در مواجهه با اضطراب و استرس ناباروری چه کنیم و چه کارهایی لازم است انجام دهیم تا بتوانیم استرس و اضطراب آن را درمان کنیم.
چرا ناباروری استرس‌زا است و چطور میتوانید با این استرس کنار بیایید.
ناباروری مشکلی پزشکی است که می‌تواند بر همه جنبه‌های زندگی شما اثر بگذارد — از احساسی که نسبت به خودتان دارید تا رابطه‌تان با همسر و دیدگاه کلی شما نسبت به زندگی. همچنین به‌خاطر اینکه می‌تواند در زندگی زناشوییتان بلاتکلیفی و تحول عاطفی ایجاد کند، می‌تواند شدیداً استرس‌زا باشد. اگر شما هم دچار مشکل ناباروری باشید، احتمالاً با استرس بیگانه نیستید. بااینکه گاهی‌اوقات شاید موقعیتتان به نظر کلافه‌کننده بیاید، اما راه‌هایی برای کاهش این اضطراب و استرس وجود دارد. در زیر ۱۲ روش برایتان عنوان می‌کنیم که کمکتان می‌کند بر ذهن و جسمتان متمرکز شوید و رویکردی آرام‌تر به زندگی پیدا کنید.
۱. احساساتتان را بشناسید. اولین قدم برای کاهش استرس این است که بفهمید احساستان کاملاً طبیعی است. انجام آزمایشات ناباروری شما را از لحاظ احساسی، جسمی و مالی خسته می‌کند. و احساس اینکه هیچ کنترلی روی بدنتان ندارید برایتان استرس‌زا خواهد بود. برای خیلی‌ها بچه‌دار شدن آرزویی است که یک عمر داشته‌اند اما این آرزو با ناباروری به کلی نابود شده است.
۲. سوالات و ترس‌هایتان را با کسی در میان بگذارید. وقتی با ناباروری دست و پنجه نرم می‌کنید، خیلی مهم است که کسی را اطرافتان داشته باشید که بتواند به سوالاتتان پاسخ دهد، به احساساتتان حساس بوده و ترس‌ها و نگرانی‌هایتان را درک کند. خیلی خوب است که با یک مشاور که در این زمینه تخصص و تجربه کافی دارد، احساساتتان را درمیان بگذارید.
۳. به خودتان اجازه دهید گریه کنید و عصبانی شوید. به هیچ عنوان سعی نکنید احساس عصبانیت، گناه یا ناراحتی‌تان را سرکوب کنید. اگر می‌خواهید بخاطر این «ناعدالتی» گریه کنید، معطل نکنید. اگر عصبانی هستید و می‌خواهید ظرف و ظروف روی میز را بشکنید، هیچ اشکالی ندارد، حتماً اینکار را بکنید. خیلی خوب است که ۳۰ تا ۴۰ دقیقه از روزتان را روی احساساتتان درمورد مشکل ناباروری‌تان متمرکز کنید و اجازه بدهید که این احساسات خود را نشان دهند. با توجه و تمرکز روی این احساسات، حس خیلی بهتری پیدا کرده و انرژیتان برای مقابله با این مشکل بیشتر خواهد شد.
۴. به خودتان اجازه دهید غصه بخورید. بااینکه امیدوارید که بالاخره بچه‌دار شوید، ذهن ناخودآگاهتان بخاطر بچه‌ای که تا امروز نداشته‌اید شروع به سوگواری کرده است. ازآنجاکه سوگواری و غصه‌ای که حل نشده باشد می‌تواند منبع عمده اضطراب باشد، باید دوره‌ای را به غصه خوردن برای این مسئله سپری کنید. چه با همسرتان صحبت کنید، چه یک دوست صمیمی یا حتی حرف‌هایتان را روی کاغذ بیاورید، حتماً اجازه دهید این غصه‌ها بیرون ریخته شوند.
۵. دفترچه خاطرات داشته باشید. دفترچه خاطرات می‌تواند دوستی آرامش‌بخش برایتان باشد که هیچوقت نه عصبانی می‌شود نه ناراحت و همیشه هم برای شما وقت دارد. وقتی افکار و احساساتتان را ثبت می‌کنید، خیلی از چیزهایی که نمی‌دانستید تا آن لحظه دارید، را پیدا خواهید کرد.
۶. با خانواده و دوستان در ارتباط باشید. یک قدم دیگر برای کاهش استرس این است که پل به سمت خانواده و دوستانتان را از نو بسازید. بااینکه ارتباطی قوی با دوستان و نزدیکانتان که آنها هم دچار مشکل ناباروری هستند، احساس می‌کنید، اما خیلی خوب است که به نزدیکان دیگر هم اجازه دهید به شما محبت کرده و پشتیبانتان باشند. اگر دوستان و اقوامتان درمورد ناباروری اطلاعاتی نداشته باشند، باید آگاهی لازم را به آنها بدهید.
۷. با همسرتان گفتگو کنید. ناباروری فشار زیادی روی زندگی زناشوییتان وارد می‌کند، بیشتر اوقات موجب خشم و عصبانیت، احساس خود‌کم‌بینی، فشار جنسی و احساسی بین دو طرف می‌شود. و مهمتر اینکه ممکن است زن و مرد به طرز متفاوتی به این موضوع واکنش دهند. اگر احساس می‌کنید استرس ناشی از ناباروری بین شما و همسرتان فاصله انداخته است، بد نیست به سراغ مشاور بروید. حتی چند جلسه صحبت با مشاوری که درمورد مسائل و مشکلات ناباروری آگاهی و اطلاعات داشته باشد، می‌تواند کمکتان کند دوباره در کنار همسرتان پیش روید.
۸. محبت و مهربانی را امتحان کنید. یک راه دیگر برای ارتباط دوباره با همسرتان ایجاد صمیمیت هم از نظر غیرجنسی و احساسی است. مثلاً یک غذای عالی برای همسرتان درست کنید، یک هدیه برای او بخرید، برای یک کنسرت یا نمایش بلیت بخرید یا خیلی ساده او را در آغوش بگیرید، دستهایش را بگیرید، با هم به پیاده‌روی بروید. همچنین میتوانید تماس‌های عاطفی را امتحان کنید که به رابطه‌جنسی ختم نشود، مثل حمام کردن با همدیگر، ماساژ دادن به هم و از این قبیل.
۹. اطلاعاتتان را بالا ببرید. یکی از بدترین محرک‌های استرس بلاتکلیفی از آینده است. و اگر ماه‌ها یا حتی سال‌ها باشد که درمان‌های ناباروری را ادامه می‌دهید، احتمالا مدت زمانی طولانی است که با این بلاتکلیفی زندگی می‌کنید. برای از بین بردن بعضی از سوالات و بلاتکلیفی‌هایتان از آینده، بهتر است کمی درمورد مشکلتان تحقیق کنید. بعنوان مثال، سعی کنید اطلاعاتتان درمورد وضعیت و روش‌های درمانی‌تان را به‌روز نگه دارید، همه انتخاب‌های درمانی‌تان را بررسی کنید و به جایگزین‌ها (مثل به فرزندی گرفتن یک بچه) فکر کنید. بااینکه نمی‌توانید آینده را پیش‌بینی کنید اما میتوانید خودتان را با اطلاعات مسلح کرده و به آرامش فکر برسید.
۱۰. راه‌هایی برای کاهش استرس پیدا کنید. بهترین راه برای فرونشاندن اضطراب و تقویت روحیه‌تان استفاده از راهکارهای آرامش‌بخشی است که در گذشته امتحان کرده‌اید. مثلاً بعضی افراد پیاده‌روی یا شروع یک سرگرمی تازه را روشی خوبی برای بیرون ریختن فشار و استرس خود می‌دانند. به خیلی‌ها هم هم‌نشینی با عزیزان و نزدیکان، مدیتیشن، دعا و عبادت، رفتن پیش مشاور روانشناس، ورزش، یوگا یا جمع‌آوری اطلاعات درمورد مشکلشان کمک می‌کند تا روحیه‌شان بهتر شود.
متخصصین توصیه می‌کنند حداقل دو روش برای خودتان پیدا کرده و در روز از آنها استفاده کنید. همچنین پیشنهاد می‌کنند که اولین روزی که با حالت «طبیعی» از خواب بیدار شدید، روش‌هایتان را کنار نگذارید. واکنش‌ها به ناباروری هر روز با روز دیگر متفاوت خواهد بود و چیزی که یک روز برایتان مایه آرامش است، ممکن است روز دیگر کلافه کننده باشد. اما استفاده از روش‌های مدیریت استرس به صورت منظم می‌تواند کمکتان کند استرس و اضطرابتان هیچوقت از کنترل خارج نشود.
۱۱. نفس کشیدن را یاد بگیرید. یک راه خوب دیگر برای آرام شدن استفاده از تکنیک‌های تنفس عمیق است، چه به تنهایی و چه به همراه همسرتان. یکی از این تمرین‌ها این است که جایی مناسب و راحت بنشینید، چشمانتان را ببندید و نفس‌های عمیق و آرام بکشید. سعی کنید هوا را از بینی داخل کرده و بیرون دهید (یا از بینی داخل کرده و از دهان بیرون دهید) و دیافراگم و ریه‌تان را پر از هوا کنید. هر زمان که احساس اضطراب کردید یا می‌خواستید با همسرتان درمورد مشکل ناباروری صحبت کنید، پنج دقیقه این تمرین را انجام دهید. آرام بودن کمک می‌کند استرس و فشار کمتری در طول گفتگو احساس کرده و تمرکز بیشتری داشته باشید.
۱۲. مراقب رژیم‌غذایی‌تان باشید. ازآنجاکه زمان، انرژی و پول زیادی بخاطر درمان‌های ناباروری هزینه کرده‌اید، ممکن است سلامت عمومی خودتان را نادیده گرفته باشید. بااینحال این امکان وجود دارد که حداقل کمی از استرس و ناراحتی‌تان بخاطر عوامل سلامتی‌تان است — به ویژه رژیم‌غذایی‌تان. اگر در شرایط فشار و اضطراب هستید، سعی کنید مصرف قند، نمک، چربی‌های اشباع و آرد سفید را در برنامه‌غذایی‌تان محدود کنید. همچنین مواد شیمیایی اعتیادآور، الکل و نوشیدنی‌های کافئین‌دار مثل نوشابه، قهوه، چای تلخ و شکلات گرم را کمتر مصرف کنید.
در آخر، ممکن است روزهایی در زندگی پیش بیاید که به نظر هیچ چیز درست پیش نمی‌رود و بخاطر آن احساس کلافگی و ناراحتی کنید. چطور با این لحظات کنار می‌آیید؟ باید از قبل پیش بینی چنین روزهایی را بکنید و سعی کنید آنها را بعنوان بخشی از زندگی بپذیرید. همچنین باید بدانید که روش‌ها و مهارت‌های مقابله‌ای که الان یاد می‌گیرید، توانایی شما را برای کنار آمدن با چنین موقعیت‌هایی در آینده بالا می‌برد.
