بهتر از والدین در زمینه آنتی بیوتیک دادن به اطفال مراقب باشند و در مصرف آن زیاده روی نکنند چون موجب اختلال رشد در آنان خواهد شد!
پژوهشگران در یک مطالعه جدید که روی حیوانات انجام شده، شواهدی را یافتند که نشان می‌دهد تکرار دوره‌های مصرف آنتی‌بیوتیک ممکن است تأثیر قابل‌توجهی بر رشد کودکان داشته باشد.
در این مطالعه، موش‌های ماده با دو نوع آنتی‌بیوتیک که به‌طور گسترده‌ای برای درمان بیماری‌های کودکان استفاده می‌شود، تحت درمان قرار گرفتند و مشخص شد که این موش‌ها نسبت به موش‌هایی که تحت درمان قرار نگرفته بودند، وزن بیشتر و استخوان‌های بزرگ‌تری داشتند. هر دو آنتی‌بیوتیک در میکروبیوم روده اختلال‌هایی ایجاد کردند. «میکروبیوم» یا «ریزاندامگان هم‌زیست» به تمام باکتری‌ها و میکروب‌های موجود در ناحیه‌ای از بدن مانند روده، پوست و دیگر اندام‌ها گفته می‌شود که به‌طور بومی در این نواحی زندگی می‌کنند. هر میکروبیوم روده، مجموعه‌ای از میلیاردها میکروب است که در لوله گوارش ساکن هستند.
به‌طورکلی، موش‌ها سه دوره کوتاه آموکسی‌سیلین (آنتی‌بیوتیکی که میزان مصرف گسترده‌ای دارد)، تایلوسین (آنتی‌بیوتیکی که معمولاً برای کودکان استفاده نمی‌شود اما نماینده نوع رایج دیگری به نام ماکرولیدها است که به‌طور فزاینده‌ای در درمان اطفال رایج است) و یا ترکیبی از هر دو دارو را مصرف کردند. به‌منظور شبیه‌سازی اثرات استفاده آنتی‌بیوتیک برای بیماری‌های اطفال، پژوهشگران دقیقاً همان تعداد دارو را تجویز کرده و همان مقدار دارو را برای درمان حیوانات استفاده کردند که کودک معمولاً به‌طور متوسط در دو سال اولیه زندگی خود آن‌ها را دریافت می‌کند.
گروهی از موش‌ها که هیچ دارویی مصرف نکرده بودند به‌عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شدند. محققان هشدار دادند که این مطالعه فعلاً به موش‌ها محدود شده است. بااین‌حال، نتایج به‌دست‌آمده با مطالعات متعددی که به اثرات قابل‌توجه مصرف زودهنگام آنتی‌بیوتیک اشاره کرده بودند مطابقت دارد و مجموع این اطلاعات می‌تواند به دستورالعمل‌ها و نوع و مدت تجویز نسخه برای درمان بیماری‌های اطفال به کودکان کمک کند.
پژوهش‌های قبلی نشان داده بود مصرف آنتی‌بیوتیک در طول یک دوره بحرانی از رشد اولیه، باکتری‌های روده را دچار اختلال کرده و به‌طور دائم برنامه‌ریزی سوخت‌وساز بدن را تغییر می‌دهد که این به‌نوبه خود زمینه را برای چاقی کودک آماده‌سازی می‌کند. مطالعه جدید از تمام مطالعات قبلی حمایت کرده و علاوه بر آن نشان می‌دهد که دوره‌های مصرف کوتاه‌مدت تایلوسین با دوز بالا، اثر بارزتر و طولانی‌تری بر افزایش وزن دارد درحالی‌که مصرف آموکسی‌سیلین بیشترین اثر را روی رشد استخوان‌ها که پیش‌درآمد بلند شدن قد است دارد.
بر اساس اطلاعات مربوط به توالی DNA، این مطالعه نشان داد که هر دو آنتی‌بیوتیک از طریق تغییر دادن محیط‌زیست میکروبیوم‌های روده اختلال ایجاد می‌کنند. داروها نه‌تنها گونه‌های باکتریایی، بلکه تعداد نسبی ژن‌های میکروبی مربوط به عملکردهای متابولیکی خاص را نیز تغییر می‌دهند.
محققان این تغییر گسترده را به کشوری تشبیه کرده‌اند که در آن بیشتر ساکنان، کشاورزانی هستند که مواد غذایی را تولید می‌کنند و سپس به‌طور ناگهانی همه آن‌ها به بازرگانانی تبدیل می‌شوند که به تجارت مشغول‌اند. مشابه این تغییر اساسی در میکروبیوم‌ها رخ می‌دهد؛ بااین‌حال هنوز مفاهیم در مورد میکروبیوم‌ها به‌طور کامل مشخص نشده است.
بنابراین تعداد دوره‌های مصرف آنتی‌بیوتیک بسیار مهم است. پس از دوره دوم مصرف آنتی‌بیوتیک وقفه کوتاهی از فرآیند بلوغ و وقفه طولانی‌تری پس از سه دوره مصرف این دارو وجود دارد.
علاوه بر این، مطالعه نشان داد میکروبیوم‌هایی که در معرض آنتی‌بیوتیک قرار می‌گیرند ممکن است کمتر نسبت به تغییرات زیست‌محیطی سازگار باشند. هنگامی‌که محققان به موش‌های جوان، برای مثال در چهل‌ویکمین روز، یک رژیم غذایی پرچرب دادند، میکروبیوم‌های موش‌های گروه کنترل همگی در عرض یک روز برای انطباق با شرایط جدید، تغییر و انتقال یافتند. در بین موش‌های تحت درمان با آموکسی‌سیلین، بعضی از میکروبیوم‌ها در یک روز تغییر یافته و موش‌های دیگر برای این تغییر و انتقال، ۲ هفته وقت نیاز داشتند. در موش‌های تحت درمان با تایلوسین، برخی از میکروب‌ها با رژیم غذایی پرچرب، حتی تا چند ماه بعد هم سازگار نشدند.
روی‌هم‌رفته، پژوهشگران می‌گویند که اثرات بارزتر تایلوسین بر افزایش وزن و اختلال در عملکرد میکروبیوم‌ها با توجه به افزایش محبوبیت آنتی‌بیوتیک ماکرولیدی برای کودکان، نگران‌کننده است. شواهد نشان می‌دهد به آگاهی بیشتری از جنبه‌های منفی مصرف بیش‌ازحد آنتی‌بیوتیک نیاز است.
این پژوهش به‌تازگی در نشریه Nature Communications منتشر شده است.
سیناپرس
