آشنایی با علائم بیماریهای مجاری ادراری

علائم عفونت های ادراری :اصولاً علائم شامل دو دسته هستند: علائم ناشی از تحریک و التهاب سیستم ادراری که بر حسب محل عفونت متفاوت است، و علائم عمومی عفونت در بدن که شامل بی اشتهایی، تهوع، استفراغ و غیره است. در ضمن، علائم در کودکان و بزرگسالان متفاوت است؛ ولی علائم مشترکی در عفونت های ادراری وجود دارد که باید همة افراد به آن آگاه باشند، این علائم عبارت اند از:

۱٫ سوزش ادرار و تکرر ادرار که به علت تحریک مثانه در اثر عفونت و التهاب ایجاد می شود، همچنین تحمل کم مثانه که در کودکان و گاهی بزرگسالان ممکن است منجر به بی اختیاری ادراری شود.
۲٫ تغییر رنگ ادرار به صورت کدر یا خونی شدن ادرار که معمولاً بیماران را به وحشت می اندازد؛ درصورتی که عفونت سطحی و سادة مثانه نیز ممکن است در اثر التهاب مخاطی باعث پاره شدن مویرگ خونی شود و ادرار کاملاً قرمز و خونی بشود که با درمان عفونت بلافاصله بهبود می یابد.
۳٫ تب و لرز و تهوع و استفراغ که در عفونت های ادراری افراد زیر یک سال و همچنین عفونت های عمقی کلیه ها، پروستات و بیضه ها در افراد بزرگسال شایع است.
۴٫ کاهش و توقف رشد در کودکان. مادران در صورت وجود چنین علامتی باید برای بررسی عفونت ادراری به پزشک مراجعه کنند.
۵٫ درد پهلوها که در عفونت های عمقی کلیه ها بسیار شدید و همراه با تب و لرز و تهوع و استفراغ است.
۶٫ اشکال در ادرار کردن و احتباس ادراری که در عفونت های مثانه و پروستات و مجرا ممکن است دیده شود.

– با توجه به علائمی که به آنها اشاره کردید، اگر فردی دچار درد پهلو و ناحیة کمر شد، حتماً دچار بیماری کلیوی شده است؟
جواب: سؤال خوبی مطرح کردید، چون بیماران زیادی با درد پهلو، که در اثر سرما تشدید می شود، به ما مراجعه می کنند و نگران کلیه های خود هستند. در جامعه این طور جاافتاده که درد پهلو مساوی با درد کلیه هاست، درحالی که همین جا به عرض خوانندگان می رسانم که درد کلیوی به هر علتی، مثلاً عفونت، سنگ و تومور ایجاد شود، یک درد نسبتاً دائمی است و با تغییر حالت بدن، مثلاً نشستن، بلند شدن، راه رفتن، سرپا ایستادن و کارکردن، شدت آن عوض نمی شود و معمولاً چنین دردهایی کمتر منشأ اسپاسم عضلانی هستند. اکثر مردم به دلیل نداشتن اطلاعات کافی پزشکی فکر می کنند در هوای سرد دچار سرماخوردگی و عفونت می شوند؛ درحالی که ۲۵ درصد خون قلب وارد کلیه ها می شود و کلیه ها همیشه گرم هستند و سرمای محیط اطراف هیچ تأثیری روی کلیه ها که در عمق عضلات پهلو قرار دارند نمی گذارد.

در مهبل باکتریهای غیر بیماری زای طبیعی وجود دارنـد کـه وجـودشـان از بـروز عفونتهای باکتریایی و قارچی ممانعت بعمل می آورد. ترشحات طبیعی مهبل شفاف و یا سفید،رقیق و یا غلیظ بوده اما بی بو و ایجاد سوزش و خارش نمیکند .  با رعایت برخی نکات بهداشتی می توانید به میزان زیادی از بروز عفونت های مجاری ادراری و مهبـلی جـلوگـیری بعمل آورید . تــرشحات طبیعی مهبل برای سلامت مهبل ضروری می باشد.

عفونتهای باکتریایی، قارچی، انگلی و عفونتهای ادراری معمولا در زنان شایع است بطور مختصر با با علایم این بیماریها آشنا شوید:
۱) عفونت قارچی(کلامیدیا): ترشحات سفید و پنیری شکل مهبل-تورم و درد در نواحی تناسلی-خارش شدید-مقاربت دردناک.
۲) عفونت باکتریایی:ترشحات سفید، خاکستری و زرد-بوی نامطبوع ماهی-خارش و سوزش-التهاب و تورم خفیف مهبل.
۳) عفونت انگلی(تریکومونا): خارش، سوزش و تورم شدید مهبل-ترشحات کف آلود خاکستری، زرد و یا سبز-بوی نامطبوع ماهی-درد حین ادرار و یا مقاربت جنسی.
۴) عفونت مجاری ادرار: احساس سوزش حین ادرار-وجود خون در ادرار-ادرار با بوی تند و تیره رنگ-اضطرار فراوان برای ادرار کردن حتی زمانی که مثانه نیمه پر باشد-قطره قطره آمدن ادرار-تکرار ادرار.

* نکات بهداشتی ویژه دختران و زنان:

۱) پس از ادرار کردن و اجابت مزاج همیشه از سمت جلو بطرف عقب خود را بشویید. این کار از رانده شدن باکتریهای نواحی مقعد به مهبل جلوگیری میکند.
۲) در طی روز لباسهای زیر با جنس الیاف نخی بتن کنید. از پوشیدن لباسهای بدون تهویه مانند لباسهای نایلونی و ساخته شده ازسایر الیاف مصنوعی خودداری کنید. تا آنجا که ممکن است شبها بدون لباس زیر بخوابید تا مهبل با جریان هوا در تماس باشد.

۳) از پوشیدن لباسهای تنگ مانند شلوار جین، جوراب شلواری و مایو به مدت طولانی اجتناب کنید. لباسهای گشاد و راحت بتن کنید.
۴) برای شستشوی لباسهای زیر خود از شوینده های غیر معطر و ملایم استفاده کنید.
۵) از وان آب داغ و جکوزی استفاده نکنید.
۶) کاندومها و دیافراگمهای از جنس لاتکس و ژلهای اسپرم کش در برخی از زنان ایجاد تحریک میکنند که باید از سایر روشهای جلوگیری از باردار استفاده گردد.
۷) حین مقاربت جنسی از لغزنده کننده های (لوبریکیشن) پایه آب (محلول در آب) و غیر معطر استفاده کنید. از وازلین و لوبریکیشنهای حاوی سیلیکون استفاده نکنید.

لباسهای زیر خود را حداقل هر دو روز در میان عوض کنید.
۹) حتما قبل و پس از آمیزش جنسی ادرار کنید.
۱۰) از پودر تالک در اطراف مهبل استفاده نکنید زیرا که پودر تالک رطوبت را در خود نگه میدارد.
۱۱) در صورتی که از تامپون در دوران قاعدگی استفاده میکنید حداکثر آن را هر ۴-۳ ساعت یکبار عوض کنید. پیش از گذاشتن تامپون دستهای خود را کاملا بشویید. در طی خواب شبانه هیچگاه از تامپون استفاده نکنید و جای آن از پد های بهداشتی استفاده کنید.
۱۲) نوار بهداشتی (پد) را میبایست هر ۶-۴ ساعت یکبار (حداکثر ۸ ساعت) عوض کرد. پیش از گذاشتن پد نیز دستهای خود را با آب و صابون بشویید.
۱۳) از تامپون، نوارهای بهداشتی و دستمال توالت معطر استفاده نکنید.
۱۴) همیشه مهبل و اطراف آن را خشک و تمیز نگه دارید. رطوبت رشد میکروبها و قارچها را سرعت میبخشد.
۱۵) بطور منظم سطح خارجی مهبل را با آب ولرم شستشو دهید. برای شستن مهبل نیازی به استفاده از صابون نمیباشد.
۱۶) حین استحمام از صابون و شامپوهای غیر معطر و ملایم استقاده کنید. از وان کف صابون نیز استفاده نکنید.
۱۷) هیچگاه لباسهای خیس و مرطوب را بتن نکنید. چنانچه لباسهایتان خیس شد فورا آن را عوض کنید.
۱۸) هنگام شامپو کردن و آب کشیدن موها حین استحمام سر خود را بسمت جلو خم کنید تا شامپو با مهبل و ناحیه تناسلی تماس نیابد.
۱۹) پس از استحمام با یک حوله نرم ناحیه تناسلی را به ملایمت خشک کنید. برای این کار میتوانید از سشوار (با درجه باد سرد ) نیز استفاده کنید.
۲۰) هیچگاه ادرار خود را نگه ندارید.

۲۱) از دوش مهبل استفاده نکنید. چراکه این عمل ترشحات و باکتریهای طبیعی و محافظ مهبل را میشوید.
۲۲) پس از استحمام ادرار کنید.
۲۳) از روابط جنسی پر خطر اجتناب کنید.
۲۴) در طی روز آب فراوان بنوشید. استرس و وزن خود را نیز کاهش دهید.
۲۵) مصرف روزانه ماست از بروز عفونتهای قارچی مهبل جلوگیری میکند.

۲۶) مصرف بی رویه و سر خود آنتی بیوتیکها میکروبهای مفید و طبیعی مهبل را از میان برده و زمینه ابتلا به عفونتهای قارچی را افزایش میدهد.

۲۷) خانمهای که در دوران حاملگی، شیر دهی ویائسگی میباشند و همچنین خانمهایی که از قرصهای ضد بارداری استفاده میکنند از آنجایی که سطوح هورمونهای بدن آنها دستخوش تغییر میشود میبایست بیشتر بهداشت فردی خود را رعایت کنند .

* پاسخ به پرسش های شما در رابطه با عفونت های ادراری در زنان :

عفونت چه بخش هایی از مجاری ادراری را بیشتر درگیر می کند؟

– عفونت های ادراری را به دو گروه عفونت های سطحی و عفونت های عمقی تقسیم می کنند. عفونت های سطحی پوشش سطحی داخل سیستم ادراری یا مخاط را درگیر می کند و بیش از نود درصد عفونت های این دستگاه را شامل می شود. درحالی که عفونت های عمقی درگیری بافت های عمقی کلیه ها، پروستات و بیضه را باعث می شوند. در عفونت های عمقی، بیماران معمولاً تب شدید و حال عمومی بدی دارند.

– آیا شیوع عفونت های ادراری در زنان و مردان یکسان است؟
خیر. در سنین زیر سه ماهگی، عفونت های ادراری در پسرها بیشتر از دختران است، و پس از آن، شیوع عفونت در زنان سی تا پنجاه برابر مردان است. علت آن کوتاه و مستقیم بودن مجرای ادرار در زنان است که در نتیجة آن، میکروب ها به سادگی با عبور از مجرا به مثانه می رسند و عفونت سطحی ایجاد می کنند.

– بی توجهی به عفونت های ادراری چه پیامدهایی به دنبال دارد؟
جواب: اهمیت عفونت های ادراری در آن است که اگر دیر تشخیص داده شوند یا بد درمان شوند، عوارضی در بیمار ایجاد می کنند که در بعضی مواقع منجر به از کار افتادن کلیه ها می شوند، به طوری که تعداد زیادی از بیماران همودیالیزی ثانویه در نتیجة عفونت به این روز افتاده اند. البته عفونت های ادراری سطحی و بدون تب آسیب جدی به کلیه ها نمی رسانند، ولی عفونت های عمقی مخصوصاً به همراه بیماری های زمینه ای دیگر مانند سنگ، انسداد مادرزادی در مسیر ادراری، مثانه عصبی، و برگشت ادرار از مثانه به کلیه ها قادر به تخریب کلیه ها و نارسایی کامل آنها هستند.

– به طور کلی میکروارگانیسم ها چگونه وارد دستگاه ادراری می شوند؟
جواب: در نود درصد مواردِ عفونت های ادراری، میکروب ها از راه مستقیم و عبور از مجرای خروجی ادرار به مثانه می رسند و عامل آن میکروب های روده ای هستند که در ناحیة اطراف مجرا وجود دارند و ندرتاً ممکن است از مثانه به کلیه برسند و ایجاد عفونت عمقی کلیه (پیلونفریت) بکنند. در موارد دیگر، میکروارگانیسم ها از یک کانون عفونی به خون وارد می شوند، سپس به کلیه ها، پروستات یا بیضه ها می رسند و ایجاد عفونت می کنند. در موارد بسیار نادری، عفونت از طریق سیستم لنفاتیک منتقل می شود.

– با توجه به اختلافات آناتومیک بدن زنان و مردان، در دو جنس علائم عفونت های ادراری چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند؟
جواب: در زنان، دستگاه تناسلی رحم و تخمدان هاست که سیستمی مستقل و کاملاً مجزا از سیستم ادراری است، درصورتی که در مردان، سیستم ادراری ـ تناسلی یک مجموعة کاملاً مرتبط با هم است؛ به همین دلیل، علائم عفونت ادراری در زنان و مردان با هم تفاوت دارد. البته سوزش ادرار، تکرر ادرار، تحمل کم مثانه و ادرار خونی در هر دو جنس مشترک دیده می شود؛ درحالی که عفونت مجرای ادرار در مردان همراه با خروج ترشح چرکی از مجراست به علاوه میکروب از طریق مجرا ممکن است به پروستات و از آنجا به بیضه ها برسد و در این نواحی عفونت حاد ایجاد بکند.
از طرف دیگر، به علت کوتاه بودن طول مجرای زنان، امکان رسیدن میکروب از خارج به مثانه بسیار زیاد و به همین دلیل عفونت های ادراری در زنان ۳۰ تا ۵۰ برابر شایع تر از مردان است.

– واژه هایی مانند سیستیت و پیلونفریت در بحث عفونت های ادراری چه معنایی دارند؟
جواب: اگر عفونت در ناحیة کلیه باشد به آن (پیلونفریت) گفته می شود که از نوع حاد یا مزمن است.
اگر عفونت فقط در مثانه باشد به آن (سیستیت) می گویند که آن هم از نوع حاد یا مزمن است.
اگر عفونت در مجرای خروجی ادرار باشد به آن (اورتریت) می گویند و معمولاً در مردان دیده می شود.
به طورکلی برحسب محل عفونت، نوع آنتی بیوتیک تجویزی و دورة درمانی متفاوت است.

– چه عواملی افراد را مستعد ابتلا به عفونت های ادراری می کند؟
جواب: به طورکلی در هر فردی که به هر علتی ـ شیمی درمانی، بیماری قند، ایدز،… ـ سیستم ایمنی بدنش تضعیف شده باشد، عامل مساعد کننده ای برای رشد میکروب ها و ایجاد عفونت وجود دارد. از عوامل مؤثر دیگر در ایجاد عفونت ادراری عادات بد بهداشتی در زنان است، مثل وقتی که به دستشویی می روند و آب را با فشار به خود می گیرند و یا برای خشک کردن دستمال کاغذی را با فشار به بدن خود می کشند و باعث انتقال میکروب های این نواحی به داخل مجرای ادرار می شوند. از طرفی دیگر، هرگاه در دستگاه ادراری توقف و رکود در مسیر جریان ادرار به وجود بیاید شیوع عفونت بالا می رود؛ مثلاً تنگی مادرزادی محل اتصال کلیه به حالب، تنگی محل حالب به مثانه، برگشت ادرار مثانه به کلیه ها، وجود (دیورتیکول) در هر نقطه ای از سیستم ادراری، مثانه عصبی، تنگی مجرا و بودن جسم خارجی مثل سوند در سیستم ادراری. در این موارد معمولاً پس از قطع آنتی بیوتیک بلافاصله عفونت عود می کند.
یک گروه از سنگ ها به نام سنگ های عفونی هستند که در داخل آنها میکروب لانه می کند و آنتی بیوتیک قادر به از بین بردن آنها نیست و بلافاصله با قطع درمان، عفونت عود می کند. عامل دیگر فیستول ادراری است.
فیستول ادراری عبارت است از ارتباط سیستم ادراری با یک سیستم دیگر، مثلاً لولة گوارش با رحم و واژن در خانم ها. این مجرای فیستول محل عبور میکروب به داخل سیستم ادراری است که منجر به عفونت دائمی می شود. تنها راه درمان، برداشتن مجرای فیستول از طریق جراحی است.

– افتادگی مثانه در زنان عفونت ادراری ایجاد می کند؟
جواب: در نوع خفیف آن تأثیر چندانی ندارد، ولی در نوع شدید که باعث تخلیه نشدن کامل مثانه می شود، باقی ماندن ادرار شیوع عفونت را در زنان افزایش می دهد.

– عفونت ادراری موجب سقط جنین و یا آسیب به جنین در زنان باردار می شود؟
جواب: درصورتی که عفونت ادراری فعالیت کلیه ها را کم کند و اورة خون را بالا ببرد ممکن است منجر به سقط جنین شود؛ ولی به طورکلی عفونت کلیه (پیلونفریت) در دوران بارداری باعث کاهش وزن جنین می شود و طبعاً نوزادی که وزنش در موقع تولد از وزن استاندارد کمتر است در معرض خطر ابتلا به بیماری های مختلف قرار می گیرد. به همین خاطر ما، در زنان باردارِ دچار عفونت ادراری، پس از درمان کامل عفونت، پیشگیری از عفونت را به صورت مصرف دوز پایین آنتی بیوتیک، تا آخر زمان حاملگی ادامه می دهیم. درحالی که در عفونت های سطحی ادراری خانم های غیرباردار درمان کوتاه مدت سه تا پنج روزه و حتی تجویز یک دوز واحد کافی است. درحالی که بعضی همکاران غیرمتخصص برای چنین عفونت های ساده ای تعداد زیادی آنتی بیوتیک تزریقی برای بیمار تجویز می کنند که می تواند برای کلیه سم بوده و باعث تخریب و کاهش کار کلیه بشود.

– در درمان عفونت های ادراری، به چه نکاتی باید توجه کرد؟
جواب: در مورد درمان، هدف از بین بردن میکروب درون سیستم ادراری است که باید با آنتی بیوتیک مناسب و دورة درمان کافی صورت پذیرد ولی برای ریشه کن کردن و جلوگیری از عود عفونت در صورت وجود بیماری زمینه ای یا ناهنجاری های مادرزادی سیستم ادراری که باعث افزایش شیوع و عود عفونت می شود، باید پس از تشخیص این عوامل با درمان طبی یا جراحی اقدام به حذف و درمان بیماری های مساعدکننده و زمینه ساز عفونت کرد. طول درمان برحسب سن، جنس و محل عفونت در افراد متفاوت است.
در کودک سه ماهه، چون در یک سوم موارد، عفونت ادراری همراه با عفونت خونی است باید درمان کامل عفونت خونی، که شامل درمان تزریقی و بستری کردن نوزاد است، صورت بگیرد.
در کودک سه ماهه تا سه ساله معمولاً عفونت خونی همراه عفونت ادراری نادر است و دورة درمان ۱۰ تا ۱۴ روزه برای کنترل عفونت کافی است.
در کودک ۳ تا ۱۲ سال، اگر عفونت، سطحی و بدون تب باشد، درمان ۳ تا ۵ روزه کافی است و اگر عفونت عمقی و همراه تب و لرز باشد باید درمان دو هفته ای انجام شود.
در مورد زنان هم برحسب باردار بودن یا نبودن، درمان متفاوت است که قبلاً شرح آن داده شد.

– برای جلوگیری از آسیب های ناشی از عفونت های دستگاه ادراری چه توصیه ای دارید؟
جواب: کلیه از اعضای حیاتی بدن انسان است. کسانی که کلیه های خود را از دست می دهند و تحت درمان دیالیز قرار می گیرند در زندگی با مشکلات زیادی مواجه می شوند که نه تنها خود آنها بلکه خانواده و اطرافیان را نیز درگیر می کند. همان طور که اشاره شد عفونت ادراری در صورت عدم تشخیص به موقع و درمان کامل، قادر به تخریب کلیه ها می باشد. البته باز هم تأکید می کنم که عفونت های سطحی مثانه که شایع ترین حالت عفونت ادراری است هیچ اثر سوئی روی کلیه ها ندارد ولی توصیه می کنم با دیدن هر علامتی از عفونت ادراری به پزشک متخصص مراجعه کنید و با انجام آزمایش ادرار و حداکثر سونوگرافی، در صورت تشخیص عفونت یا سایر بیماری های کلیه، با درمان کامل از عارضه های بعدی جلوگیری کنید

* آشنایی با تعدادی از این بیماریها :

اغلب خانمها حداقل یک بار در طول عمر خود عفونت مهبل را تجربه می کنند . واژینیت یک بیماری بسیار شایع می باشد ولی نه همیشه به فرم بسیار جدی نمی باشد . علل و به تبع آن درمانهای متفاوتی برای این بیماری وجود دارد .

* واژینیت چیست ؟

واژینیت یک التهاب داخل مهبل ( vagina ) بوده که علائم آن شامل خارش – و سوزش مجرا است . یک مهبل طبیعی به طور دائم دارای ترشحاتی روشن و حتی کدر و دارای بوی خاص می باشد که خارش و سوزش ندارد . در مهبل طبیعی تعادلی از ارگانیسمهای متفاوت وجود دارد مثل باکتری ها و قارچها . هنگامیکه شخص دارای مهبل سالم می باشد این باکتریهای غیربیماریزا و جریان ترشحات طبیعی مهبل را در مقابل عفونتها محافظت می کنند ، اگر این محیط مناسب به هم بخورد یا باکتریهای بیماریزا وارد مهبل شوند ممکن است مهبل طبیعی به سمت عفونی شدن و التهاب پیش رود . هنگامیکه مهبل عفونی شود افزایش ترشحات غلیظ به همراه بوی نامطبوع و خارش و سوزش و تورم مشاهده می شود .

علل زیر می توانند محیط طبیعی دفاعی مهبل را تغییردهند :

۱ – آنتی بیوتیکها

۲ – تغییر در سطوح طبیعی هورمونهای بدن که در حاملگی ، شیردهی و یائسگی رخ می دهد .

۳ – شستشوی مهبل ، دئودورانتهای مهبل و صابونها

۴ – مواد اسپرم کش

۵ – نزدیکی جنسی

۶ – بیماریهای منتقله از طریق جنسی

۷ – تحریک

۸ – مواد خارجی مثل نوارهای بهداشتی

* علائم :

هر خانمی نمای خاصی از ترشح طبیعی مهبل برای خودش دارد و تغییر در آن بایستی شخص را متوجه واژینیت کند . ولی نبایستی شخصاً تشخیص واژینیت را بگذارید چون ممکن است علامتی از یک بیماری بسیار جدی و خطرناک مثل سوزاک باشد .

تستها و تشخیص : در هنگام معاینه پزشک شرح حال شما را بررسی می کند . سپس نیاز به معاینه مهبل و اندامهای تناسلی شما بوده و پس از آن از ترشحات مهبل شما نمونه جمع آوری کرده و جهت بررسی میکروسکوپی به آزمایشگاه می فرستند . به خاطر داشته باشید ۲ روز قبل از معاینه دوش واژن یا اسپری مهبل و هر درمان مهبلی بایستی قطع شده و هیچگونه دستکاری طی دو روز نبایستی انجام پذیرد .

* انواع واژینیت

سه نوع واژینیت خانمها را درگیر می کند :

۱ – قارچی : افزایش رشد قارجها در مهبل به علت تغییرات هورمونی یا قند خون بالا یا کاهش مقاومت در مقابل بیماری اتفاق می افتد که علائم آن شامل :

الف – سوزش و خارش حتی هنگام ادرار کردن یا مقاربت

ب – ترشحات سفید متراکم

ج – بوی خفیف

بوده و درمان آن شامل کرمها یا شیافهای مهبلی ضدقارج می باشد .

۲ – تریکوموناسی : تریکومونا نوعی انگل تک یاخته ای که از طریق مقاربت جنسی از شخصی به شخص دیگر منتقل می شود علائم آن شامل :

الف – خارش و سوزش و تورم شدید مهبل

ب – ترشحات کف آلود خاکستری یا زرد – سبز

ج – بوی نامطبوع ماهی

د – درد حین ادرار کردن یا مقاربت جنسی

بوده و برای درمان آن نیاز به تجویز آنتی بیوتیک خوراکی وجود دارد . اغلب بیماران با یک دوز دارو درمان می شوند . همسر شخص مبتلا هم بایستی درمان شود و تا درمان وی بایستی از مقاربت اجتناب شود چون باعث آلودگی مجدد می شود .

۳- باکتریایی : که باعث واژینوز باکتریایی می شوند که ناشی از رشد شدید باکتریها در مهبل می باشد که می تواند با علت ناشناخته باشد یا از طریق مقاربت جنسی انتقال یابد . علائم آن شامل :

۱ – خارش ، سوزش و تورم مهبل

۲ – ترشحات آبکی خاکستری

۳ – بوی نامطبوع ماهی

۴ – درد حین ادرار کردن یا مقاربت

درمان آن شامل آنتی بیوتیک خوراکی یا روشهای دیگر می باشد. همسر بیمار هم بایستی همزمان درمان شود . تا پایان درمان از مقاربت اجتناب شود .

* پیشگیری : بستگی به تغییر در عادات و پوشش و سبک زندگی دارد :

۱ – از صابونهای ملایم استفاده کنید و هنگام حمام کردن از تحریک مهبل اجتناب نمائید .

۲ – سطح خارجی مهبل را روزانه شستشو داده و خشک نمائید .

۳ – هنگام شستشو پس از اجابت مزاج سطح خارجی مهبل را از سمت جلو به طرف عقب شستشو نمائید تا میکروبهای مدفوع به سمت مهبل رانده نشوند .

۴ – از دوش مهبلی و اسپری مهبلی و مواد مانند آنها اجتناب نمائید .

۵ – در طی دوره قاعدگی مرتباً نوارهای بهداشتی خود را عوض نمائید .

۶ – هنگام استفاده از مواد یا سواپهای اسپرم کش دقت لازم را مبذول دارید تا عفونتی را به مهبل انتقال ندهید .

۷ – از لباس زیر مرطوب استفاده نکنید .

۸ – از لباسهای زیر غیرکتانی استفاده نکنید .

۹ – رعایت مسائل اخلاقی واجتناب از ارتباطهای نامشروع

۱۰- اگر چاق هستید وزن خود را کاهش دهید

۱۱ – خواب و استراحت کافی داشته باشید .

۱۲ – به اندازه کافی ورزش نموده و از استرسها پرهیز کنید .

* vaginitis candidal واژینیت‌ کاندیدیانی‌
واژینیت‌ کاندیدیانی‌ عبارت‌ است‌ از عفونت‌ یا التهاب‌ مهبل‌ به‌وسیله‌ قارچی‌ مخمری‌شکل‌ (معمولاً کاندیدا آلبیکنس‌ ).
علایم‌ شایع‌
شدت‌ علایم‌ بین‌ زنان‌ مختلف‌ و از زمانی‌ تا زمانی‌ دیگر در یک‌ زن‌ فرق‌ می‌کند.
ترشح‌ سفید و «شیری‌رنگ‌» از مهبل‌ (شبیه‌ تکه‌های‌ پنیر). بوی‌ آن‌ ممکن‌ است‌ نامطبوع‌ باشد ولی‌ چرکین‌ نیست‌.
تورم‌، قرمزی‌، حساسیت‌ به‌ لمس‌ و خارش‌ لب‌های‌ مهبل‌ و پوست‌ اطراف‌ آن‌
سوزش‌ در هنگام‌ ادرار کردن‌
تغییر رنگ‌ مهبل‌ از صورتی‌ کم‌رنگ‌ به‌ قرمز
درد در حین‌ مقاربت‌ جنسی‌ (دیس‌پارونی‌)
علل‌
قارچ‌ کاندیدا به‌ تعداد کم‌ در مهبل‌، مقعد و دهان‌ سالم‌ زندگی‌ می‌کند. وقتی‌ تعادل‌ هورمونی‌ و pH مهبل‌ مختل‌ شود، ارگانیسم‌ها تکثیر یافته‌، باعث‌ ایجاد عفونت‌ می‌گردند. واژینیت‌ تمایل‌ دارد که‌ قبل‌ از دوره‌های‌ قاعدگی‌ ظاهر شود و با شروع‌ دوره‌ها فروکش‌ می‌کند.
عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر
بارداری‌
دیابت‌ شیرین‌
درمان‌ با آنتی‌بیوتیک‌
قرص‌ ضد بارداری‌ خوراکی‌ (احتمالاً)
مصرف‌ کربوهیدرات‌ فراوان‌ به‌ویژه‌ شکر و الکل‌
آب‌ و هوای‌ داغ‌ و یا لباس‌های‌ بدون‌ تهویه‌ که‌ رطوبت‌، گرمی‌، تاریکی‌ و رشد قارچ‌ را افزایش‌ می‌دهند.
سرکوب‌ ایمنی‌ ناشی‌ از داروها یا بیماری‌
پیشگیری‌
ناحیه‌ تناسلی‌ را تمیز نگه‌ دارید.
از صابون‌ ساده‌ بدون‌ بو استفاده‌ کنید.
از زیرشلواری‌های‌ نخی‌ یا جوراب‌ شلواری‌های‌ دارای‌ فاق‌ نخی‌ استفاده‌ کنید.
با لباس‌ مرطوب‌ به‌ویژه‌ حوله‌ حمام‌ مرطوب‌ ننشینید.
از دوش‌ مهبل‌، خوشبوکننده‌ مهبل‌، خوشبوکننده‌ حمام‌ و کاغذ توالت‌ رنگی‌ یا معطر پرهیز کنید.
مصرف‌ شیرینی‌ را محدود کنید.
بعد از ادرار کردن‌ یا اجابت‌ مزاج‌، با خشک‌ کردن‌ یا شستن‌ از جلو تا عقب‌ (مهبل‌ تا مقعد) خود را پاک‌ کنید.
اگر چاق‌ هستید، وزن‌ خود را کم‌ کنید.
اگر دیابت‌ دارید، به‌ برنامه‌ درمانی‌ خود کاملاً پایبند باشید.
مگر در صورت‌ تجویز از طرف‌ پزشک‌، از مصرف‌ آنتی‌بیوتیک‌ها پرهیز کنید.
عواقب‌ مورد انتظار
معمولاً پس‌ از ۲-۱ هفته‌ درمان‌ (گاهی‌ کمتر) علاج‌ می‌گردد.
عوارض‌ احتمالی‌
عفونت‌های‌ باکتریایی‌ ثانویه‌ مهبل‌ و سایر اعضای‌ لگن‌
در برخی‌ موارد، واژینیت‌ مزمن‌ می‌شود.
درمان‌

اصول‌ کلی‌
آزمون‌های‌ تشخیصی‌ می‌توانند شامل‌ بررسی‌های‌ آزمایشگاهی‌ ترشحات‌ مهبل‌، پاپ‌اسمیر و معاینه‌ لگن‌ باشند.
دارودرمانی‌ متوجه‌ ارگانیسم‌ خاص‌ خواهد بود. ممکن‌ است‌ درمان‌ برای‌ همسر شما نیز توصیه‌ گردد. تا زمان‌ مشخص‌ شدن‌ علت‌ اختصاصی‌ بهتر است‌ برای‌ این‌ اختلال‌ مراقبت‌ توسط‌ خود شخص‌ انجام‌ نگیرد.
از دوش‌ مهبل‌ استفاده‌ نکنید مگر برای‌ شما تجویز شده‌ باشد.
اگر ادرار کردن‌ باعث‌ سوزش‌ می‌شود، از طریق‌ یک‌ دستگاه‌ لوله‌ای‌ مثل‌ رول‌ کاغذ توالت‌ یا فنجان‌ پلاستیکی‌ بدون‌ ته‌ ادرار کنید یا در هنگام‌ ادرار کردن‌ یک‌ فنجان‌ آب‌ گرم‌ روی‌ ناحیه‌ تناسلی‌ بریزید.
داروها
ممکن‌ است‌ داروهای‌ ضد قارچ‌ چه‌ از نوع‌ خوراکی‌ (به‌ ندرت‌) و چه‌ از نوع‌ کرم‌ یا شیاف‌ مهبل‌ (معمولاً) تجویز شوند. کرم‌ یا شیاف‌ را در یخچال‌ نگه‌ دارید. بعد از درمان‌ می‌توانید مقداری‌ داروی‌ اضافی‌ نگه‌ دارید تا بتوانید در صورت‌ عود عفونت‌، درمان‌ را فوراً شروع‌ کنید. از دستورالعمل‌ها به‌ دقت‌ پیروی‌ کنید.
فعالیت‌
از فعالیت‌ بیش‌ از حد، گرما و تعریق‌ بیش‌ از حد پرهیز کنید. تا زمان‌ رفع‌ علایم‌، روابط‌ جنسی‌ را به‌ تأخیر بیندازید.
رژیم‌ غذایی‌
مصرف‌ ماست‌، کره‌ یا خامه‌ ترش‌ را افزایش‌ دهید. از مصرف‌ شکر بکاهید.
در این‌ شرایط‌ به‌ پزشک‌ خود مراجعه‌ نمایید
اگر خود یا عضوی‌ از خانواده‌تان‌ علایم‌ واژینیت‌ کاندیدیایی‌ را داشته‌ باشد.
اگر علی‌رغم‌ درمان‌، علایم‌ بدتر شوند یا بیش‌ از یک‌ هفته‌ باقی‌ بمانند.
اگر خونریزی‌ یا تورم‌ غیرطبیعی‌ مهبل‌ ایجاد گردد.
اگر پس‌ از درمان‌ علایم‌ عود کنند

* سوزاک

سوزاک‌ عبارت‌ است‌ از یک‌ بیماری‌ عفونی‌ در دستگاه‌ تناسلی‌ که‌ از راه‌ آمیزشی‌ منتقل‌ می‌شود. در مردان‌، این‌ عفونت‌ در پیشابراه‌ رخ‌ می‌دهد، در زنان‌، در پیشابراه‌ (مجرایی‌ که‌ ادرار را از مثانه‌ به‌ بیرون‌ هدایت‌ می‌کند) و نیز دستگاه‌ تولید مثل‌، و در هر دو جنس‌ ممکن‌ است‌ راست‌روده‌، گلو، مفاصل‌، یا چشم‌ها نیز درگیر شوند. این‌ عفونت‌ در تمام‌ سنین‌ رخ‌ دهد (حتی‌ کودکان‌ کم‌ سن‌ و سن‌ سال‌ که‌ مورد تجاوز قرار می‌گیرند). حداکثر شیوع‌ این‌ عفونت‌ بین‌ ۳۰-۲۰ سالگی‌ است‌. دوره‌ کمون‌ بیماری‌ (از زمان‌ ورود میکرب‌ تا بروز علایم‌) ۱۰-۲ روز است‌.
علایم‌ شایع‌
زنان‌ معمولاً علایم‌ کمی‌ دارند یا اصلاً علامتی‌ ندارند. اما علایم‌ در مردان‌ معمولاً برجسته‌تر هستند.
سوزش‌ به‌ هنگام‌ ادرار
ترشحات‌ ضخیم‌ به‌ رنگ‌ سبز ـ زرد از آلت‌ تناسلی‌ مردان‌ یا مجرای‌ تناسلی‌ زنان‌
تب‌ خفیف‌ یا بدون‌ تب‌
گاهی‌ درد به‌ هنگام‌ مقاربت‌
درد مفاصل‌
بثورات‌، خصوصاً روی‌ کف‌ دست‌
گاهی‌ گلو درد خفیف‌
علل‌
عفونت‌ ناشی‌ از باکتری‌های‌ گنوکک‌ که‌ در بافت‌ نرم‌ و مرطوب‌ به‌ خوبی‌ رشد می‌کنند. باکتری‌ها معمولاً از راه‌ آمیزشی‌ انتقال‌ می‌یابند، اما در بعضی‌ از موارد منشأ عفونت‌ مشخص‌ نیست‌. در صورت‌ مقاربت‌های‌ غیرطبیعی‌، ممکن‌ است‌ راست‌روده‌ یا دهان‌ نیز دچار عفونت‌ شوند.
عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطر
داشتن‌ شرکای‌ جنسی‌ متعدد
خودفروشی‌
سوءاستفاده‌ جنسی‌ از کودکان‌
عبور نوزاد از کانال‌ زایمانی‌ مادری‌ که‌ دچار عفونت‌ است‌.
پیشگیری‌
از بی‌بند و باری‌ جنسی‌ خودداری‌ کنید.
از کاندوم‌ استفاده‌ کنید.
موارد این‌ عفونت‌ باید گزارش‌ شود تا از گسترش‌ آن‌ جلوگیری‌ شود. این‌ عفونت‌ گاهی‌ همزمان‌ با سیفلیس‌ و عفونت‌ کلامیدیایی‌ رخ‌ می‌دهد. توجه‌ داشته‌ باشید که‌ همکاری‌ مناسب‌ اهمیت‌ زیادی‌ دارد و مطمئن‌ باشید که‌ هویت‌ محرمانه‌ خواهد ماند.
عواقب‌ مورد انتظار
با درمان‌ معمولاً در ۲-۱ هفته‌ خوب‌ می‌شود.
عوارض‌ احتمالی‌
عفونت‌ گنوککی‌ چشم‌. این‌ عفونت‌ می‌تواند باعث‌ نابینایی‌ در کودکان‌ شود.
مسمومیت‌ خون‌ (سپتی‌ سمی‌ گنوککی‌)
آرتریت‌ عفونی‌ (عفونت‌ مفصل‌)
بیماری‌ التهابی‌ لگن‌ (منظور عفونت‌ احشای‌ تناسلی‌ در زنان‌)
آندوکاردیت‌
در صورت‌ عدم‌ درمان‌، گاهی‌ در مردان‌ ناتوانی‌ جنسی‌ رخ‌ می‌دهد.
ناباروری‌ در زنان‌
درمان‌

اصول‌ کلی‌
آزمایش‌های‌ تشخیصی‌ ممکن‌ است‌ عبارت‌ باشند از: آزمایش‌ خون‌، کشت‌ ترشحات‌ یا خون‌، و تجزیه‌ و تحلیل‌ میکروسکپی‌ ترشحات‌ دستگاه‌ تناسلی‌، راست‌ روده‌، یا گلو
درمان‌ با آنتی‌بیوتیک‌ است‌. در کشت‌های‌ بعدی‌ بهبودی‌ تأیید خواهد شد.
بیماران‌ حتماً باید از نظر سایر بیماری‌های‌ آمیزشی‌ مورد آزمایش‌ قرار گیرند.
به‌ هنگام‌ درمان‌ از ملحفه‌ و روانداز مجزا یا در صورت‌ لزوم‌، از قاشق‌ و چنگال‌ مجزا استفاده‌ شود.
دستان‌ خود را مرتباً بشویید، خصوصاً پس‌ از ادرار و اجابت‌ مزاج‌
به‌ چشمان‌ خود دست‌ نزنید.
داروها
آنتی‌بیوتیک‌ها برای‌ مبارزه‌ با عفونت‌
برای‌ تخفیف‌ ناراحتی‌ و درد می‌توان‌ از استامینوفن‌ یا آسپیرین‌ استفاده‌ کرد اما این‌ داروها جای‌ آنتی‌بیوتیک‌ را نمی‌گیرند. درمان‌های‌ خانگی‌ یا سنتی‌ نیز تأثیری‌ ندارند.

فعالیت‌
محدودیتی‌ برای‌ آن‌ وجود ندارد، تنها باید از مقاربت‌ تا زمانی‌ که‌ در کشت‌ مشخص‌ شود که‌ عفونت‌ معالجه‌ شده‌ است‌ خودداری‌ شود. توجه‌ داشته‌ باشید که‌ گاهی‌ ممکن‌ است‌ درمان‌ با شکست‌ مواجه‌ شود یا مقاومت‌ به‌ آنتی‌بیوتیک‌ها به‌ وجود آید.
رژیم‌ غذایی‌
رژیم‌ خاصی‌ توصیه‌ نمی‌شود.
در این‌ شرایط‌ به‌ پزشک‌ خود مراجعه‌ نمایید
اگر شما یا یکی‌ از اعضای‌ خانواده تان‌ علایم‌ سوزاک‌ را دارید.
اگر قبل‌ از درمان‌ یا به‌ هنگام‌ درمان‌، مشکلاتی‌ چون‌ تب‌ و لرز، درد شکمی‌، زخ‌ در ناحیه‌ تناسلی‌ یا درد مفاصل‌ به‌ وجود آیند.
اگر دچار علایم‌ جدید و غیرقابل توجیه شده اید‌. داروهای‌ مورد استفاده‌ در درمان‌ ممکن‌ است‌ عوارض‌ جانبی‌ به‌ همراه‌ داشته‌ باشند

منبع-مادربانو