در برخی زمان ها انسان با ایجاد شرایطی خاص دچار غم و اندوه می شود که در این زمان ها آرامش انسان بر هم می خورد و رفتارهای فرد تحت تاثیر ناراحتی و غم و اندوه قرار می گیرد، دکتر سلام در این مقاله شما را با روش های مقابله غم و اندوه آشنا می کند.
روش های مدیریت غم و اندوه
1) احساستان را شناسایی کنید
گاهی بعد از یک فقدان، به سختی می‌توانید بفهمید که چه احساسی دارید. ممکن است همزمان چندین احساس یا حتی احساسات متناقضی مانند غم و رهایی داشته باشید. نوشتن راه خوبی برای تعیین احساستان است. نوشتن در مورد احساستان می‌تواند:
• تفکر را شبیه‌سازی کند و به شما در سازماندهی و تحلیل افکارتان کمک کند.
• درکتان از شرایط را عمیق‌تر کرده و به شما کمک کند احساساتی را که قبلاً شناسایی نکرده‌اید، مشخص کنید.
• شما را وادار به واکنش در برابر رویدادها می‌کند. این مسئله می‌تواند به شما کمک کند تا مسائل را کلّی‌تر دیده و چگونگی تاثیر تغییرات بر زندگی خود را درک کنید.
2) هروقت حس کردید آماده هستید:
• زمانی را برای نوشتن کنار بگذارید.
• محلی خلوت و راحت را برای نوشتن انتخاب کنید.
• سبک نوشتن خود را انتخاب کنید. مثلاً می‌توانید نامه‌ای به فرد محبوب خود نوشته یا شعر یا داستانی بنویسید.
• نگران کیفیت نوشته‌های خود نباشید. در مورد رویدادهای روزمره یا گفتگوهایی که داشته‌اید مطلب بنویسید.
• احساس خود را بنویسید. افکار خود را پنهان نکنید؛ به خودتان اجازه دهید هر فکری که به ذهنتان می‌رسد را یادداشت کنید. شاید دچار احساسات قوی (مانند ترس، خشم یا درماندگی) شوید. در مورد لذت‌ها و خوشی‌های ساده‌ای که تجربه می‌کنید هم بنویسید. اگر در مورد احساسات قوی خود نگرانی‌هایی دارید، با یک دوست مورد اعتماد، فردی روحانی، یا متخصص سلامت روان مشورت کنید.
3) احساسات خود را بپذیرید
• با مردم در مورد احساس خود صحبت کنید. هرگز سعی نکنید مدام در جمع بوده یا به طور کامل از مردم کناره بگیرید. اگر شما در حرف زدن از احساسات خود با اعضای خانواده و دوستان دچار مشکل هستید، به دنبال گروه‌های حمایتی مرتبط باشید.
• احساسات خود را بیان کنید. ممکن است حس کنید که بیان احساسات نشانه ضعف است، یا اگر احساسات خود را نشان دهید دیگر قابل به کنترل خودتان نخواهید بود. هیچکدام از این تفکرات صحیح نیست. به هرحال، اگر از آن می‌ترسید که با بیان احساسات خود به خودتان یا کسی که دوستش دارید صدمه می‌زنید، با فردی مورد اعتماد، یا پزشک خود، یا متخصص سلامت روان در مورد نگرانی‌های خود صحبت کنید.
• در مقابل دیگران صبور و مهربان باشید. شاید احساسات شما غیرقابل پیش‌بینی و ناراحت‌کننده باشد. به خودتان یادآوری کنید که احساسات ناراحت‌کننده شما طبیعی است و با گذر زمان کمرنگ خواهد شد.
کنار آمدن با اندوه
اندوه واکنش طبیعی نسبت به یک فقدان مهم در زندگی است ولی اغلب برای مقابله با آن حمایت و کمک ضروری است.
نکات کلیدی
• اندوه واکنش طبیعی و سالمی است که وقتی کسی یا چیزی را که برایتان مهم است از دست می‌دهید، بروز می‌کند. اگرچه می‌توان اندوه را به تاخیر یا تعویق انداخت، اما نمی‌توان به طور کامل از اندوه اجتناب کرد.
• اندوه با گذشت زمان فروکش می‌کند. به هرحال، روند سوگواری به شکلی مرحله به مرحله یا منظم رخ نمی‌دهد. به خودتان فرصت کافی برای تعیین، پذیرش، و بیان احساسات خود را بدهید.
• احساسات شما منحصربفرد هستند. هر فرد به شکل متفاوتی با احساسات و عواطف خود برخورد می‌کند. برای مواجهه با احساسات خود به دنبال روشی باشید که مناسب شما باشد.
• حمایت در طول روند سوگواری اهمیت زیادی دارد. حمایت به شکل‌های مختلف، مثلاً از سوی دوستان و خانواده، با مشارکت در فعالیت‌های لذت بخش، یا از طریق تمریناتی برای تسهیل بیان احساساتتان، مثل نامه‌نگاری یا نوشتن خاطرات روزانه ایجاد می‌شود.
روش های جلوگیری از افزایش غم و غصه
تحمل برخی واقعیت های غم آور زندگی، بسیار سخت و تلخ است تا جایی که ره آورد غم، پیری زودرس معرفی شده است. چنان که امام علی(ع) میفرماید: «الهمّ نصف الهَرَمَ[1]؛ اندوه خوردن نیمی از پیری است.» و این نیز واقعیتی است که گاهی شرایط نامطلوب، انسان کارهای غیرعادی می کند.
در این جا روشهایی برای جلوگیری از ازدیاد غم و غصه ارائه گردیده است که عبارتند از:
الف) پذیرش موقعیّت؛ به حکم خرد، عاقل خود را به کار بیهوده، مانند ستیز بی‌فایده با سختیها و غمها مشغول نمی کند. بلکه به جای قرار گرفتن در مقابل غم ها در کنار غم ها می ایستد تا بتواند به جای بیتابی و سایر روشهای غلط که او را ناتوان می سازد، امکان مدیریت و مهار نمودن غم ها را ایجاد کرده، کنترل آن را به دست گیرد.
ب) گریه درمانی (تسکین با اشک)؛ گریه یک واکنش طبیعی و نتیجه ی عواطف انسانی است. گریستن یکی از راههای جلوگیری از افزایش غم است که به هنگام مصیبت سبب تسکین بوده، مورد نهی اسلام هم نیست. فروخوردن غم و غصه و پرهیز از گریستن، باعث فرسایش روحی میگردد. آموزههای دینی به این امر مهم التفات دارند و توصیهی مؤکد امامان ما در این میان خودداری از کلام نابه جا و بیهوده کاری است
ج) درد دل کردن با برادران دینی؛ یکی از راه های جلوگیری از افزایش غم، درمیان گذاشتن غم و غصه با مشاوران مؤمنی است که اهل درد و دل سوزند. امام صادق(ع) در این زمینه می فرماید: « اذا ضاق احدکم فلیعلم أخاه و لایعین علی نفسه ؛ هرگاه یکی از شما دچار گرفتاری غم و اندوه شد، باید برادر خود را آگاه سازد و به توانایی خود اکتفا نکند.»
د) تلقین تحمل؛ یکی از شیوه های برخورد با امور غمناک، افزایش میزان شکیبایی با تلقین تحمل است. ره نمون کردن فرد غمگین به این معرفت والا و تکرار و تلقین آن، در بالا بردن روحیّه ی او و در نتیجه جلوگیری از افزایش اندوه، مؤثر خواهد بود و این پیام «سلوت» الهی است که بر غمزدگان نوید میدهد. امام علی(ع) در این باره می فرماید: «اذا تباعدت المصیبته قربت السلوه؛ چون مصیبت دور می‌شود، فراموشی نزدیک میگردد.»
هرگونه استفاده با درج نام مجله پزشکی دکتر سلام (لینک دهی مستقیم) مجاز می باشد.
