پژوهشگران بيوتکنولوژي دانشکده کشاورزي دانشگاه تربيت مدرس در راستاي توليد پروتئين نوترکيب t-PA به عنوان داروي درمان سکته‌هاي قلبي و مغزي موفق به استخراج و تخليص فعال کننده پلاسمينوژن بافتي انساني از گياهان تراريخت توتون شدند.

امروزه کشاورزي مولکولي و توليد گياهان تراريخته باعث شده است که از گياهان براي درمان بيماري هايي استفاده شود که تا پيش از اين به وسيله داروهاي شيميايي يا مواد زيستي به دست آمده از حيوانات يا ميکروارگانيسم ها درمان مي شدند.

حيدر سيفي، دانش‌آموخته بيوتکنولوژي کشاورزي که اين تحقيق در قالب پايان نامه کارشناسي ارشد وي انجام و ارائه شد در ادامه اين مطب گفت: بر اين اساس است که گياهان تراريخته مي‌توانند به عنوان بيوراکتور جايگزين مناسبي براي سيستم‌هاي رايج بيان کننده پروتئين‌هاي نوترکيب باشند.

وي با اشاره به اهميت توليد داروهاي مورد نياز براي درمان سکته‌هاي قلبي و مغزي در کشور افزود: يکي از داروهاي مهم براي سکته هاي قلبي و مغزي، پروتئين نوترکيب t-PA(اسم تجاري اکتيواز يا آلتپلاز) است که به دليل کمياب بودن و قيمت بالا در دسترس عموم بيماران نيست. به همين علت اهميت توليد آن در کشور فوق‌العاده زياد احساس مي شود.

سيفي در خصوص طرح تحقيقاتي خود گفت: در اين تحقيق گياهان توتون تراريخت توليد شده توسط گروه بيوتکنولوژي دانشکده کشاورزي دانشگاه تربيت مدرس به منظور استخراج و تخليص پروتئين t-PA کشت داده شد. جهت بررسي بيان ژن در گياهان تراريخت و اطمينان از تراريخت بودن آن‌ها از روش هاي مقاومت به آنتي بيوتيکPCR و RT-PCR استفاده شد. با کشت بذر روي محيط کشت MS حاوي آنتي بيوتيک کانامايسين فقط گياهان تراريخت قادر به جوانه زني شدند.

دانش آموخته دانشگاه تربيت مدرس ادامه داد: همچنين در روش-هاي PCRو RT-PCR تکثير ژن t-PA با آغازگر اختصاصي نشان داد که فقط گياهان تراريخت در مقايسه با شاهد، باندتکثير شده مربوطه (1.7kb)را نشان دادند. همچنين در مرحله رونويسي مشخص شد که يک باند اضافي (650bp) تکثير مي‌شود که بعد از توالي يابي و جستجوي توالي هاي همپوشان مشخص شد که همان cDNAژن t-PA است.

سيفي در پايان تصريح کرد: بعد از تائيد تراريخت بودن و بيان ژن در گياهان ، به کمک روش هاي کروماتوگرافي تمايلي ليزين سفارز و فيلتراسيون ژلي اقدام به تخليص t-PA نوترکيب انساني شد و با الکتروفورز ژل SDSخالص بودن t-PA و به کمک آزمون زيموگرافي فعال بودن اين پروتئين نشان داده شد.

گفتني است اين پژوهش با راهنمايي دکتر مختار جلالي و دکتر محمد مهدي يعقوبي از اعضاي هيات علمي دانشگاه تربيت مدرس انجام شده است.