در تمام خانه ها حداقل یک نوع داروی مسکن که نیاز به تجویز پزشک نیز ندارد، وجود دارد. این در حالی است که استفاده بدون نسخه از مسکن ها می تواند عوارض جانبی بسیاری را به همراه داشته باشد. این عوارض در افرادی که به مدت طولانی از این دارو‌ها استفاده می‌کنند بیشتر از سایر افراد است.
پراستفاده‌ترین مسکن‌های بی نیاز از نسخه پزشک داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن و ناپروکسن، به همراه استامینوفن، یک داروی ضد درد که برای تسکین درد یا کاهش تب استفاده می‌شود، هستند.

همانند بسیاری افراد دیگر، شما نیز هنگامی که دچار سردرد یا کمردرد شده اید، احتمالا در مصرف این قبیل مسکن‌ها تامل نمی‌کنید. از آنجایی که این دارو‌ها تسکین سریع درد را در پی دارند و افراد بسیاری از آن‌ها استفاده می‌کنند، احتمالا فکر می‌کنید که داروهایی کامل امن هستند.اما در واقعیت، داروهای مسکن می‌توانند با خطرات و عوارض جانبی بسیاری همراه باشند. خطر این عوارض جانبی در افرادی که روزانه و به مدت طولانی از این دارو‌ها استفاده می‌کنند و همچنین برای آنهایی که داروهای تجویزی مصرف می‌کنند، بالاتر است.

بانوان باردار یا آنهایی که در تلاش برای باردار شدن هستند نباید هیچ دارویی، از جمله داروهای مسکن بی نیاز از تجویز پزشک، را بدون مشورن با پزشک خود مصرف کنند.

در ادامه با برخی خطرات مصرف داروهای مسکن بی نیاز از تجویز پزشک بیشتر آشنا می‌شویم.

نارسایی کلیوی

مطالعات بسیاری پیوند مصرف بیش از اندازه داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی با مشکلات کلیوی را تایید کرده‌اند.

با مصرف مداوم ایبوپروفن یا ناپروکسن، برخی افراد ممکن است حتی با نارسایی کلیوی مواجه شوند. با این وجود، این شرایط بیشتر در افرادی رخ می‌دهد که دارای عوامل خطر آفرین دیگر مانند دیابت یا فشار خون بالا نیز هستند.

تداخل با داروهای ضد افسردگی

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی می‌توانند اثربخشی برخی داروهای ضد افسردگی که به نام مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) شناخته می‌شوند را کاهش دهند.

افزون بر این، مصرف همزمان داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی با داروهای ضد افسردگی می‌تواند خطرناک باشد. به عنوان مثال، برخی مطالعات نشان داده اند که مصرف این دارو‌ها به همراه هم خطر خونریزی درون جمجمه‌ای را افزایش دهد. خونریزی درون جمجمه‌ای می‌تواند به آسیب مغزی دائمی یا مرگ منجر شود.

اثر رقیق کنندگی خون

ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین همگی دارای اثر رقیق کنندگی خون هستند. این مساله برای بیشتر مردم مساله‌ای ایجاد نمی‌کند، اما می‌تواند برای افرادی که داروهای رقیق کننده خون مصرف می‌کنند، مشکل آفرین باشد. رقیق شدن بیش از اندازه خون می‌تواند خطر خونریزی را افزایش دهد.

اگر داروهای رقیق کننده خون مصرف می‌کنید، از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی استفاده نکنید. در عوض، به منظور تسکین سردرد یا یک درد عضلانی یا مفصلی از استامینوفن استفاده کنید.

 

 

اختلال در عملکرد کبد

آسیب کبدی یک خطر شایع در صورت مصرف داروهای مسکن بی نیاز از تجویز پزشک بدون مشورت با یک پزشک است.

از داروهای مختلف بی نیاز از تجویز پزشک، عمدتا آسپرین و استامینوفن می‌توانند موجب آسیب دیدن کبد شوند. این شرایط به واسطه سمیت ذاتی و اغلب با دریافت دوزهای بالا پیوند خورده است.

در بیشتر موارد، آسیب کبدی مرتبط با داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی به یک دلیل ایمونولوژیک اشاره دارد. همچنین، برخی موارد با متابولیت‌های سمی برخی داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مرتبط بوده اند.

مشکلات معده

ایبوپروفن و ناپروکسن در شرایطی که می‌توانند بر عملکرد کبد تاثیرگذار باشند، برای معده نیز خوب نیستند. حتی آسپرین نیز برای سلامت معده بد است.

مواد شیمیایی موجود در بدن که درد را تقویت می‌کنند، نقشی کلیدی در محافظت از دیواره داخلی معده و روده‌ها نیز ایفا می‌کنند. هنگامی که یک داروی مسکن این مواد شیمیایی را مسدود می‌کند، دستگاه گوارش نسبت به آسیب اسیدهای معده آسیب پذیرتر می‌شود.

در حقیقت، استفاده بیش از اندازه از این داروهای مسکن می‌تواند به دیواره داخلی معده آسیب رسانده یا آن را تحریک کند. این شرایط نیز می‌تواند موجب از دست رفتن خون از ناحیه تحریک شده، معده درد و در برخی موارد شکل گیری زخم‌های معده شود.

افرادی که دارای زخم معده هستند باید نسبت به مصرف داروهای مسکن بسیار محتاط باشند.

نارسایی قلبی

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی با خطر افزایش یافته نارسایی قلبی نیز مرتبط هستند.

 

گزینه‌های دیگر برای تسکین درد

با توجه به عوارض جانبی داروهای مسکن رایج، بهتر است هر زمان که با سردرد یا معده درد مواجه می‌شوید، پیش از مصرف مسکن اندکی تامل کنید. جایگزین هایی کارآمد و امن برای تسکین درد وجود دارند که با عوارض جانبی نیز همراه نیستند.

کمپرس یخ می‌تواند به طور موثر تورم و درد ناشی از شرایط مختلف، از ضربه خوردن سر تا پیچ خوردگی قوزک پا، را کاهش دهد.

یک کمپرس داغ می‌تواند درد ناشی از آرتریت و دیگر مشکلات عضلانی و مفصلی را کاهش دهد.

فعالیت جسمانی منظم نیز در پیشگیری و همچنین کاهش درد موثر است.

افراد بسیاری برای بهره‌مندی از زندگی بدون درد انجام یوگا یا مدیتیشن را در دستور کار خود قرار می‌دهند.

تکنیک‌هایی مانند طب سوزنی یا طب فشاری نیز تا حد زیادی در تسکین درد موثر هستند.

حتی رژیم غذایی شما می‌تواند تفاوت‌های چشمگیری ایجاد کند. مواد غذایی و ادویه‌های ضد درد مانند دارچین، زردچوبه، سیر، زنجبیل، پیاز و آناناس را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.

منبع: بلاغ