فیبروکیستیک پستان عارضه ای است که معمولا در بین 20 تا 40 درصد زنانی که قاعدگی در آنها رخ می دهد به وجود می آید. وجه مشخصه بیماری فیبروکیستیک پستان توده های متعدد خوش خیمی است که اندازه آنها طی یک ماه تغییر نموده و معمولا پیش از قاعدگی با درد و حساس شدن پستان همراه است. در این مطلب قصد داریم شما را با روش هایی برای کاهش درد این بیماری آشنا نماییم.

کاهش درد با کمک رژیم غذایی

شدت درد و همچنین طول دوره­ای که درد وجود دارد در افراد مختلف متفاوت است. به عنوان مثال در شرایطی که تنها احساس پری و سنگینی و درد خفیف در پستان به ویژه  در نزدیکی شروع عادت ماهیانه وجود دارد، درمان متفاوتی از شرایطی دارد که در آن درد به حدی شدید است که با فعالیت های روزمره منافات دارد و یا درد تقریبا در تمام طول ماه حس می شود. بر اساس این تفاوت­ها، نوع درمان هم متفاوت خواهد بود.

– رژیم غذایی بایستی به صورت رژیم گیاه خواری و حاوی میزان زیادی فیبر بوده و بر لزوم غذاهای غنی از فیبر فرآوری نشده مانند غلات کامل، حبوبات، سبزیجات، میوه ها، دانه ها و آجیل تاکید شود.

– از مصرف تمامی متیل گزانتین ها (چای، قهوه، کولا، شکلات و داروهای حاوی کافئین) تا زمان بهبود علائم خودداری شود؛ سپس می توان در مقادیر کم این مواد را مصرف نمود.

– از مصرف محصولات حیوانی حاوی استروژن از جمله گوشت حیواناتی که با استفاده از هورمون های رشد پرورش یافته اند خودداری کنید.

– غذاهای حاوی سویا مانند سویا برگر، شیرسویا، آجیل سویا و غیره را به عنوان منبع غنی پروتئین و فیتواستروژن ها در رژیم غذایی خود جایگزین کنید. از آنجا که اثر فیتواستروژن ها تنها 2% اثر استروژن های انسانی است به آنها آنتی استروژن (ضداستروژن) نیز گفته می شود. با توجه به اینکه فیتواستروژن ها قابلیت اتصال به گیرنده های استروژنی را دارند، با اتصال به این گیرنده ها از اتصال استروژن جلوگیری نموده و در نتیجه اثرات آنها را کاهش می دهند.

– روزانه حداقل 2 لیتر آب بنوشید.

مکمل ها

عوامل چربی سوز: 

این مواد از طریق تداخل در متابولیسم چربی باعث افزایش دفع یا کاهش ذخیره سازی چربی و صفرا در کبد شده و منجر به بهبود عملکرد کبدی می گردند. استروژن ها از طریق صفرا از بدن دفع می شوند.

ویتامین B6:

کبد برای سم زدایی استروژن از طریق پیوند (کانژوگه شدن) با اسید گلوکورونیک و ترشح آن در صفرا نیازمند ویتامین B6 می باشد.

ویتامینE:

ویتامین E با عادی کردن میزان هورمون در بیماران مبتلا به سندروم پیش از قاعدگی و بیماری فیبروکیستیک پستان، باعث بهبود بسیاری از علائم این بیماری ها شده است.

ویتامین C:

آنتی اکسیدان ضروری تمامی قسمت های بدن که از آب تشکیل شده اند می باشد. ویتامین C باعث تقویت و حفظ پیوستگی طبیعی سلول های اپیتلیال شده، عملکرد ایمنی را افزایش داده و مانع از تشکیل مواد سرطان زا می گردد.

بتاکاروتن:

از آنجا که این ماده در بدن به ویتامین A تبدیل می شود پیش ویتامین A نیز نامیده می شود. بتاکاروتن آنتی اکسیدان قوی و ضروری جهت سلامت سلول های اپیتلیال می باشد. رابطه قوی و معکوسی میان میزان سرمی بتاکاروتن و سرطان وجود دارد مطالعات نشان دهنده آن است که هر چه میزان بتاکاروتن دریافتی بیشتر باشد، خطر ابتلا به سرطان کمتر است.

ید (کازئینات یا ید مایع):

سلول های پستان که ید کافی دریافت ننمایند به تحریکات استروژنی حساس تر می باشند. کمبود ید منجر به ایجاد کیست های کوچک در مجاری پستان و پس از آن ایجاد بافت فیبروتیک به شکل توده می گردد.

روی: 

روی برای عملکرد مناسب بسیاری از هورمون های بدن از جمله هورمون های جنسی مورد نیازاست. میزان پایین روی منجر به افزایش ترشح پرولاکتین و میزان بالای روی منجر به مهار ترشح آن می گردد. اغلب در زنان مبتلا به سندروم پیش از قاعدگی میزان روی پایین است.

موارد زیر در کنترل درد این بیماران مفید است.

1- استفاده از کرست­ هایی که حمایت مناسبی از پستان داشته باشند( مانند کرست های ورزشی) و پوشیدن این نوع لباس حتی در طول شب می تواند در کاهش درد موثر باشد.

2- استفاده از مسکن­ ها شامل استومینوفن و یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) مانند ژلوفن و ناپروکسن به صورت دوره ای (مثلا از 6 روز قبل از شروع عادت ماهیانه تا 3 روز بعد از شروع آن) در بسیاری از خانم­ها مفید است.

3- مصرف ویتامین­ ها مانند ویتامین C، A ،B6 و به ویژه ویتامین E می­تواند در بسیاری از خانم­ها با کاهش درد ناشی از پستان­های فیبروکیستیک همراه می باشد. نکته­ی مهم اینجاست که این داروها اگر­چه نام ویتامین دارند اما مصرف بی رویه­ی آن برای بدن مضر است. به عنوان مثال : دوز مصرفی ویتامین E400 میلی گرم (برای طولانی مدت) تنها 2 بار در هفته است . از طرفی مصرف بی­ رویه ­ی این ویتامین ­ها در دوران بارداری ممنوع است. بنابراین این نوع درمان در خانم های باردار یا خانم­هایی که قصد بارداری دارند باید با احتیاط و زیر نظر پزشک معالج انجام شود.

4- گروه دیگری از ترکیبات دارویی با پایه ­ی گیاهی وجود دارد که در کنترل درد پستان­های فیبروکیستیک موثر است. معروف ترین آنها کپسول روغن گل مغربی یاPrimrose evening oil  است. این ترکیب که حاوی برخی از اسیدهای چرب است در کنترل درد می­تواند موثر باشد. این دارو ها نیز در دوران بارداری و شیر دهی نباید مصرف شوند.


هرگونه کپی برداری با نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است.

بیشتر بخوانید:


کاهش ابتلا به سرطان سینه با ماموگرافی پس از ۴۰ سالگی

مبتلایان به سرطان سینه و تاثیر ورزش بر آنها