فشار خون با مقدار خون پمپاژ شده و جریان آن در شریان‌های اصلی بدن ایجاد می‌شود، پس فشار خون بالا به هنگامی گفته می‌شود که خود با فشار زیاد در رگ‌های شما در جریان است. این وضعیت ممکن است به دلایل مختلف روی دهد اما نباید آن را نادیده گرفت، زیرا فشار خون بالا با خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته در ارتباط است.
علائم فشار خون بالا شامل موارد زیر است:
سردرد
تنگی نفس
خونریزی بینی
درد قفسه سینه
مشکلات بصری
سرگیجه
البته متأسفانه بسیاری از این علائم تا زمانی که فشار خون شما تا حد خطرناکی بالا نباشد رخ نمی‌دهد، پس چک کردن فشار خون برای افراد مستعد بسیار حیاطی است.
چه چیزی به عنوان فشار خون بالا محسوب می‌شود؟
وقتی فشار خون را می‌گیرید 2 عدد برای خواندن روی دستگاه وجود دارد. عدد بالا تعداد سیستولیک (فشار در رگ‌های خونی در هنگامی که انقباض قلب) است. عدد پایین، عدد دیاستولیک شماست (فشار در شریان‌ها زمانی که قلب شما بین ضربان های قلب آرام است)، این دو عدد باهم نشان دهنده این است که فشار خون شما در چه وضعیتی قرار دارد. سیستولی بالا (عدد 130 و بالاتر از آن) و یا دیاستولیک (80 و بیش از آن) می‌تواند فشار خون بالا به حساب آید، هرچند عدد محدوده خطر در کودکان و زنان باردار می‌تواند متفاوت باشد.
فشار خون بالا در بزرگ‌سالان
فشار خون سالم در بزرگ‌سالان کمتر از 120 سيستول و 80 دياستوليک است. اما فشار خون بین 120-129 سیستولیک، با دیاستولیک کمتر از 80 در نظر را می‌توان به عنوان آغاز فشارخون بالا در نظر گفت، این عدد نشان می‌دهد که شما در معرض فشار خون بالا قرار دارید و باید کنترل آن را آغاز کنید. در ابتدا می‌توانید فشار خونی که در حال بالا رفتن است را با خوردن نمک کمتر، رژیم غذایی سالم و ورزش کردن به راحتی کنترل کنید.
فشار خون بالا در کودکان
فشار خون بالا همچنین می‌توانید بر کودکان از نوزادان تا نوجوانانی تأثیر بگذارد. بر خلاف بزرگ‌سالان، محدوده‌های خاص خون سالم برای کودکان بر اساس سن، قد و جنسیت آنها تعیین می‌شود، بهتر است به جدول محدوده فشار خون سالم برای کودکان در زیر توجه کنید:
سن (سال) دختر پسر
1 تا 3 از 85/37 تا 104/60 از 86/40 تا 102/62
4 تا 6 93/50 تا 109/69 91/52 تا 107/69
7 تا 10 97/57 تا 114/74 96/57 تا 114/73
فشار خون بالا در زنان باردار
فشار خون بالا نیز می‌تواند در طول بارداری رخ دهد هنگامی که بیش از 140 سيستول یا 90 دياستوليک باشد می‌توان گفت که فشارخون در مادر بالا است فشار خون طبیعی در دوران بارداری کمتر از 120 سيستول و کمتر از 80 دياستوليک است، حدود دوازده درصد زنان در طی بارداری برخی از انواع فشار خون بالا را تجربه می‌کنند.
دو دسته اصلی فشار خون بالا در دوران بارداری وجود دارد:
فشار خون مزمن: زمانی که هنوز زن باردار نشده و یا هنوز به کمتر 20 هفته از بارداری گذشته است.
اختلالات فشار خون: این مشکل مخصوص زنان بارداری است که بیش از 20 هفته از دوران باردار آنها گذشته باشد، که معمولاً این مشکل پس از زایمان، خود به خود رفع می‌شود.
اگر فشار خون مادر باردار بالا است حتماً باید به پزشک مراجعه کرده تا آنها بتوانند با تجویز دارو این مسئله را کنترل کنند.
چگونگی فشار خون را اندازه بگیریم
معمولاً پرستاران فشار خون شما را برسی می‌کنند، اما بدانید که این یک کار نسبتاً ساده است و می‌توانید خودتان نیز این کار را در خانه انجام دهید، شما می‌توانید یک دستگاه فشار سنج مشابه آنچه که در بیمارستان‌ها است را به راحتی تهیه کنید یا برای راحتی کار از مدل دیجیتال استفاده کنید که خواندن اعداد آن نیز بسیار آسان‌تر است. اگر می‌خواهید این کار را خودتان انجام دهید باید دقت داشته باشید برخی کارها هستند که باعث افزایش فشار خون لحظه‌ای می‌شوند و ممکن است شما را به اشتباه بی اندازند این عوامل عبارت‌اند از:
استرس یا اضطراب
هوای سرد
ورزش
سیگار کشیدن
کافئین
مثانه پر
پس برای گرفتن یک فشار خود دقیق ابتدا چند دقیقه‌ای آرام در یک محل بنشینید تا ضربان قلبتان آرام شود. تا 30 دقیقه قبل از گرفتن فشارخون نباید سیگار کشیده باشید و یا نوشیدنی‌های کافئین دار مصرف کرده باشید.
عوارض فشار خون بالا
فشار خون بالا بسیار خطرناک است و اگر به صورت ناگهانی رخ دهد می‌تواند آسیب‌های فراوانی را به رگ‌ها، چشم، کلیه، قلب و مغز شما وارد کند پس اگر در معرض چنین چیزی هستید باید آن را به شدت جدی بگیرید و فشارتان را به طور منظم چک کنید.
عوارض پرفشاری خون در بزرگ‌سالان و کودکان عبارت‌اند از:
حمله قلبی
سکته مغزی
آنوریسم
نارسایی قلبی
نارسایی کلیه
از دست دادن بینایی مشکلات حافظه
اگر باردار هستید، عوارض فشار خون بالا شامل موارد زیر می‌شود:
پره اکلامپسی preeclampsia (فشار خون بالا و نقص عضوهای کلیه، ریه‌ها، کبد یا مغز)
اکلامپسی eclampsia (فشار خون بالا، نارسایی اندام کلیه، ریه، کبد یا مغز و تشنج)
تولد زودرس
وزن کم نوزاد هنگام تولد
انقباض جفت (زمانی که جفت از دیوار رحم قبل از تولد جدا می‌شود)
راه‌های درمان فشار خون بالا
همان طور که گفتیم فشار خون بالا بسیار خطرناک است، اما توسعه ما این است که برای چند روز متوالی فشار خون خود را در خانه ثبت کنید اگر می‌بینید که عدد شما میل به محدوده فشار خون بالا دارد باید حتماً برای پیگیری‌های بیشتر به پزشک مراجعه کنید، داروهای که اغلب برای فشار خون بالا تجویز می‌شوند شامل:
دیورتیک ها برای حذف بیش از حد سدیم و آب از بدن شما
بتا بلوکرها برای کمک به کنترل ضربان قلب و استراحت عروق خونی
مسدود کننده‌های کانال کلسیم؛ برای آرام کردن عضلات اطراف رگ‌های خونی و کاهش سرعت ضربان قلب
مسدود کننده‌های آلفا 1 برای جلوگیری از موادی که رگ‌های خونی شما را سفت می‌کنند
وازودیلاتورها برای کمک به استراحت ماهیچه‌ها در دیواره‌های شریان‌ها
آلفا 2 آگونیست برای آرام کردن رگ‌های خونی شما
پیشگیری و مراقبت از خود
اگر شما در معرض فشار خون بالا هستید باید سبک زندگی و برنامه غذایی خود را تغییر دهید تا بتوانید به آسانی از فشار خون بالا جلوگیری کنید.
خوردن مواد غذایی مفید برای یک قلب سالم، رژیم غذایی کم سدیم
داشتن حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی در سه روز از هفته
ترک سیگار، زیرا سیگار کشیدن می‌تواند به دیواره‌های رگ‌های خونی شما آسیب برساند
ترک الکل
اگر چاق هستید، کاهش وزن مهم است
یادگیری تکنیک‌های مدیریت استرس مانند تنفس عمیق، یوگا، و مدیتیشن
داشتن خواب کافی
