همه افراد در شرایط مختلف با استرس و فشار کاری یا خانوادگی رو به رو می شوند و تصمیم گیری های مختلفی در مواجه با استرس و اضطراب ناشی از شرایط دارند. در این مقاله شما را با دلایل ایجاد استرس و عملکرد استرس بر اعضای مختلف بدن آشنا می نماییم.

بروز استرس رابطه ی مستقیم با پذیرش مسئولیت های بزرگ و انجام کارهای سخت و سنگین دارد. البته ناگفته نماند که عکس العمل فرد در رابطه با بروز استرس را نیز نمی توان در این میان نادیده گرفت. هر دو عامل، خانه و کار می توانند به صورت جرقه ای برای ایجاد تنش جسمی و روحی محسوب شوند و تدریجاً رشد کنند و در صورتی که نادیده گرفته شوند می توانند به صورت معضلی جدی در به خطر انداختن سلامتی فرد مطرح گردند.

عوامل استرس زا و کار:

به دلایل مختلف، محیط کار  در واقع پرورش دهنده ی زمینه های استرس است. زمانی که افراد مختلف در یک جا جمع می شوند، امکان بروز تنش نیز قوّت می گیرد.

 

افراد به خاطر داشتن گرایش های شخصیتی خاص ممکن است با هم درگیر شوند، قوانین حاکم ما بین افراد یک گروه نیز ممکن است روشن و شفاف نباشند، در نتیجه کارکرد گروه به طور کلی به خاطر وجود این عوامل منفی آسیب می بیند.با وجود رقابت در محیط که افراد مختلف در یک جا جمع می شوند، امکان بروز تنش نیز قوّت می گیرد.

 

افراد به خاطر داشتن گرایش های شخصیتی خاص ممکن است با هم درگیر شوند، قوانین حاکم مابین افراد یک گروه نیز ممکن است روشن و شفاف نباشند، در نتیجه کارکرد گروه به طور کلی به خاطر وجود این عوامل منفی آسیب می بینند.

 

رقابت در محیط کار اغلب به مشاجره می انجامد و اختلاف نظر عمومی در مورد اهداف و روش ها می تواند به موفقیت و تکمیل کار و یا قرارداد آسیب رساند.

 

افرادی که در محیط کار مشکل آفرین هستند، به سه گروه اصلی تقسیم می شوند:

 

1- اشخاصی که با افراد زیردست و تحت فرمان خود همیشه سرجنگ دارند.

 

2- اشخاصی که دارای عقده ی حقارت هستند، در ظاهر با شما بسیار خوب اند و در باطن تیشه به ریشه فرد می زنند.

 

3- اشخاصی که به محض بروز مشکل بلافاصله به قول معروف جیم می شوند و دیگران را در مقابله با مسائل تنها می گذارند.

 

چرا استرس مانند سم در بدن شما اثر می‌کند:

1. استرس بیانِ ژنی را تغییر می‌دهد
مواد شیمیاییِ تولید شده در بدن در زمان استرس می‌تواند بر الگوهای ژنی بدن تغییر ایجاد کند. این ژن‌ها بر نحوه ذخیره سازی چربی در بدن، نحوه عملکرد دستگاه ایمنی بدن، سرعت پیر شدن جسم و احتمال ابتلا به سرطان نظارت داشته و استرس می‌تواند به شدت آن‌ها را تحت تاثیر خود قرار دهد.

 

2. استرس به مغز آسیب می‌رساند
سطوح بالای هورمون استرس می‌تواند به بخش‌های مهم مغز آسیب جدی مانند اَسبَک یا هیپوکمپوس وارد کند. هیپوکمپوس قسمتی از دستگاه کناره‌ای مغز و مسئول حافظه است. یکی از دلایلی که افراد پس از دوران طولانی مدت ابتلا به استرس مزمن به «خستگي غدد فوق كليوی» مبتلا می‌شوند این است که مغز برای نجات خودش ترشحات غدد فوق کلیوی را کنار می‌گذارد.

 

3. دستگاه قلبی – عروقی بدن نیز از استرس تاثیر می‌گیرد
در مطالعات انجام شده مشخص شد که استرس مزمن ضخامت دیواره‌های شاهرگ‌ها را بیشتر کرده و فشار خون و احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.
4-استرس برای استخوان‌ها و ماهیچه‌ها بد است
سطح بالای استرس با تراکم پایین مواد معدنیِ استخوان در ارتباط است. چندین مطالعه نشان می‌دهد که افراد مبتلا به استرس مزمن بیشتر به دردهای جسمانی مبتلا می‌شوند.

عوامل استرس زای داخلی:

 

همان طور که قبلاً در مورد عوامل استرس زا ی مربوط به کار گفته شد هر کجا که افراد با یکدیگر کاری را انجام بدهند، احتمال بروز استرس نیز وجود دارد. انجام کار در محیط خانه و بودن نزدیکان فرد در اطراف او، دلیل بر عدم وجود عوامل استرس زا نیست.

یک دلیل آشکار استرس  ، اختلاف و تنش بین افراد خانواده است. این امر ممکن است ناشی از ناسازگاری اساسی بین زن و شوهر باشد. وقتی چنین خانواده هایی صاحب فرزند می شوند، آنها خود را مجبور به ادامه ی زندگی می کنند، زیرا معتقدند که جدایی به کودکان آسیب می رساند. اما در حقیقت کودکان در چنین شرایطی بیشتر از زمانی که با یکی از والدین خود با شادی زندگی کنند، آسیب می بینند.

 

بی ثباتی زندگی خانوادگی و دوری های مکرر یکی از والدین از خانه باعث بروز استرس می شود. ممکن است یکی از والدین به واسطه ی تجارت یا وضعیت خاص کاری مدت ها از خانه دور باشد در چنین شرایطی طرف مقابل باید تمام مسئولیت ها را به تنهایی بر عهده گیرد. هر تصمیمی در ارتباط با بچه ها باید توسط والدِ مانده به تنهایی اتخاذ گردد حتی اگر کارها بر طبق روال معمول پیش نرود و یا بچه ها دچار مشکل گردند.

دلایل دیگر ایجاد استرس :

 

وجود هر تغییری در زندگی روزمره ی شما می تواند کم و بیش باعث بروز استرس  شود که میزان این استرس به شرایط و خصوصیات فردی شما بستگی دارد. وقتی شما شغل خود را از دست می دهید یا به هر دلیلی مشکلات مادی پیدا می کنید، دچار استرس و نگرانی خواهید شد (باید توجه داشت که مسائل مالی بر سایر جنبه های زندگی تأثیر مستقیم می گذارد).

جالب توجه این که آنچه ما « تغییرات مثبت» می نامیم، مانند ترفیع شغلی یا تعطیلات نیز می توانند ایجاد استرس نمایند. دلیل این امر این است که وقتی محل زندگی یا شغل شما تغییر می کند، شما باید خود را با موقعیت جدید سازگار نمایید، که این امر مستلزم صرف انرژی روحی اضافی است که احساس نگرانی نیز به آن اضافه می شود.

محیط دور و اطراف شما هم می تواند تأثیر زیادی در روحیه شما بگذارد. اگر در منطقه ای دورافتاده (در یک روستای دور افتاده و یا در یک مجتمع آپارتمانی بی نام و نشان) زندگی می کنید، به دلیل این که ارتباط شخصی شما با افراد دیگر بسیار کم است، ممکن است دچار استرس شوید.