آغاز دبستان ( کلاسهای اول، دوم، سوم) ؛ گروه سنی ج: برای سال‌های پایان دبستان ( کلاسهای چهارم و پنجم )؛ گروه سنی د: برای دوره راهنمایی و گروه سنی ه: برای سال‌های دبیرستان. البته این تقسیم‌بندی قبل از تغییر نظام آموزشی بوده است.
8- صبح‌ها از کودک‌تان بخواهید هنگام آماده شدن برای مدرسه، خلاصه‌ای از داستانی که شب قبل خوانده است، برای شما تعریف کند. با این‌کار، اهمیت کتاب‌خواندن را درک می‌کند و درمی‌یابد که اگر کتاب بخواند، می‌تواند وقت بیشتری را با شما بگذراند. این به نوعی تشویق او به مطالعه است. هم‌چنین، کودک می‌آموزد که چگونه یک داستان را خلاصه و تعریف کند و نکات مهم را از غیرمهم تشخیص دهد. از طرفی کودک، توانایی انجام دوکار به‌طور هم‌زمان را به دست می‌آورد. چون مجبور است هنگام لباس پوشیدن، به داستانی که خوانده فکر کند و مطالب مهم آن را تشخیص دهد و مهم‌تر از همه آنکه، وقتی به حرف‌های کودک گوش می‌کنید، او احساس می‌کند فرد مهمی برای خانواده است.
9- شما به عنوان والدین کودک، تنها الگوی او در اولین نهاد اجتماعی، یعنی خانواده هستید. تا زمانی که خودتان کتاب نخوانید، نمی‌توانید از بچه‌ها، انتظار مطالعه غیردرسی و حتی درسی را داشته باشید. بنابراین شما هم، همراه کودک‌تان، پیش از خواب، کتابی را برای مطالعه انتخاب کنید.
منبع-http://www.shahrzadpress.com
