عفونت روده یکی از بیماری های شایع دستگاه گوارش است که باعث می شود عملکرد بدن با اختلال رو به رو شود،در این مقاله دکتر سلام شما را با دلایل و روش های درمان عفونت روده بیشتر آشنا می کند.

ورود ویروس، باکتری یا انگل به روده ها باعث عفونت آن می شود. عفونت های روده ای مسری هستند. خوشبختانه اغلب عفونت های روده ای خود به خود بهبود می یابند، زیرا هیچ علامتی ندارند، اما گاهی باعث بی حالی و ضعف بیمار می شوند. این علائم اغلب زمانی به وجود می آیند که انگل ها، باکتری ها و ویروس ها وارد روده شده باشند. در حقیقت انواع محتلفی از عفونت های باکتریایی وجود دارد که علائم هر کدام از این عفونت ها متفاوت است که خوشبختانه می توان با برخی اقدامات از عفونت های روده جلوگیری کرد.

انواع عفونت روده:

عفونت روده کوچک

عفونت موجود در روده کوچک از طریق میکروارگانیزم ها (باکتری ها، ویروس ها و …) ایجاد شده و خود را به شکل اسهال آبکی و حجیم نشان می دهند. که این نوع عفونت ها نیازی به درمان با آنتی بیوتیک نداشته و خود به خود بهبود می یابند. در عفونت موجود در روده کوچک حجم بسیار زیادی از آب بدن از دست رفته و می بایست بلافاصله جایگرین گردد. به همین دلیل فرد باید بعد از هر بار اجابت مزاج، مایعات فراوان بنوشد و همراه با آن از محلول O.R.S استفاده کند.

عفونت روده بزرگ

تب و حجم اسهال زیاد مهم ترین نشانه از عفونت روده بزرگ نیست ولی این امکان وجود دارد که اسهال دفع شده خونی باشد. برای درمان عفونت های روده بزرگ مصرف آنتی بیوتیک الزامی است و باید مدفوع بیمار آزمایش شود تا بتوان با استفاده از آنتی بیوتیک، میکروب ها را از بین برد. در این نوع عفونت برخلاف عفونت روده کوچک حجم زیادی از آب از دست نمی رود.

بیماری عفونت روده چه علائمی دارد؟

در این بیماری کاهش آب بدن باید جدی گرفته شود از مهمترین علائم این بیماری به موارد زیر می توان اشاره کرد:

– حالت تهوع
– دل پیچه و احساس درد در بدن
– تب
– سردرد
– استفراغ
– اسهال مکرر
– گاها مشاهده خون یا مخاط در مدفوع

همانطور که گفته شد کاهش آب بدن در این بیماری از اهمیت زیادی برخوردار است به حدی که حتی در سالمندان میتواند منجر به مرگ گردد لذا اگر دچار عفونت روده و اسهال و استفراغ شدید حتما به علائم زیر که نشان دهنده کاهش آب در بدن است دقت بفرمائید:

– تشنگی و خشکی دهان
– سردرد، سر گیجه به ویژه پس از ایستادن و در موارد شدید ضعف و بی حوصلگی
– کدر بودن ادرار و در صورت عدم جبران آب از دست رفته نداشتن ادرار و یا کم شدن مقدار آن
– حالت تهوع
– گرفتگی عضلات و کم شدن انرژی
– در موارد شدیدتر کم آبی بدن خستگی صورت و فرورفتگی چشم ها، تپش قلب سریع، گیجی نیز مشاهده می شود.

در کودکان این علائم باید به محض شروع اسهال توسط والدین چک شود و اگر کودک در سنین پائینتر باشد خشک تربودن پوشک کودک نسبت به حالت طبیعی باید مورد توجه قرار گیرد و سریعا به پزشک معالج اطلاع داده شود و از مصرف سر خود دارو خودداری نمایند.

دلیل عفونت روده چیست؟

عفونت روده شامل عفونت روده بزرگ و روده کوچک است که منشا آن عفونت های ویروسی و باکتریایی است.

عفونت باکتریایی:

کمپیلوباکتر، سالمونلا و اشرشیاکلی از باکتری‌ های رایجی هستند که باعث عفونت روده می شوند. این باکتری های از طریق مصرف غذای آلوده وارد بدن می شوند.

عفونت ویروسی

مصرف آب یا غذای آلوده باعث ورود عفونت های ویروسی روده یا دستگاه گوارش می شوند، همچنین تماس با افراد آلوده باعث انتشار این ویروس می شود. کمپیلوباکتر، سالمونلا و اشرشیاکلی از باکتری‌های رایجی‌اند که باعث عفونت روده می‌شوند. مصرف غذای آلوده باعث ورود این باکتری‌ها به بدن می‌شود.

عفونت انگلی

عفونت انگلی با حمله کرم ها به بدن و تکثیر شدن آنها ایجاد می شود. در حقیقت کرمک ها و کرم های نواری باعث عفونت های انگلی روده می شوند.

نوشیدن آب آشامیدنی ناسالم
عدم رعایت مناسب بهداشت

این شرایط همچنین می‌تواند باعث پخش شدن عوامل میکروبی ایجاد عفونت روده در بدن شود. عدم شستشوی مناسب دست‌ها پس از دستشویی رفتن یکی از دلایل اصلی تماس با عوامل بیماری‌زا است.

عوامل بیماری‌زا:

عفونت روده می‌تواند در نتیجه ورود عوامل بیماری‌زا به بدن و وارد شدن آسیب به بافت‌های مسیر گوارشی آغاز می‌شود. به این ترتیب مسیر گوارش ممکن است ملتهب یا زخم شده و این وضعیت با مشاهده علائم و نشانه‌های جدید از ایجاد آسیب در بدن همراه است.

نورو ویروس:

نورو ویروس شایع‌ترین علت اسهال و استفراغ بزرگسالان محسوب می‌شود که چون بیشتر در طول فصل زمستان منتشر می‌شود، گاهی اوقات “میکروب استفراغ زمستانی” نیز نامیده می‌شود. با این حال در هر زمان از سال احتمال بروز عفونت روده وجود دارد.

غذای نپخته و خام

طبخ نکردن غذا در دمای مناسب یا به مدت کافی

نگهداری نامناسب مواد غذایی

نگهداری نکردن مواد غذایی در دمای مناسب و گرم بودن محیط

مصرف مواد غذایی تاریخ گذشته

مصرف مواد غذایی نامناسب

 مصرف غذاهای حاوی کمپیلوباکتر، سالمونلا و اشرشیا کلی؛ غذاهایی نظیر گوشت خام یا نیم پز، شیر غیرپاستوریزه.

آیا ابتلا به عفونت روده عوارض دارد؟

افرادی که دارای بیماری خود ایمنی هستند مانند نوزادان، افراد مسن بیشتر مستعد عفونت های باکتریایی روده ای هستند. عفونت مزمن و حاد می تواند مشکلات زیر را به وجود آورد:

  • مننژیت
  • سوء تغذیه
  • سندروم روده تحریک پذیر

چگونه باید عفونت روده ای را تشخیص داد؟

به دلیل حفاظت سیستم ایمنی از بدن، در اکثر مواقع بیمار از وجود عفونت باکتریایی روده خود بی اطلاع است. گاهی علائم بیماری خفیف است اما ظرف مدت چند ساعت یا چند روز از بین می رود. اما اگر علائم بیماری بیشتر از سه روز طول بکشد باید پزشک او را ویزیت کند.

در این مواقع پزشک می تواند براساس علائمی که بیمار توصیف می کند، دارو تجویز کند. همچنین در صورت نیاز، آزمایشاتی را برای او تجویز می کند. اگر پزشک احتمال یک عفونت خاص را بدهد، می تواند با کسب اطلاعات کافی از عواقب بعدی جلوگیری کند.

روش درمان عفونت روده :

ابتلا به عفونت روده می‌تواند برای فرد بسیار دردناک و ناراحت کننده باشد. به همین خاطر در این بخش روش‌های متعدد برای درمان این مشکل و تسریع فرآیند ریکاوری آن مورد بررسی قرار گرفته است.

الف: خود درمانی برای بهبود عفونت روده

نوشیدن مایعات فراوان برای جلوگیری از کاهش آب بدن ضروری است، بنابراین بیمار باید آب را در جرعه‌های کوچک و بسیار بنوشد. آب میوه و سوپ نیز مانع از دست رفتن آب بدن بزرگسالان در اثر ابتلا به اسهال و استفراغ می‌شود.

چنانچه بیمار در شرایطی قرار دارد که بیش از دیگران در معرض خطر کاهش آب بدن قرار دارد، برای مثال سن‌اش بالا است یا از بیماری جدی دیگری رنج می‌برد، توصیه می‌شود تا علاوه بر نوشیدن مایعات فراوان، محلول‌های خوراکی جذب مجدد آب نیز مصرف شود.

رعایت مناسب بهداشت: در هنگامی که دچار عفونت روده شده‌اید، لازم است مراقبت کافی از وضعیت خود داشته باشید تا به این ترتیب عفونت از بدن شما به سایر افراد منتقل نشود. به این منظور لازم است دست‌ها به صورت منظم به خصوص قبل از غذا خوردن و پس از دستشویی رفتن شستشو داده شوند. همچنین تمام مواد غذایی می‌بایست به دقت شسته و قبل از مصرف به‌طور کامل پخته شوند.

اصلاح رژیم غذایی: همراه با تلاش بدن برای بهبودی از عفونت مهم است که سطح فشار وارد شده به اندام‌های گوارشی تا حد ممکن کاهش یابد. به این منظور به افراد بیمار توصیه می‌شود از یک رژیم غذایی مبتنی بر مایعات برای اطمینان از حفظ سطح آب بدن و تامین الکترولیت‌های لازم برای حفظ هماهنگی اندام‌ها استفاده کند.

ب : دارو برای درمان عفونت معده

داروهای ضد اسهال: داروهای ضد اسهال گاهی اوقات برای کاهش اسهال مصرف می‌شوند. لوپرامید داروی ضد اسهالی است که معمولاً برای درمان عفونت معده و روده استفاده می‌شود. این دارو حرکت مواد موجود در روده را آهسته می‌کند و همچنین جذب آب از دستگاه گوارش را افزایش می‌دهد.

داروی ضد استفراغ: داروهای ضد استفراغ، مانند متوکلوپرامید، گاهی اوقات در جلوگیری از استفراغ یا کاهش آن مفید هستند. متوکلوپرامید، به صورت قرص یا آمپول، عضله‌های مورد استفاده در زمان استفراغ را شل می‌کند و در این بین جذب مایعات و مواد غذایی توسط دستگاه گوارش را نیز تسریع می‌کند.

آیا می توان از ابتلا به عفونت روده پیشگیری کرد؟

پیشگیری از عفونت روده کار ساده ای نیست، زیرا میکروب ها و باکتری ها در هوا، آب، روی زمین و روی دیوارها وجود دارند. اما بهترین راه پیشگیری از این نوع عفونت، رعایت بهداشت است.

به همین منظور از خوردن آب آلوده، مصرف میوه، سبزیجات شسته نشده پرهیز کنید و شیرهای غیرپاستوریزه استفاده نکنید. دست های خود را کامل بشویید، سطوحی که با غذاهای خام تماس دارند را بشویید، غذا را کامل بپزید، مصرف آنتی بیوتیک را محدود کنید. همچنین دست های خود را قبل و بعد از تهیه غذا بشویید. پس از بازگشت به منزل سریعا دست های خود را بشویید.

هرگونه استفاده و کپی برداری با درج نام مجله پزشکی دکتر سلام (لینک دهی مستقیم) مجاز می باشد.