چند روز اولی که بیمار شده‌اید، سخت است بفهمید دلیل سرفه های شما بیماری برونشیت است یا خیر. اما اگر سرفه‌هایتان به مدت یک هفته یا بیشتر ادامه داشت یا علائم سرماخوردگی تشدید شد، باید به پزشک مراجعه کنید تا مورد معاینه قرار بگیرید.در اثر این بیماری لوله‌های برونش متورم شده و مخاط تولید می‌کنند. این مسئله باعث می‌شود به سرفه کردن بیافتید.

دو نوع برونشیت وجود دارد:
• برونشیت حاد معمولا سریع رخ می‌دهد و پس از 2 تا 3 هفته بهبود می‌یابد.
• برونشیت مزمن قابل برگشت است و می‌تواند برای مدت زمانی طولانی، به خصوص بر افراد سیگاری اثر بگذارد. برونشیت مزمن بدان معنی است که شما 3 ماه از سال و حداقل به مدت 2 سال متوالی سرفه‌های خلط‌دار بکنید.
در این مطلب قصد داریم به معرفی برونشیت حاد بپردازیم. هم کودکان و هم بزرگسالان می‌توانند به برونشیت حاد مبتلا شوند. اکثر افرادی که مبتلا می‌شوند، بدون هیچ مشکلی بهبود می‌یابند. اما افراد مسن، کودکان و افرادی که از بیماری‌های ریوی مثل آسم یا بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) رنج می‌برند، با مشکلات بیشتری مواجه می‌شوند. عوارض برونشیت حاد شامل پنومونی و تکرار دوره‌ای برونشیت است.
چه عواملی باعث شیوع برونشیت حاد می‌شوند؟
برونشیت حاد معمولا توسط یک ویروس ایجاد می‌شود. اغلب فرد مبتلا چند روز پس از ابتلا به یکی از عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا دچار برونشیت می‌شود. گاهی اوقات، برونشیت حاد منشأ باکتریایی دارد. تنفس چیزهایی مثل دود که باعث تحریک لوله‌های برونش می‌شوند نیز ممکن است به برونشیت منجر شود. استنشاق بوی مواد غذایی خاص یا برگشت استفراغ به ریه‌ها نیز یکی از عوامل شایع است.
علائم برونشیت چیست؟
شایع‌ترین علامت برونشیت حاد سرفه‌های خشک و سپس خلط‌دار است. پس از چند روز، سرفه با ترشح مخاط همراه است. ممکن است تب کاهش یابد و احساس خستگی کنید. اکثر بیماران ظرف مدت 2 تا 3 هفته بهبود می‌یابند. اما برخی از آنها پس از 4 هفته همچنان سرفه می‌کنند. اگر علائمی مانند تب، لرز، درد شانه و تنگی نفس تشدید شدند، ممکن است ذات‌الریه گرفته باشید. این عارضه خیلی جدی است، بنابراین حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
برونشیت حاد چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک از علائم شما می‌پرسد و نشانه‌های معمول را بررسی می‌کند. معاینه فیزیکی به پزشک اجازه می‌دهد که اطلاعات لازم برای تشخیص برونشیت حاد را به دست آورد. در برخی موارد، ممکن است رادیوگرافی قفسه سینه انجام شود تا پزشک از شیوع ذات‌الریه، سیاه‌سرفه یا سایر بیماری‌های ریوی اطمینان یابد. اگر برونشیت حاد دارید و پس از گذشت چند هفته بهتر نشده‌اید، باید آزمایش انجام بدهید. نوزادان، سالمندان و افرادی که بیماری‌های ریوی مانند آسم دارند، باید چند آزمایش دیگر هم انجام بدهند.
برونشیت حاد چگونه درمان می‌شود؟
اکثر بیماران می‌توانند علائم برونشیت حاد را در خانه با مصرف آنتی‌بیوتیک یا سایر داروهای تجویزی برطرف کنند. آنتی‌بیوتیک‌ها به درمان برونشیت ویروسی کمک می‌کنند. برونشیت باکتریایی نیز معمولا پس از گذشت چند روز بهبود می‌یابد.
نکات زیر ممکن است به شما کمک کنند احساس بهتری داشته باشید:
• سیگار نکشید.
• از قطره سرفه یا آبنبات‌های سفت برای تسکین گلویتان استفاده کنید. مصرف قطره جلوی سرفه را می‌گیرد و احساس بهتری به شما می‌بخشد.
• از هوای مرطوب تنفس کنید. حمام آب داغ یا سینک پر از آب داغ گزینه‌های خوبی هستند. گرما و رطوبت به حفظ مخاط در گذرگاه‌های هوا کمک کرده و مانع از تشدید سرفه می‌شود.
• استفاده از داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا آسپرین برای از بین بردن تب و درد. آسپرین به افراد زیر 20 سال توصیه نمی‌شود.
• تا می‌توانید استراحت کنید.
• مایعات بنوشید تا دچار کم‌آبی نشوید.
• از داروهای ضدسرفه استفاده کنید. داروهای ضد‌سرفه برای کودکان و افرادی که مشکلات سلامتی خاص دارند، بی‌خطر است و جلوی سرفه کردن را می‌گیرد. اکسپکتورانت یکی از بهترین گزینه‌های موجود برای این امر است.
اگر برونشیت دارید یا از بیماری‌های قلبی یا ریوی (مانند نارسایی قلبی، آسم یا بیماری مزمن انسدادی ریه) رنج می‌برید، حتما باید با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است آنتی بیوتیک و داروهای تسکین‌دهنده گلو به شما کمک کند. به خاطر داشته باشید که درمان به موقع از بروز عوارض حاد مانند ذات‌الریه جلوگیری می‌کند.