زمانی که دارو مصرف می کنید، بدون توجه به سایز خود فقط انتظار دارید دارو ها ایمن و موثر باشند. اما اگر چاق هستید یا در بعضی موارد فقط دارای اضافه وزن هستید، دوزهای منظم برخی از داروها و گاهی همه آنها ممکن است کارآیی لازم را نداشته باشند. بر طبق یک گزارش که در سال 2013 در مجله آمریکایی «پزشکی پیشگیرانه» منتشر شده بود، نشان داده بود که نیمی از مردم ایالات متحده تا سال 2030 چاق خواهند بود.

این مسئله باعث می شود که برای بالا بردن سطح آگاهی از مسائل مربوط به تجویز دارو برای افراد چاق، این مسئله حتی حیاتی باشد. دکتر دیوید باردن رئیس بخش کارخانجات دارویی و استادیار داروسازی دانشکده داروسازی دانشگاه اورگان می گوید: برای اینکه دارو ها به طور موثری کار کنند، نیاز به رسیدن به غلظت مناسب در قسمت های مختلف بدن دارند؛ وی می افزاید: در بیماران چاق یا دارای اضافه وزن، ممکن است این داروها به آن سطح غلظت مطلوب نرسیده باشند، چون توده اضافی بیشتری از بدن برای جذب و اشباع دارو وجود دارد.

سایر تغییرات ناشی از چاقی می تواند بر کاهش سرعت شکسته شدن دارو در بدن و نیز حذف آن توسط بدن اثر بگذارد. دکتر باردن می گوید: ترکیبی از این دو فرآیند می تواند مسائلی را به وجود بیاورد که وقتی دوزهای استاندارد دارو به بیماران چاق داده می شود، یا دارو کافی نبوده یا دارویی بیش ازحد به منطقه خاصی از بدن برسد.

1- دارو هایی که در افراد چاق به خوبی عمل نمی کنند.

برطبق گفته موسسه ملی بهداشت، شاخص توده بدنی 25 یا بالاتر اضافه وزن محسوب شده، در حالی که در یک فرد چاق این شاخص به عدد 30 و بالاتر می رسد. دکتر کن فوجیوکا که یک متخصص غدد درون ریز در کلینیک اسکریپس سن دیه گو می باشد می گوید: داروهایی مانند انسولین، داروهای جایگزین تستوسترون و دارو هایی که برای بیماری های خاص کبدی مصرف می شوند، در افراد چاق به خوبی عمل نمی کنند. به علاوه دارو هایی که ممکن است بر افراد سنگین وزن خوب جواب ندهد، عبارتند از:

2- آنتی بیوتیک ها

دکتر باردن طبق یک بررسی انجام شده که در مجله فارماکوتراپی منتشر کرد، نشان داد که دوز استاندارد برخی از آنتی بیوتیک ها برای افراد چاق کافی نبوده و حتی می تواند بی اثر باشد. ما به ویژه با تغییر مقاومت باکتریایی نسبت به آنتی بیوتیک ها در سراسر جهان، درحال جمع آوری اطلاعات بیشتر برای کمک به درک میزان متناسب دارو برای همه بیماران (چاق یا لاغر)، هستیم. وی می افزاید: افزون بر اینکه شواهدی وجود دارد که مصرف استاندارد دوزهای دارویی در بیماران چاق مبتلا به عفونت شدید، کافی نیست. آگاهی بهتر موجب تغییر در میزان توصیه شده برای پیشگیری از عفونت در افراد چاق که عمل جراحی انجام داده اند، خواهد شد.

3- داروهای باروری

یک مطالعه که در سال 2014 در مجله غدد درون ریز و متابولیسم بالینی منتشر شده، نشان داده است که داروی آنتاگونیست آزاد کننده هورمون گونادوتروپین GnRH که برای برداشت تخمک درطی لقاح آزمایشگاهی استفاده می شود، خیلی سریع از سیستم بدن زنان چاق حذف می شود. زمانی که این اتفاق می افتد، ممکن است قبل از اینکه بتوان تخمک ها را از تخمدان جمع آوری کرد، مغز با فرستادن سیگنالی به تخمدان ها، باعث انتشار و رهاسازی تخمک شود.

پروفسور نانت سانتورو مدرس، استاد و رئیس بخش غدد درون ریز و ناباروری در بخش زنان و زایمان دانشگاه کلرادو می گوید: ممکن است این دلیل آن باشد که چرا زنان دارای اضافه وزن و چاق، دارای میزان بالاتری از سیکل ناموفق IVF (In Vitro Fertilization) یا لقاح ازمایشگاهی نسبت به زنان دارای وزن طبیعی هستند. وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده گزارش می دهد که چاقی با سندرم تخمدان پلی کیستیک PCOS مرتبط است. زنان مبتلا به این سندرم، اغلب تخمک گذاری  مرتبی ندارند.

بنا به تحقیقات منتشر شده در کنفرانس طراحی دارویی معاصر، یک داروی شایع برای ایجاد تخمک گذاری به نام Clomid یا سیترات کلومیفن، گاهی اوقات برای زنان چاق مبتلا به PCOS کار نمی کند. برطبق گفته انجمن جامعه پزشکی باروری امریکا، کاهش وزن ممکن است به بهبود شانس باروری در هنگام مصرف دارو کمک کند.

4- قرص های ضد بارداری

پروفسور گانش چرالا دانشمند ارشد داروسازی در کنراد واشنگتن، که درباره چگونگی اثرات چاقی بر قرص های کنترل بارداری مقاله ای در سال 2014 در بررسی کارشناسان فارماکولوژی بالینی منتشر کرده است می گوید: قرص های کنترل بارداری خوراکی، یک نوع موثر برای کنترل بارداری است؛ اما ممکن است برای زنان چاق قابل اعتماد نباشد. تحقیقات او نشان می دهد که برای جلوگیری از بارداری در زنان چاق، برداشتن دو قرص می تواند کنترل بارداری را به سطح مطلوب رسانده و آنها را در معرض بارداری ناخواسته قرار ندهد.

5- قرص “صبح روز بعد”

یک مطالعه که در مجله Contraception چاپ شده است، نشان می دهد که قرص های صبح روز بعد، که به عنوان پیشگیری از بارداری اورژانسی شناخته شده است، برای کمک به جلوگیری از بارداری چند روز بعد از رابطه جنسی محافظت نشده در زنان دارای اضافه وزن و چاق، ممکن است کار نکند. شانس بارداری برای زنان چاق نسبت به زنان دارای وزن طبیعی حتی با مصرف این قرص ها 3 برابر بیشتر است. یک جایگزین قابل اعتماد برای زنان در هر وزن، دستگاه داخل رحمی T شکل مسی است. برطبق گفته بنیاد خانواده کایزر، 5 روز پس از قرار گرفتن داخل رحم، 99 درصد برای جلوگیری از بارداری موثر است.

6- دارو هایی که ممکن است باعث بازگشت دوباره وزن از دست رفته شوند.

آن طرف سکه، داروهایی وجود دارند که میتوانند به چاقی کمک کنند. به گفته دکتر فوجیوکا، با این که شواهدی برای کار نکردن برخی از دارو های ضد افسردگی و روانپزشکی برای زنان چاق وجود ندارد، اما این دارو ها می توانند باعث برگشت وزن ازدست رفته شوند. در گذشته مطالعات دارویی معمولا بر افراد چاق متمرکز نبود. اما دکتر فوجیوکا می گوید: این تغییر می کند؛ چون اکثریت مردم دارای اضافه وزن هستند. این ممکن است در مورد دقت بیشتر در مورد دوز مناسب دارو، در آینده به پزشکان کمک بیشتری کند.


در این باره بیشتر بخوانید: کاهش وزن و مقابله با چاقی با یک روش علمی و بسیار ساده


برگردان: سیما آزادفلاح

هرگونه کپی برداری با ذکر نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است.