9844_557

 

تغییرات جسمی و روانی بسیار زیادی در بدن مادر ایجاد می شود بنابراین روابط جنسی نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. مدیریت زوجین در کنترل مشکلات این دوران و حفظ رابطه مناسب از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

دکتر رحمن غفارزادگان ربطی : امیدوارم مطالبی که در ادامه میخوانید مورد توجه و استفاده قرار بگیرد چرا که سوالات بسیاری در مورد نحوه ادامه رابطه جنسی در طول دوران بارداری  و بعد از زایمان مطرح بود.
اصولا در زمان حاملگی می شود نزدیکی نمود مشروط بر آنکه حالت و وضعیت زن مورد توجه باشد. زنی که از نظر زایمان سابقه مشکلات دارد و لانه گزینی در رحم وی مخاطرات دارد می بایست این زن تا اطمینان کافی از پزشک معالج از مقاربت خودداری کند ولی در زنی که بطور طبیعی عمل باروری و حاملگی انجام گرفته و سابقه سوء نیز ندارد عمل مقاربت اشکال ندارد و در این مواقع بهتر است عمل بصورت طبیعی انجام گیرد.
اکثر مطالعات علمی نشان دهنده تغییرات میل جنسی زنان در دوره حاملگی است.در یک بارداری طبیعی تا وقتی که زن ازنظرپزشکی سالم است هیچ دلیل خاصی برای محدودکردن فعالیت جنسی وجودندارد.نزدیکی و ارگاسم درحاملگی غالبا” بی خطر است. رفتارهای معمول جنسی خطری در برندارد.
البته از آنجا که فعالیت جنسی میتواند موجب ایجادانقباضات رحمی و تغییر جریان خون آن شود،بعضی از پزشکان پیشنهاد میکنند از هیجانهای جنسی و ارگاسم پرهیزگردد.
اگرچه سقط خودبخودی بصورت معمول در اثر فعالیت جنسی و نزدیکی رخ نمیدهد،ولی میتواند دلیلی برای محدودیت فعالیت جنسی باشد.انقباض رحم و خونریزی در حین حاملگی یک نشانه خطر محسوب میشود.
بطور کلی شرایطی که انجام فعالیت جنسی در بارداری را محدود میکنند عبارتند از:
1- سابقه سقط
2- سابقه زایمان زودرس
3- انقباض رحم و خونریزی از رحم
4- سابقه زایمانهای زیاد
5- نارسایی گردن رحم
6- سابقه فشارخون افزایش یافته در اثرحاملگی
7- دیابت
8- پارگی زودرس پرده های دور جنین
9- چهارهفته آخر بارداری
چند نکته آموزشی در مورد فعالیت جنسی در بارداری:
1- با معده خالی اقدام به این کارنکنید.
2- در سه ماهه اول حاملگی حساسیت سینه ها شایع است. بنابراین از همسرتان بخواهید تحریک سینه ها را به حداقل برساند.
3- از وضعیتهای مناسب استفاده کنید.
4- وضعیتی را انتخاب نمایید که حین انجام این کار کمترین فشار را به شما وارد می آورد.
5- از انجام این کار بهنگام خستگی بدنی بپرهیزید.
6- بعلت افزایش ترشحات واژن مراقب بهداشت خود باشید.
7- ناحیه تناسلی را باآب گرم شستشو داده از مصرف صابونهای عطردارخودداری نمایید.
8- بعد از اورگاسم،ماساژ کمر میتواند کمی از ناراحتی شما بکاهد.
9- افزایش یا کاهش میل جنسی در بارداری طبیعی است.
البته هر خانمی باید این سوالها را از ماما یا پزشک خود بپرسد ولی بطور کلی، در حاملگیهای بدون مشکل و طبیعی، مقاربت خطری ندارد. بطور کلی درزمان بارداری هیچگونه مانعی برای نزدیکی کردن زوج ها وجود ندارد مگر اینکه خانم احساس ناراحتی کند، لکه بینی داشته باشد و یا به هر دلیل دیگری توسط پزشک و یا ماما ازنزدیکی کردن منع شده باشد.
در صورتی که حاملگی طبیعی باشد و خانم احساس راحتی کند، نزدیکی کردن زوج ها می تواند باعث دلبستگی بیشتر پدر و مادر آینده به همدیگر و در آینده، به فرزندشان باشد.
حتی در مواردی که زوج نزدیکی ندارند می توانند از نظر فیزیکی با هم در تماس باشند. ماساژ دادن و نوازش کردن خانم ها در دوران بارداری به آرامش فکری و عضلانی شان کمک می کند بنابر این در نهایت فرزند شادابتری هم خواهند داشت. این کار همچنین باعث می شود که زوج ها پس از تولد فرزندشان هم زودتر به حالت طبیعی زندگی جنسی خود برگردند.
پس از زایمان طبیعی اگر خانم احساس راحتی کند پس از چند روز نزدیکی ممکن است البته این زمان بسته به نوع زایمان و داشتن بخیه یا نداشتن آن متفاوت است. پس از سزارین این دوره ممکن است طولانی تر باشد.
سزارین جزو عمل های بزرگ به حساب می آید و فرد باید مراقبتهای بعد از عمل را رعایت کند. ورزشهایی که عضله های کف لگن را تقویت می کنند می توانند برای پیش، در حین زایمان طبیعی و پس از زایمان بسیار مفید باشند. و باعث می شوند که ماهیچه ها ی واژن در مدت کمتری به حالت طبیعی شان نزدیکتر بشوند.
برخی خانمها در حین بارداری بخصوص سه ماهه اول و تا زمانی پس از زایمان بر اثر تغییرات هورمونی و جسمانی ناشی از بارداری با کاهش میل جنسی روبرو می شوند.
تعداد زیادی از خانم ها حس میکنند دیگر به عنوان یک زن برای همسر خود جذاب نیستند. برای برگرداندن میل جنسی خانمها اولین و مهمترین نکته این است که آنها را مجبور به برقراری ارتباط جنسی نکنید که نتیجه عکس دارد.
دوم اینکه اگر زوج نزدیکی نمی کنند تماس فیزیکی را قطع نکنند. نوازش کردن و بوسیدن بدن خانم باعث می شود که هورمونهایی که در نهایت باعث میل جنسی می شوند از مغز ترشح بشوند.
زوج ها باید با هم در مورد نحوه نگاهداشتن تماس فیزیکی شان در حین بارداری صحبت کنند. اینکه چه کاری را بیشتردوست دارند و چه کاری را کمتر. این کار باعث می شود که زوج به مرور شیوه خاص خودشان راشکل بدهند و از آن در طول زمان لذت ببرند.
با ورود نوزاد به زندگی زوج ها، معمولا رابطه زوجها از حالت دوطرفه بین همسران به حالت رابطه قوی بین مادر و فرزند در میاید و یا اینکه به حالت رابطه مثلثی در میاید که بچه در راس و پدرو مادر در خدمت این نوزاد تازه متولد شده هستند.
 در هر دو حالت رابطه زوج ها شدیدا تحت شعاع قرار میگیرد. مشارکت در کارهای بچه و خانه راه حل ساده ای برای احیا کردن رابطه زوج ها است. و اینکه آقایان در نظر داشته باشند که مادرنوزاد چند هفته ای بودن کار خیلی راحتی نیست.
اکثرا مادرها آنقدر خسته می شوند که حتی اگر میل جنسی هم داشته باشند رمق ندارند که به نزدیکی با شریک جنسی شان بپردازند. در این شرایط آقایان می تواند احساس ترد شدگی کنند و خود را کنار و کنار تر بکشند تا مسئله ریشه دار شود و یا اینکه با همدلی کردن با همسر خود نهایتا با موفقیت از این مرحله بگذرند. تماس فیزیکی مثل بوسیدن و نوازش کردن برای ابراز علاقه زوج ها بهم نقش مهمی را در این دوران ایفا میکند.
برای زوج هایی که چند سالی از تولد فرزندانشان گذشته ممکن است مسائل دیگری پیش بیاید که مهمترین دلیلش این می تواند باشد که پدر و مادر وقت آزادشان را با فرزندانشان می گذرانند و هرگز فضای خصوصی ندارند تا احساساتشان را با هم در میان بگذارند.
این مسئله به مرور باعث می شود که بینشان فاصله بیفتد. زوج ها در هر مرحله ای از زندگی که هستند باید با هم فضای خصوصی داشته باشند. این کار باعث می شود که مثل یک تیم قوی در مورد زندگی خودشان و تربیت فرزنداتشان عمل کنند.
 اگر رابطه کلی زوج صمیمی باشد، زندگی جنسی هم به طبع آن همیشه شاداب و پابرجا میماند. بالا رفتن سن در افرادی که از سلامت عمومی خوبی برخوردارند نباید روی کیفیت رابطه جنسی آن ها اثر منفی داشته باشد.
البته باید یادآوری کرد که افراد باید واقع گرا باشند وتوقعات خود را متناسب با شرایط جسمی و سنی خود تنطیم کنند.خانم ها در دوران یائسگی تغییرات هورمونی را تجربه می کنند که ممکن است منجر به کم شدن میل جنسی و یا خشکی واژن بشود. حالت اول با پیش نوازی و آماده سازی خانمها و در بعضی افراد با هورمون درمانی می تواند تا حد قابل توجهی حل بشود.
در مورد خشکی واژن هم استفاده از مواد لغزنده کننده محلول در آب استفاده می تواند خیلی به حل مسئله کمک کند. در مورد آقایان هم ممکن است میل جنسی و یا نعوظ را به صورتی که در سال های پیش تجربه می کردند نداشته باشند که این لزوما فقط بدلیل افزایش سن نیست.
درصورت بروز مشکل در نعوظ مراجعه به پزشک و بررسی کامل عملکرد قلب و عروق وکلیه و همچنین هورمون های بدن قدم اولیه است. نرمش های قوی کردن عضلات کف لگن بطور مرتب، می تواند کیفیت توانایی جنس.ی آقایان را تا حد زیادی بالا ببرد و در طول زمان حفظ کند. در بعضی افراد هم مشکلات رابطه زناشویی است که باعث رخ دادن این مسئله می شود که با صحبت کردن با شریک جنسی شان و یا کمک گرفتن از مشاوران خانواده و یا زوج ها میشود به آن پرداخت.
اغلب سوالها خانمهای باردار در این زمینه به شرح زیر می باشند:
۱- آیا نزدیکی می تواند به جنین صدمه بزند و یا باعث سقط شود؟
در یک حاملگی طبیعی و بدون خطر ، نزدیکی نمی تواند چنین خطری ایجاد کند.
جنین به خوبی توسط کیسه ی آب و ماهیچه های رحمی محافظت می شود. علاوه براین یک ترشح غلیظی در دهانه رحم وجود دارد و آنرا می بندد و از انتقال عفونت به داخل رحم جلوگیری می کند.
هر چند معمولاً به خانمهایی که سابقه ی سقط دارند توصیه می شود که نزدیک نداشته باشند اما آماری که این نظریه را تایید نماید وجود ندارد. تقریباً ۴۰ % از اولین سقط ها را می توان به ناهنجاریهای ژنتیکی جنین مربوط کرد.
نارساییهای هورمونی و عفونتهای تناسلی نیز نقش مهمی در ایجاد سقط دارند. ولی نزدیکی، نقشی ندارد. اگر احیاناً پس از نزدیکی، سقط صورت گیرد، پدر و مادر احتمالاً خودشان راسر زنش می کنند ولی باید این را بدانند که در هر حال این سقط صورت می گرفت و ارتباطی یه نزدیکی آنها نداشته است.
شما ممکن است حرکات جنین را درحین مقاربت احساس کنید ولی این حرکات در تمام مواقع دیگر نیز وجود دارند، نگران نباشید، حرکات او نشان دهنده ناراحتی و یا خطر برای او نمی باشد .
۲- آیا مقاربت می تواند باعث زایمان زودرس شود ؟
در صورتی که خانمی سابقه ی زایمان زودرس دارد ، توصیه می شود که در صورتی که نزدیکی انجام می شود سعی کند به اوج لذت جنسی ( اُ رگاسم ) نرسد.
چنین حالتی در زن باعث ایجاد انقباضات جزئی در رحم می شود. از آنجایی که مایع منی محتوی ماده ای بنام پروستاگلاندین می باشد و آن هم باعث تحریک انقباضات رحمی می شود، توصیه می شود این مایع در واژن ریخته نشود (یا از کاندوم استفاده شود و یا همانند روش جلوگیری طبیعی، نزدیکی صورت گیرد) و بطور کلی نزدیکی با ملایمت بیشتری همراه باشد.
البته در کسانی که سابقه ی زایمان زودرس ندارند، این مسائل نقشی ندارند. با این حال توصیه می شود در یکی دوماه آخر دقت بیشتری در این مسائل صورت گیرد.
۳- آیا حاملگی در تمایلات جنسی زن تأ ثیری دارد؟
از نظر روحی، نگرانی راجع به حاملگی و بچه و احساس این که اندام ازفرم عادی خارج شده می توانداز میزان تمایلات جنسی زن بکاهد.
از نظر جسمی، درسه ماهه ی اوّل تهوع و استفراغ و خستگی و درسه ماهه آخر افزایش وزن و فرم شکم و حساسیت پستانها، افزایشات ترشحات رحمی و تکرار عفونتهای قارچی همه می توانند میل جنسی زن را کاهش دهند . البته از نظرعلمی، به علت افزایش میزان هورمونهای جنس.ی وجریان خون لگنی، قاعدتاً تمایل جنسی زن باردار بیشتر می شود.
۴- تمایلات جنسی مرد در دوران بار داری زن چگونه است ؟
مردها نیز نگرانیهایی در دوران بارداری خانمشان دارند، نگران هستند که مبادا نزدیکی به بچه صد مه ای بزند و یا باعث ناراحتی مادر شود.
برخلاف نگرانی خانمها از اندام جدیدشان، بسیاری از آقایان از فرم جدید بدن خانمشان راضی هستند و مقاربت را نوعی نزدیک تر شدن به شرایط جدید همسرشان می دانند. البته معمولاً آقایان ملاحظه شرایط خانمشان راخواهند کرد اما اگر شوهرتان مشکلی در این زمینه دارد حتماً با ماما یا پزشکتان مطرح کنید.
۵- آیا نحوه ی مقاربت در حاملگی باید تغییر کند ؟
با پیشرفت حاملگی قاعدتاً وضعیت عادی مقاربت برایتان مشکل تر می شود و علاوه بر این با بزرگ شدن رحم و جنین، خوابیدن مادر به پشت برای جنین خطرناک می شود بنابراین توصیه می شود که نزدیکی یه صورت خوابیدن به پهلو و یا زن بر روی مرد صورت گیرد.
نکته مهم دیگر در مقاربت اینست که حتماً باید با ملایمت انجام شود و همچنین نوک پستان مادر تحریک نشود چرا که تحریک نوک پستان زن باردار (چه دست زدن و چه مکیدن) می تواند باعث ترشح نوعی هورمون شود که می تواند باعث انقباضات زایمانی شود.
البته باید توجه کرد که هدف از مقاربت فقط ارضای میل جنسی نیست بلکه می توان تنها با آغوش گرفتن یکدیگر ابراز عشق نمود.
۶- آیا اثرات حاملگی بر مقاربت پس از زایمان هم وجود دارد؟
نمی توان کتمان کرد که پس از زایمان تغییرات وا ضحی در بدن زن ایجاد می شود از جمله پستانها شل تر از سابق هستند، خطوط روی شکم و سینه و افزایش وزن نیز وجود دارد.
واژن (مهبل) که همان مجرای مقاربت نیز هست به سفتی سابق نیست و اینها همگی باعث می شوند که لذت نزدیکی مانند قبل از بارداری نباشد (برای جلوگیری از شلی واژن بعد از زایمان بهتر است روزانه چندین مرتبه این ورزش را انجام دهید : ماهیچه های واژنتان را سفت کنید و سپس به تدریج شل نمایید).
البته این تغییرات به مرور عادی می شوند وهر دو شما به این مسائل عادت می کنید . بیشتر پزشکان توصیه می کنند که تا پایان دوره ی نفاسی (6 هفته پس از زایمان) نزدیکی صورت نگیرد و قاعدتاً چون تااین دوره مقداری خونریزی و یا لکه بینی وجود دارد، هم از نظر بهداشتی و هم از نظر شرعی نیز مقاربت مسأله دارد .
چون تا وقتی که خونریزی وجود دارد نشان دهنده ی اینست که دهانه ی رحم هنوز مقداری باز است و برای جلوگیری از عفونت بهتر است نزدیکی صورت نگیرد. حداقل زمان برای دوری از مقاربت تا وقتیست که بخیه ها جوش نخورده اند.
پس از ترمیم بخیه ها و رفع لکه بینی، نزدیکی بلامانع است. باید در اینجا یاد آوری کرد که دراین زمان (دوره ی نفاسی) بهترین زمان برای تصمیم جهت روش جلو گیری از بارداری می باشد، آن را فراموش نکنید.انجام ورزشهای کِگِل بطور مرتب در دوران بارداری و پس از آن کمک شایانی به آسان‎ تر نمودن عمل وضع حمل می‎کند همچنین با سفت کردن عضلات واژن دربالابردن لذت جنسی در هنگام عمل دخول، بند آمدن خونریزی، داشتن نزدیکی بدون درد پس از زایمان موثر است.
در برنامه ششم مفصلا در این مورد توضیح خواهم داد. شنیده‎ام که اگر در وان آب داغ و یا در زیر دوش آب داغ نزدیکی کنیم، به‎ دلیل گرمای آب اسپرم‎ها کشته می‎شوند و احتمال حاملگی وجود ندارد، نتوانستم باور کنم و بهتر دیدم که از شما سئوال کنم، خیر، نزدیکی کردن در وان حمام، زیر دوش، در استخر، هم می‎تواند منجر به حاملگی شود و هم انتقال یافتن امراض مقاربتی.
دستگاه تناسلیِ خارجیِ مردان از یک آلت و کیسه‎ی بیضه‎ها ( حاوی دو بیضه) تشکیل شده است. کار کیسه مذکور این است که بیضه‎ها را در دمایی برابر با ۵ درجه خنک‎ تر از دمای بدن نگاه ‎دارد. عمل اسپرم‎سازی نسبت به تغییرات دما بسیار حساس است.
در هوای گرم ماهچه‎ های کیسه‎ی بیضه‎ها شل می‎شود و در نتیجه بیضه‎ها از بدن دورتر می‎شوند و حرارت آن‎ها پایین‎تر می‎آید. برعکس در هوای سرد، این ماهیچه‎ها منقبض می‎شوند و بیضه‎ها اختلاف ۵ درجه‎ای خود را حفظ می‎کنند.
البته نشستن در آب داغ در عملِ معمول اسپرم‎سازی اختلال ایجاد می‎کند اما برای جلوگیری از بارداری کافی نیست. برای مردانی که دچار اختلالات باروری هستند توصیه می‎شود که از نشستن در آب داغ، گرفتن سونا و اعمال مشابه خودداری کنند.
بطور کلی توصیه می شود برای اطمینان بیشتر همیشه از کاندوم استفاده نمایید.
چه زمانی نباید مقاربت انجام شود؟
تا زمانیکه بارداری شما روند طبیعی و عادی خود را پیش ببرد، می توانید هر از چند گاهی که دوست داشتید با همسرتان رابطه جنسی داشته باشید. اما ممکن است همیشه هم نخواهید. در اول کار، نوسانات هورمونی، خستگی، و حالت تهوع ممکن است در میل جنسی شما اخلال ایجاد کند.
در سه ماه دوم بارداری، بالا رفتن گردش خون در اندام های جنسی و سینه هایتان ممکن است میل جنسی شما را برگرداند. اما در سه ماهه سوم، اضافه وزن، درد کمر، و سایر علائم ممکن است دوباره میل و اشتیاق جنسی شما را از بین ببرد.
آیا ممکن است رابطه جنسی در دوران بارداری موجب سقط جنین شود؟
خیلی از زوج ها نگران اینند که رابطه جنسی در دوران حاملگی منجر به سقط جنین شود، به ویژه در سه ماهه اول. اما جای نگرانی نیست. سقط جنین زودرس بیشتر به خاطر ناهنجاری های کروموزومی و سایر مشکلات در رشد جنین است و هیچ ربطی به رابطه جنسی ندارد.
آیا رابطه جنسی به جنین آسیب می رساند؟
مایع مشیمیه (amniotic fluid) در رحم مادر و همچنین ماده مخاطی که در بیشتر دوران بارداری، گردنه رحم را مسدود می کند از جنین نگهداری می کند. آلت تناسلی مرد به هیچ عنوان با جنین برخورد نخواهد داشت.
آیا در طی دوران بارداری از برخی از انواع رابطه جنسی ها باید خودداری کرد؟
با پیش رفتن حاملگی، بهتر است از راحت ترین و کم خطر ترین حالات برای رابطه جنسی استفاده کنید. این کار فقط محض احتیاط است. از خوابیدن روی شکم در حین رابطه جنسی خودداری کنید.
آیا ممکن است اُرگاسم باعث وضع حمل زودرس شود؟
اُ رگاسم باعث ایجاد انقباض در رحم می شود. اما این انقباضات با انقباضاتی که ممکن است طی وضع حمل بر رحم ایجاد شود، متفاوت است. تحقیقات نشان می دهد که در یک حاملگی نرمال، اُ رگاسم به هیچ عنوان منجر به وضع حمل زودرس نمی شود.
آیا زمانهایی هست که باید از رابطه جنسی اجتناب کرد؟
گرچه اکثر خانم ها می توانند بدون ایجاد هرگونه مشکل در دوران بارداری خود رابطه جنسی داشته باشند، اما گاهی اوقات بهتر است احتیاطات زیر را در نظر داشته باشید:
وضع حمل قبل از موعد: قرار گرفتن نطفه در معرض غده پروستات می تواند باعث ایجاد انقباضاتی شود که اگر وضع حملتان پیش از موعد باشد ممکن است برایتان نگران کننده باشد.
خونریزی: درصورت وجود هرگونه خونریزی بی دلیل از مهبل، رابطه جنسی توصیه نمی شود.
مشکل در گردنه رحم: اگر گردنه رحم نابهنگام باز می شود، رابطه جنسی ممکن است شما را در خطر ایجاد عفونت قرار دهد.
مشکل جفت: اگر جفت جنین مقداری یا کاملاً دهانه گردنه رحم را بپوشاند، رابطه جنسی ممکن است باعث بروز خونریزی و وضع حمل پیش از موعد شود.
چند قلو بودن جنین: اگر جنین شا چند قلوست، پزشکتان احتمالاً به شما توصیه می کند که در اواخر دوره بارداری از رابطه جنسی اجتناب کنید. گرچه محققان هیچگونه رابطه ای بین رابطه جنسی و وضع حمل زودرس چند قلو ها تشخیص نداده اند.
آیا مرد باید از کاندوم استفاده کند؟
قرار گرفتن در معرض بیماری هایی که از طریق رابطه جنسی منتقل می شود، خطر ابتلا به عفونت هایی که بارداری شما و سلامت نوزاد را به خطر می اندازد را بالا میبرد. پس برای اطمینان بهتر است همیشه از کاندوم استفاده کنید.
چه مدت پس از تولد نوزاد می توانیم رابطه جنسی داشته باشیم؟
چه وضع حملتان طبیعی باشد یا با سزارین، بدن شما برای التیام یافتن نیاز به استراحت دارد. پزشکان بسیاری توصیه می کنند که حداقل شش هفته صبر کرده و بعد رابطه جنسی داشته باشید. این زمان به کردنه رحم فرصت می دهد تان بسته شود و هرگونه زخم و جراحت نیز التیام یابد.
اگر آنقدر خسته و بی حوصله اید که حال فکر کردن به رابطه جنسی را هم ندارید، میتوانید صمیمیت بین خود و همسرتان را به طریقی دیگر حفظ کنید. وقتی آمادگی رابطه جنسی داشتید، خیلی آرام شروع کنید و از مطمئن ترین و بی خطرترین انواع رابطه جنسی استفاده کنید.
رابطه زناشویی پس از زایمان
خیلی از همسران تصور می‌کنند پس از زایمان باید تا هفته‌ها رابطه زناشویی نداشته باشند؛ چون ممکن است برقراری چنین رابطه‌ای باعث آسیب به مادر شود. باور غلط دیگری که در این مورد رواج دارد، بهتر بودن سزارین نسبت به زایمان طبیعی برای برقراری رابطه زناشویی بعد از آن است.
البته بعضی اوقات هم مشغولیت بچه‌داری باعث می‌شود که زوج‌ها خودشان و یا رابطه زناشویی‌شان را فراموش کنند که این نکته هم می‌تواند در درازمدت عوارض نامطلوبی بر روابط زوجین بگذارد.
Q: بعد از زایمان، تا چه مدتی محدودیت و منع رابطه زناشویی وجود دارد؟
توصیه این است که در یک مدت زمان خاص پس از زایمان، رابطه زناشویی وجود نداشته باشد و علت آن هم این است که باید محل چسبندگی جفت ترمیم پیدا کند چون مثل یک زخم باز می‌ماند. جفت از دیواره کنده شده و خو‌ن‌ریزی‌های معمول بعد از زایمان، از همین محل است.
تا این زخم ترمیم پیدا نکرده، بهتر است رابطه‌ زناشویی نداشته باشند. این زمان حدود 3 هفته طول می‌کشد. در قدیم می‌گفتند تا 6 هفته. اما امروز می‌گویند تا 3 هفته هم کفایت می‌کند.
Q: آیا این مدت برای زایمان طبیعی و سزارین فرق دارد؟
مسلما شرایط زایمان طبیعی و سزارین باهم فرق می‌کند. اگر زایمان طبیعی باشد چون در محل، ممكن است برش و بخیه زده شده باشد و این زخم در طول 2 هفته بهبود پیدا می‌کند، چنانچه مشکل خاصی پیدا نکند، همین 3 هفته کافی است.
Q: در مورد سزارین چه طور؟
بستگی دارد به نوع سزارینی که انجام شده است. اگر همراه با چسبندگی زیاد یا بروز عفونت باشد، ممکن است رابطه‌ زناشویی همراه با درد باشد. یعنی پس از رابطه‌ زناشویی، زن یک درد مبهمی در ناحیه لگن خود حس می‌کند.
در حقیقت، با حركت احساس درد می‌کند. بالاخره سزارین یک برش است. شکم باز شده و دست خورده، در بهترین شرایط هم سزارین تا حدی چسبندگی ایجاد می‌کند. بنابراین زایمان طبیعی از این جهت بهتر است و برخلاف تصور عوام که فکر می‌کنند سزارین برای رابطه زناشویی‌شان بهتر است، باید اشاره شود كه پس از یك زایمان طبیعی و سالم، رابطه زناشویی در مقایسه با سزارین مطلوب‌تر است.
Q: آیا این چسبندگی، به غیر از درد محدودیت دیگری هم برای رابطه زناشویی ایجاد می‌کند؟
نه، فقط همان درد را ایجاد می‌کند. پس از زایمان نکته‌ دیگری که وجود دارد، زمانی است که مادر شیر می‌دهد. در این شرایط فعالیت تخمدان‌ها متوقف شده و این می‌تواند باعث کم شدن ترشحات واژن و خشکی آن شود. اگر زن چنین احساسی را دارد، بهتر است از ژل‌های لوبریکانت استفاده کند که محلول در آب است.
Q: برخی خانم‌ها تصور می‌کنند بعد از زایمان طبیعی ممکن است نتوانند مثل قبل رابطه زناشویی برقرار کنند. آیا چنین تصوری درست است؟
یکی از تغییرات فیزیولوژیک که در طول بارداری اتفاق می‌افتد هیپرتروفی یا افزایش حجم دستگاه تناسلی است؛ یعنی یک مقداری بافت بزرگ‌تر و متورم‌تر می‌شود. خود کانال زایمانی نیز بازتر می‌شود. رحمی که قبلا 100 گرم بوده حالا می‌شود 1000 گرم. بعد از زایمان، تمام این تغییرات طی 6 هفته بر می‌گردد به حالت عادی. پس تغییرات چندانی برای اندام‌ جنسی برای طولانی مدت اتفاق نمی‌افتد.
Q: در جایی می‌خواندم که برای پیشگیری از تغییر شکل‌های مختصری که ممکن است بعد از بچه‌دار شدن اتفاق بیفتد، تمرین‌هایی وجود دارد. آیا این حرف درست است؟
بله، تمرین عضلات کف لگن، ورزشی است که حتی برای خانم‌هایی که باردار نیستند، می‌تواند رضایت ناشی از رابطه زناشویی را افزایش دهد. برای خانم‌هایی که اختلالات جسمی دارند و یا دیر به ارگاسم می‌رسند، توصیه می‌شود در طول روز مرتب این عضلات را تقویت کنند.
برای تقویت، عضلات را باید به صورت متناوب منقبض و منبسط کنند. ابتدا نیز این کار را با دفعات کم شروع کرده و کم کم آن را افزایش دهند. طول مدت انقباض و انبساط را هم می‌توانند افزایش دهند. به عنوان مثال اول 3 ثانیه، و بعد کم کم مدت را تا 10 ثانیه افزایش دهند. این تمرین حتی برای دوران یائسگی که عضلات كف لگن ضعیف می‌شوند نیز مفید است البته توصیه می‌شود که در دوران بارداری نیز خانم‌ها این کار را انجام دهند.
Q: بسیاری از خانم‌ها پس از زایمان و در زمان شیر دادن، از ترس باردار شدن ترجیح می‌دهند که رابطه زناشویی نداشته و یا در حداقل ممکن داشته باشند. روش درست برای جلوگیری در این دوران چیست؟
توصیه می‌کنیم که خانم‌ها هفته‌ ششم پس از زایمان به مراکز بهداشت مراجعه کنند. مشاور با توجه به شرایطی که زن و مرد دارند روش قابل اطمینانی را برای جلوگیری به آنها معرفی می‌کند چرا که فقط 40 روز اول پس از زایمان احتمال بارداری وجود ندارد و بعد از آن به علت احتمال حاملگی، جلوگیری صورت بگیرد