بافت همبند همان بافت پیوندی است که از جمله وظایف آن، حفاظت و پشتیبانی از بافت های دیگر است. به‌طور خلاصه، سلول­های بدن به چهار نوع بافت پایه به نام­های پوششی، همبند، عضلانی و بافت عصبی سازماندهی می­شوند. فراوان ترین بافت در بدن انسان بافت همبند است. غضروف­ها، خون و استخوان­ها جزء بافت همبند محسوب می­شوند. این بافت علاوه بر محافظت از بافت­های دیگر باعث ارتباط ساختارهای بدن نیز می‌گردد. مشارکت در تبادل مواد غذایی و ترمیم بافتی از  وظایف دیگر بافت همبند محسوب می­گردد. 

 

انواع بافت همبند:

بافت همبند را می توان به سه نوع بافت تقسیم کرد که عبارتند از:

بافت همبند سست: بافت همبند سست، نرم و انعطاف پذیر بوده و شامل میزان زیادی از ماده بین سلولی است.سلول های ماست سل، فیبروبلاست،چربی و اندوتلیال عروق خونی،جزو سلول های بافت همبند سست هستند.

بافت عناصر خونی: شامل سلول های خون، مغز استخوان و بافت لنفی است.

بافت عناصر خونی

بافت همبند نگهدارنده محکم: شامل غضروف ، استخوان و بافت همبند متراکم می­باشد. در ساختمان بافت همبند متراکم به میزان زیادی کلاژن وجود دارد که در ساختمان رباط و تاندون دیده می­شود. بافت همبند متراکم در بسیاری از ساختار ها و ارگان های بدن مثل قلب و کلیه ها نیز وجود دارد که شامل کپسول اطراف این ارگانهاست.                                                     

   

بافت تاندون

بافت غضروف

بافت غضروف

اجزای بافت همبند:

بافت همبندی از دو قسمت مهم تشکیل می گردد که عبارتند از:
1- سلول های بافت همبند : بافت همبند بافت ها و ارگانهای مختلف را به هم می پیوندد.
2- ماتریکس خارج سلولی : از رشته های فیبر و یک جزء نسبتاً بی‌شکل (ماده زمینه‌ای غلیظ) ساخته شده است.

اجزای بافت همبند

سلول های بافت همبند:

سلول های بافت همبند به صورت عمومی عبارتند از:

فیبروبلاست (Fibroblast): فرا وان­ترین سلول ها در بافت همبند است که همه انواع رشته های بافت همبند و مواد آلی زمینه ای را سنتز می‌کند.

فیبرو بلاست

ماکروفاژ (Macrophage): یاخته های دارای قدرت بیگانه خواری هستند، که یاخته های فرسوده و بقایای سلولی را به درون خود کشیده و توسط آنزیم لیزوزمی از بین می برند.

ماکروفاژ (Macrophage)

 

ماست سل (Mast Cell): سلول های بزرگی هستند که به تعداد زیاد در بافت همبند یافت می‌شوند و سیتوپلاسم آنها حاوی گرانول است.

ماست سل (Mast Cell)

پلاسماسل (Plasma Cell): سلول هایی بیضوی یا تخم مرغی شکل که بارزترین مشخصه طرح هسته آنهاست و دارای نقاط تیره و روشن کروماتین هستند.

پلاسماسل (Plasma Cell)

سلول چربی: نوعی بافت همبند شل است، در کل دو نوع بافت چربی در بدن وجود دارد که عبارتند از سفید و قهوه ای.

سلول های چربی

رشته های بافت همبند (ماتريكس):

 

رشته کلاژن (Collagenic fiber): این رشته که از پروتئینی به نام کلاژن ساخته می شود و در پوست، رباط‌ها، تاندون ها و بسیاری از ساختارهای دیگر بدن وجود دارد. کلاژن یک پروتئین سفت و غیر زنده بوده، اما در عین حال به میزان بسیار زیادی در بافت‌ها مشاهده می شوند.

رشته کلاژن (Collagenic fiber)

رشته های مشبک (Reticular fiber): این رشته ها بی نهایت لاغر هستند و یک شبکه قابل انعطاف را در ارگان های مربوطه جهت تغییراتی در شکل یا حجم ایجاد می‌کنند. رشته های شبکه‌ای یا رتیکولر را می توان در طحال، کبد، رحم و لایه عضلانی روده‌ای یافت.

رشته های مشبک (Reticular fiber)

رشته های ارتجاعی (Elastic fiber): این رشته ها به علت انعطاف پذیر بودن، قابلیت کشش و برگشت به حالت اولیه را دارند. به عنوان مثال می توان به شریان آئورت،ریه ها و پوست اشاره کرد.

رشته های ارتجاعی (Elastic fiber)