اثر انگشتی که بوسیله آن شخص را مجرم می شناسند از اسناد بسیار مهم برای پلییس بشمار می آید. از سال 1901 که نخستین آزمایشگاه پزشکی قانونی در اسکاتلندیارد انگلستان تاسیس شد از مدرک اثر انگشت برای گرفتن مجرمان استفاده می شود.
اما این فرض که هر فردی یک اثر انگشت منحصر به فرد دارد و می توان صاحب آن را از داخل پایگاه داده های رایانه مشخص کرد با شبهه مواجه شده. کسی که این شبهه را مطرح کرده مایک سیلورمن کارشناسی با سال ها تجربه در پزشکی قانونی انگلستان است.
مایک سیلورمن، که اولین سیستم خودکار تشخیص اثر انگشت را به پلیس متروپولیتن معرفی کرد حالا ادعا می کند که خطای انسانی، چاپ جزئی و ناکامل اثر انگشت و موقعیت های اشتباه به این معنی است که مدرک اثر انگشت آن طور که همه به آن باور دارند قابل اعتماد نیست.
وی می گوید هیچ کس هنوز ثابت نکرده که اثر انگشت ها منحصر به فردند و یا اعضای یک خانواده می توانند عناصر مشترکی از یک الگو را در اثر انگشتشان داشته باشند.
مشکلات دیگری هم وجود دارد. مانند اسکن کردن اثر انگشت افراد مسن که پوستشان حالت ارتجاعی خود را از دست می دهد. در شرایط نادر هم برخی از افراد نوک انگشت های صاف و بی شکلی دارند.
سیلورمن می گوید در اصل نمی توان ثابت کرد که هیچ دو اثر انگشتی یکسان هستند. این کار غیر محتمل است، اما فعلاً قرعه به نام این نظر است و مردم هم دایم آن را تکرار می کنند.
از طرفی هم هیچ دو اثر انگشتی که از یک انگشت گرفته می شوند حتی اگر بلافاصله به دنبال یکدیگر ثبت شوند باز هم به طور کاملاً دقیق و در همه جزئیات یکسان نیستند.
برای بررسی این که آیا اثر انگشتی که در صحنه جرم پیدا می شود و اثر انگشتی که از یک متهم گرفته می شود یکسان هستند یا نه به یک کارشناس نیاز است اما با وجود استفاده از کارشناسان، در موارد بیشماری افراد بی گناهی به اشتباه به وسیله مدرک اثر انگشت متهم شده اند.
در سال 2004، براندون میفیلد، به اشتباه به وسیله کارشناسان پلیس فدرال آمریکا به بمب گذاری در قطار مادرید ارتباط داده شد.
یا به شرلی مک کی، یک افسر پلیس اسکاتلندی، به اشتباه اتهام زده شد که در صحنه قتلی در سال 1997 حضور داشته است چراکه اثر انگشتی که گمان می رفت با اثر انگشت او مطابقت دارد در نزدکی جسد پیدا شد.
هردوی این موارد موضوع خطای انسانی در رابطه با اثر انگشت را نشان می دهد.
اثر انگشت هم اغلب به خصوص در صحنه جرم کامل نیست. این اثر انگشت ممکن است کثیف یا لک شده باشد. همه اینها می تواند دقت در شناسایی را کاهش دهد.
مطالعات قبلی هم نشان داده اند کارشناسان همیشه قضاوت یکسانی درباره این که آیا اثر انگشت یک نفر با اثر انگشت پیدا شده در صحنه جرم مطابقت می کند یا نه ارایه نمی کنند. وقتی دو بار از یک کارشناس خواسته می شود نظرش را درباره یک اثر انگشت بگوید ممکن است نظری که برای بار اول ارایه داده با نظر دومی که ارایه می دهد متفاوت باشد.
مطالعه ای که در دانشگاه ساوت همپتون انجام شد نشان داد وقتی مجموعه ای یکسان از اثر انگشت ها دو بار به کارشناسانی که نادانسته آنها را بررسی می کردند نشان داده شد، دو سوم آنها در دفعه دوم نتیجه ای متفاوت با بار اول گرفتند.
اولین بار یک جراح اسکاتلندی به نام دکتر هنری فاولدز بود که کشف کرد اثر انگشت می تواند برای مقاصدی مفید باشد. او در سال 1880 نیز مقاله ای در این زمینه در مجله نیچر منتشر کرد و ایده اش را به پلیس ارائه کرد، اما در آن زمان نیروی پلیس یه ایده او علاقه نشان نداد.
درنتیجه دکتر فاولدز به چارلز داروین نزدیک شد. داروین هم این موضوع را با پسر عمویش فرانسیس گالتون در میان گذاشت. گالتون کتابی در زمینه اثر انگشت در علم پزشکی قانونی منتشر کرد و ادعا کرد که شانس این که دو نفر اثر انگشت یکسانی داشته باشند حدود یک در 64 میلیون نفر است.
به دنبال کار او و پژوهشی دیگر در سال 1901 دفتر مربوط به اثر انگشت در اسکاتلندیارد انگلیس تأسیس شد.
منبع : http://020.ir
