انواع احساسات در خردسالان

 

بهتر است به احساسات فرزندتان بیشتر اهمیت دهید کودکان نسبت به دیگر رده های سنی حساس تر و آسیب پذیرتر هستند. سعی کنید با ویژگی ها و خصوصیات فرزندتان آشنایی داشته باشید تا بتوانید در مواقع لازم واکنش مناسبی از خود نشان دهید. در ادامه نشانه های احساس جدایی، طردشدن، احساس برانگیختگی و دوستی در کودکان را توضیح خواهیم داد.


در این مرحله از زندگی، یعنی بین سه تا شش سالگی کودک شما مهارت‌هایی را که در مراحل قبل تازه به دست‎آورده بود، گسترش می‎دهد.

از نظر تغییرات جسمانی، قد او حدود پنج تا هفت‌ونیم سانتی‌متر در سال رشد می‎کند؛ بنابراین در سن شش سالگی، دو سوم قدی را که در بزرگ‎سالی خواهدداشت، به دست‎آورده‌است. در این مرحله کودک، لاغرتر می‌شود ولی با استخوان‎بندی قوی‎تر. مهارت‎های هماهنگی و تعادل به تدریج در این دوره بهبود می‎یابد. تمام این موارد، توانایی او را در ارتباطات غیرکلامی افزایش می‎دهد. مهارت‎های اجتماعی‎اش هم پیشرفت می‎کند و آگاهی اجتماعی‎اش قوی‎تر می‎شود. در سن شش سالگی، دوستی‎های فرزندتان بیشتر و طولانی‎تر می‎شود و پایه‎ریزی موفقیت‎های بعدی او در مدرسه، به این دوره بستگی دارد. در ادامه به‎صورت مختصر، با احساسات کودکان در بازه سه تا شش سالگی، نشانه‎ها و واکنش‎های مناسب دربرابر آن‎ها آشنا می‎شوید.

احساس جدایی

در این مرحله، کودک به بازی‎های گروهی تمایل دارد و زمانی را در مهدکودک یا پیش پرستارش به سر می‎برد؛ بنابراین تجربه جداشدن‎های کوتاه مدت از شما را آغاز می‎کند. ابتدا در چنین موقعیت‎هایی لذت نمی‎برد اما به تدریج به آن‎ها خو می‌کند.

نشانه‎ها

اضطراب و نگرانی کودکتان از جدایی، ممکن است در قالب شکم‎درد یا سردرد نشان داده‎شود. دردی که او احساس می‎کند، واقعی است اگرچه علتش روان‎شناختی است، نه جسمانی. شروع این دردها ممکن است شب قبل از مهدکودک یا مدرسه رفتن باشد. گوشه‎گیری هنگام تجربه موقعیت‎های جدید و رویارویی با آدم‎های تازه و تعلل در لباس پوشیدن برای رفتن به مکانی که شما آن‎جا حضور ندارید، نشانه‎های دیگری است که خبر از اضطراب جدایی می‎دهد.

واکنش مناسب

کودکتان را مدتی پیش از تجربه جدایی، برای این موقعیت آماده کنید و او را ناگهان تنها نگذارید؛ صحبت کردن در این‎باره و آشنا کردن او با محیط تازه، خیلی کمک‎کننده است. به او اطمینان دهید حتی وقتی کنار هم نیستید، سرحال و ایمن خواهدبود. گرچه برای شما واضح است اما کودکتان نیاز دارد که به او بگویید بعد از تمام شدن ساعات مشخصی دوباره کنار هم خواهیدبود. به فعالیت‌های روزانه‎اش در غیاب شما، علاقه و اشتیاق نشان بدهید و درباره آن‎ها احساس مثبتی در فرزندتان ایجاد کنید.

احساس برانگیختگی

حالا فرزندتان آن‎قدر بزرگ شده‎است که برای مواجهه با تجارب جدید به توانایی خود اعتماد بیشتری داشته‎باشد. سطح برانگیختگی او بسیار بالاست و آستانه هیجان‎خواهی‎اش به‎راحتی تحریک می‎شود. کودکتان هنوز به آن حد از پختگی نرسیده‎است که بداند وقتی به یک فعالیت جدید می‌پردازد، باید احتیاط و جنبه‎های مختلف آن را از قبل ارزیابی کند؛ بنابراین طبیعی است وقتی با اسکیت بازی می‎کند، خطرات بالقوه مثل حضور مردم و خودرو ها را ندیده بگیرد.

نشانه‎ها

آشکارترین علایم هیجان و برانگیختگی، نشانه‎های جسمانی است، مثل این پا و آن پا کردن، وول خوردن و کاهش ناگهانی اشتها. چشم‎های گشادشده و دهان تقریبا باز هم یعنی او در انتظار چیزی است که می‎خواهد اتفاق بیفتد؛ این انتظار ممکن است آن‎قدر بزرگ باشد که کودکتان را مضطرب کند. یک قرار تفریح یا عملی شدن وعده خرید یک اسباب‎بازی محبوب، می‎تواند کودکتان را بسیار هیجان‎زده کند.

 انواع احساسات در خردسالان

یک رویداد یا فعالیت روزمره که برای شما خیلی عادی است، می‎تواند برای فرزندتان برانگیزاننده باشد و نشانه‎هایی را که گفتیم در او ایجاد کند. درچنین مواقعی به‎جای این‎که هیجان و انگیختگی او را محدود کنید، به او بپیوندید و اجازه دهید بفهمد از احساس او خوشحال هستید. تلاش برای آرام کردن او و دعوت به صبوری و کنترل خود، معمولا راه به جایی نمی‎برد، درعوض درباره آن فعالیت تحریک‎کننده با هم حرف بزنید.

احساس دوستی

در این سن، روابط دوستانه اهمیت زیادی پیدا می‎کند. کودک از طریق این روابط، جزئیات بیشتری درباره ویژگی‌ها و نقاط قوت و ضعف خودش می‌‎فهمد. نکته مهم اما این است که کودک شما در این مرحله ممکن است حساس شود، بترسد یا اطمینان پیدا کند که دیگران او را دوست ندارند. نشانه‎های زیر احتمالا به این معناست که فرزندتان می‎خواهد دوست داشته‎شود ولی از طرد شدن می‎ترسد.

نشانه‎ها

هنگامی که از مهد یا مدرسه برمی‌گردد، ناراحت و گریان است. خودش را به بچه‎های دیگر نزدیک می‎کند، حتی به کسانی که آن‎ها را خیلی خوب نمی‎شناسد، طوری که آن‎ها مجبورمی شوند او را در فعالیت‎های خود شریک کنند. در تمام سنین، دوستی می‎تواند از طریق تماس بدنی بیان شود اما این شکل از تماس در پنج،شش سالگی معمول‎تر است. فرزند شما ممکن است هنگام بازی با دوستش، دست او را بگیرد یا بی‎مقدمه بغلش کند.

واکنش مناسب

 

اگر کودکتان یاد بگیرد که چطور احساساتش را به روشنی منتقل کند، خیلی ساده لبخند بزند و برای مثال بگوید: «من از تو خوشم آمده و دوست دارم کنارت بنشینم»، احتمال کمتری وجود دارد که طرد شود. به او یاد بدهید چگونه با بچه‎های دیگر در بازی‎ها مشارکت داشته‎باشد، وسایلش را با آن‎ها شریک شود، نوبت بازی را رعایت و از قوانین بازی پیروی کند.
برگرفته از کتاب «زبان بدن کودکان»، نوشته «ریچارد وولفسون»، ترجمه «بهمن ابراهیمی»

خراسان