یک مطالعه جدید نشان می دهد که به طور متوسط فیبریلاسیون دهلیزی در مردان نسبت به زنان در حدود 10 سال جلوتر اتفاق می افتد. همچنین مشخص شده است که در صورت داشتن وزن سنگین، که خطر ابتلا به این نوع ضربان قلب نامنظم در هر دو جنس را افزایش می دهد، در مردان سنگین وزن بیشتر از زنان است.بیومارکر یک ماده قابل اندازه گیری در یک ارگانیسم که حضور آن نشانگر برخی پدیده هایی مانند بیماری، عفونت و یا قرار گرفتن در معرض محیط زیست است. فیبریلاسیون دهلیزی (A-Fib)، یک نوع ضربان قلب نامنظم یا آریتمی است. این وضعیتی است که امواج الکتریکی تحریک در دهلیز ها جهت مشخصی ندارند؛ در نتیجه نمی توانند خون را به صورت کامل به بطن ها پمپ کنند.

عمل نامنظم فیبریلاسیون دهلیزی می تواند موقت یا دائمی باشد، اما جریان خون صاف را در قلب مختل می کند، خطر لخته شدن خون را افزایش می دهد و نیز ریسک سکته مغزی، نارسایی قلبی و سایر بیماری های مرتبط با قلب را بالا می برد. فیبریلاسیون دهلیزی درمان نشده، با خطر 5 برابری ابتلا به سکته مغزی همراه است؛ همچنین به عنوان افزایش دهنده خطر مرگ در اثر ابتلا به یک شرایط مرتبط با قلب شناخته شده است. در مطالعه ای جدید محققان دریافتند که فیبریلاسیون دهلیزی خطر مرگ را سه برابر می کند.

گمان کرده می شود که فیبریلاسیون دهلیزی در حدود 1/6 میلیون نفر را در ایالات متحده تحت تاثیر قرار می دهد. انتظار می رود که این رقم با بالا رفتن سن و به عنوان یک آمار سنی، بالاتر رود. در حدود 9 درصد از افراد 65 سال و بالاتر و نیز در حدود 2 درصد از افراد زیر این سنین، تحت تاثیر آن هستند.

1- نیاز به پیشگیری بهتر

دکتر کریستینا مگنوسن متخصص طب در مرکز قلب دانشگاه هامبورگ آلمان توضیح می دهد که: درک بهتر عوامل خطر قابل تغییر در فیبریلاسیون دهلیزی حیاتی می باشد. اگر راهکار های پیشگیری در هدف قرار دادن این عوامل خطر، موفقیت آمیز باشد، انتظار داریم کاهش قابل ملاحظه ای در فیبریلاسیون دهلیزی تازه شروع شده، داشته باشیم. وی اضافه می کند: در این صورت افراد کمتری بیمار شده و قبل از موعد خواهند مرد و نیز صرفه جویی در هزینه ها قابل توجه خواهد شد.

هر ساله در ایالات متحده در حدود 750 هزار نفر به دلیل فیبریلاسیون دهلیزی به بیمارستان ها منتقل می شوند، در حالی که 130 هزارنفر از آنها به دلیل شرایط مرتبط با بیماری، می میرند و هزینه های سالیانه به حدود 6 میلیارد دلار می رسد. برای مطالعه، تیم تحقیق سوابق 79793 فرد بین سنین 24 و 97 سال را که در این کنسرسیوم شرکت کرده بودند، مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. اگرچه برخی از شرکت کنندگان تا 28 سال و نیم بعد نیز مورد بررسی قرار می گیرند، اما دوره پیگیری متوسط 12 سال و نیم بود. در طی این مدت، 4/4 درصد از شرکت کنندگان زن و نیز 4/6 درصد از شرکت کنندگان مرد، به فیبریلاسیون دهلیزی تشخیص داده شدند.

2- تفاوت های جنسیتی در ریسک ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی

زمانی که تیم تحقیق نتایج را بررسی کردند، دریافتند که در سن 90 سالگی حدود 24 درصد از شرکت کنندگان دارای فیبریلاسیون دهلیزی پیشرفته بودند؛ با این حال تفاوت های مشخصی بین مردان و زنان وجود داشت. به عنوان مثال: میزان تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی در مردان از 50 سالگی و در زنان از 60 سالگی به شدت رشد داشت. همچنین خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی در مردانی که دارای التهاب بیشتری از پروتئین نشانگر C در سطح خون خود بودند، افزایش داشت.

به علاوه در حالیکه افزایش شاخص توده بدنی BMI با افزایش خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی در هر دو جنس همراه بود، در مردان چاق ریسک ابتلا 31 درصد در مقایسه با ریسک ابتلای 18 درصدی از زنان چاق بود. دکتر مگنوسن و همکارانش خاطر نشان می کنند که درمیان عوامل خطر کلاسیک، شاخص توده بدنی دارای بیشترین میزان ریسک ابتلا به این آریتمی را دارد.

آنها با دریافتن این موضوع، شگفت زده شدند، بخصوص در زنان؛ چون داشتن سطح کلسترول بالا باعث کاهش خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی در زنان می شد. همانطور که می دانیم کلسترول بالا، به عنوان عاملی برای اختلالات قلبی شناخته شده است. محققین می گویند: هنوز روشن نیست که چرا این مطالعه این نتیجه را نشان داده است؟

3- کنترل وزن ضروری است

این مطالعه برای کشف دلایل چرایی تفاوت فیبریلاسیون دهلیزی بین زنان و مردان طراحی نشده بود. این تیم این نکته را روشن می کند که : ضعف احتمالی مطالعه آنها در این است که برخی از شرکت کنندگان در هنگام ثبت نام، ممکن است دارای فیبریلاسیون دهلیزی بوده ولی تشخیص داده نشده اند. آنها همچنین یادآور می شوند که ممکن است در طی دوره پیگیری، برخی طبقه بندی های اشتباه از پرونده ها وجود داشته باشد. این ممکن است منجر به بروز کمتر و تضعیف ارتباط عوامل خطر ساز کلاسیک، با رویداد فیبریلاسیون دهلیزی و مرگ و میر شود.

با این حال، نقطه قدرت قابل توجه این مطالعه در این است که این مطالعه، فیبریلاسیون دهلیزی را در جمعیت عمومی بررسی کرده و افراد را در طی یک دوره طولانی ردیابی کرده است. شرکت کنندگان از شمال و جنوب اروپا بودند؛ بنابراین محققان می گویند: درحالی که یافته های آنها می تواند به سایر جمعیت های قفقازی نیز، تعمیم داده شود، اما ممکن است به سایر گروه ها نتوان آن را تعمیم داد.

ارتباط بین BMI بالاتر و خطر فیبریلاسیون دهلیزی یک استثناء به نظر می رسد. این که تیم تحقیق پیشنهاد می دهد که احتمالا این یافته را می توان به همه گروه ها اعمال کرد، بسیار قدرتمند به نظر می رسد. ما کاهش وزن را به هر دو جنس زنان و مردان توصیه می کنیم. به نظر می رسد افزایش توده BMI در مردان بیشتر باشد، پس کنترل وزن بخصوص در مردان چاق و یا دارای اضافه وزن ضروری است.


در این باره بیشتر بخوانید: بیماری نامنظمی قلب یا فیبریلاسیون دهلیزی


برگردان: سیما آزادفلاح

هرگونه کپی برداری با ذکر نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است.