گل گاوزبان بیشتر برای رفع بیماری های عصبی مصرف می شود. اما باید بدانید که این گیاه دارویی در درمان بسیاری از بیماری ها مفید است. با دکتر سلام همراه باشید تا به بررسی نحوه مصرف گل گاوزبان بپردازیم.

این گیاه حاوی مواد مغذی متنوعی همچون اسیدهای چرب مفیدی است که کمبود آنها در بدن می‌تواند مستقیما بر رفتار، التهاب‌های داخلی و عملکردهای مختلف سلولی تاثیر بگذارد. همچین در فرآیندهای متابولیک از قبیل عملکرد مطلوب قلب و عروق وجود سطح مناسبی اسیدهای چرب تعیین‌کننده است.

روش مصرف گل گاو زبان

ارتفاع گیاه علفی یک ساله گل گاو زبان تا ۶۰ سانتیمتر می ‌رسد ساقه آن شیاردار و خاردار است. ساقه گل گاو زبان به طور معمول حدود 30 تا60 سانتی متر رشد می کند، اما برخی اوقات به ارتفاع 1.2 متر نیز می رسد.

برگ ‌های این گیاه ساده و پوشیده از تارهای خشن است. رنگ گل های این گیاه آبی، سفید و بنفش است. گل گاو زبان به احتمال زیاد از شمال آفریقا به نواحی دیگر راه یافته و در حال حاضر در منطقه مدیترانه، نواحی شمال آفریقا و قسمت ‌هایی از خاورمیانه رشد می یابد. گل، برگ و سرشاخه ‌های گلدار گیاه گل گاو زبا در حوزه دارویی مورد استفاده قرار می گیرد.

به گزارش هلث بنفیت تایمز، گل گاو زبان نسبت به شوری مقاوم است، بنابراین توانایی جذب یون ‌های سدیم، کلر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم از خاک را دارد. از این گیاه برای خارج کردن این یون ‌ها از خاک و اصلاح خاک ‌های شور و قلیا استفاده می شود.

این گیاه کنار جاده ها، زمین های بایر، بسترهای سنگی رودخانه ها ، صخره های نزدیک به دریا روی دیوارها، معادن قدیمی، گودال های سنگریزه، علفزارهای آهکی، صخره های ساحلی و تپه های شنی یافت می شود. علاوه بر این مناطق در مراتع، آبراه ها و جنگل های مرتفع مرطوب نیز رشد می کند.

گل گاو زبان اغلب در خاک های قلیایی با دولومیت یا مواد پایه آهکی یافت می شود، اگرچه در مناطقی با خاک های اسیدی بیشتر مشاهده می شود. در حالی که گیاه آبی ترجیح می دهد خاک های شنی و زهکشی خوبی داشته باشد در مناطق خیلی خشک خوب رشد نمی یابد. گل گاو زبان سیستم ریشه زایی قابل توجهی دارد.

ساقه های عمودی و به طور معمول بدون انشعاب از رزت پایه برگ ها بوجود می آیند. آنها با موهای کوتاه و سفت پوشانده شده اند و ارتفاع آنها بین 30 تا 80 سانتی متر است. رنگ این ساقه ها سبز و پرزهای سفت آنها را پوشانده است. ساقه ها به طور عمومی لکه های تیره و برجسته دارند. احتمال می رود یک یا چند ساقه در هر طرح وجود داشته باشد.

آموزش دم کردن گل گاوزبان

گل گاوزبان یکی از گیاهانی است که خواص بسیاری برای بدن دارد. یکی از خواص گل گاوزبان آرام بخش بودن و کم کردن استرس است. با دستور زیر یک دمنوش گل گاوزبان خوش طعم و خوش رنگ برای عصرهای پاییزی درست کنید.

مواد اولیه برای دم کردن گل گاو زبان

گل گاوزبان : ۱/۳ پیمانه
لیمو امانی : کوچک دو عدد
نبات : ۱/۴پیمانه
آب جوش : به میزان لازم

طرز تهیه دمنوش گل گاوزبان

داخل قوری که گنجایش سه پیمانه آب جوش را داشته باشد، گل گاوزبان و نبات را ریخته، سپس لیمو امانی‌ها را شسته و با چنگال روی پوست آن چند سوراخ ایجاد می‌کنیم.
لیموها را به محتویات قوری اضافه کرده و قوری را از آب جوش پر می‌‌نماییم.
سپس روی بخار کتری یا سماور قرار داده و دم نوش را به مدت ۳۰-۲۰ دقیقه دم می‌کنیم.
قبل از این‌که دم نوش را در فنجان یا لیوان بریزیم یک بار مواد داخل قوری را هم می‌زنیم یا این‌که یک پیمانه از دم نوش را در لیوان ریخته، سپس آن را دوباره به قوری برگردانیم، تا محتویات قوری یک‌دست شود.

بیشتر بخوانید:عوامل خطرناک ابتلا به دیابت نوع 2 چیست؟

کاربردها و مزایای سنتی گل گاو زبان

گفته می شود مصرف برگ های گاو زبان میل جنسی را تحریک می کند.

گل گاو زبان به عنوان درما نیش مار شناخته می شود.

برگ ها و ساقه های گلدار ضد سرفه، افرودزیاک، شفابخش، دیافورتیکو ادرارآور هستند.

گیاه به عنوان مدر و در درمان تب، سردرد، بیماری های مربوط به قفسه سینه و غیره مصرف می شود.

آب گیاه به عنوان نرم کننده موثر برای پوست های قرمز و ظریف مورد استفاده قرار می گیرد. از آن به عنوان ضماد برای درمان جوش و کربنکل استفاده می شود.

ریشه های گل گاو زبان حاوی عامل شفابخش آلانتوئین هستند.

از گل گاو زبان به عنوان ضماد برای درمان جوش و پوست سخت نیز استفاده می شود.

برگ ها به ویژه رشد یافته ها در نزدیکی ریشه ضمن تسکین تب، سردرد و شکایات عصبی دردهای التهابی را بهبود می بخشد.

در ایران قرن هاست برای بهبود خلق و خو و به عنوان یک داروی جنسی استفاده می شود.

از برگ ها و رویه های گلدار در درمان سرفه و سایر مشکلات تنفسی استفاده می شود، همچنین برای نرم شدن پوست، تسکین التهاب و قرمزی نیز کاربرد دارد.

آب تازه فشرده شده گیاه برای درمان قرمزی و تحریک پوست استفاده می شود.

به عنوان ضماد برای درمان جوش و آبسه کمک می کند.

کاربردهای گل گاو زبان در آشپزی

برگ های جوان گل گاو زبان به صورت خام یا پخته قابل استفاده است.

گل گاو زبان را می توان به عنوان جایگزین اسفناج استفاده کرد.

گل گاو زبان را می توان در تهیه سالادها استفاده کرد.

گل گاوزبان و درمان سرماخوردگی

دم‌کرده گل گاوزبان را به همراه کمی لیمو عمانی، یک دمنوش مناسب برای مقابله با سرماخوردگی است. این دمنوش به شرط ترش نبودن به خصوص در ابتدای شروع علائم سرماخوردگی، یک نوشیدنی مناسب برای بهبود حال بیمار است.

گل گاوزبان در درمان سرفه‌های مزمن، وقفه‌های تنفسی و آسم‌های خفیف نیز موثر است. در درمان سرفه‌های خشک می‌توان گیاه گل گاوزبان را با بابونه، سنبل‌الطیب، شقایق مخلوط نموده و دم کرده حاصل از این چند گیاه را روزی 3-2 بار بنوشید.

گل گاوزبان و پوست، مو و ناخن

جوشانده گل گاو زبان برای بهبود وضعیت مو، ناخن و پوست تاثیر فراوانی دارد.
عُصاره برگ گل گاوزبان به عنوان ترکیبی نرم کننده برای پوست خشک و برطرف نمودن خارش های پوستی به کار می رود.
افشره برگ گل گاوزبان را می توان با مقدار مساوی آب رقیق نمود و برای خشکی و یا خارش پوست و همینطور جوش های عصبی روی پوست مالید.

مصرف گل گاوزبان در بارداری، شیردهی و در کودکان

زنان باردار بایستی از مصرف گل گاو زبان در ایام حاملگی خودداری نمایند.چرا که به علت داشتن آلکالوئیدها ممکن است باعث آسیب به جنین شود.

 گل گاوزبان فشارخون را بالا می‌برد

گل گاوزبان فشارخون را افزایش می دهد و نباید مبتلایان فشارخون از آن استفاده کنند. اگر مبتلایان به فشارخون می خواهند گل گاوزبان مصرف کنند باید از مصلح آن یعنی لیمو هم استفاده کنند.

بیشتر بخوانید:آرد سمولینا چیست؟

مصرف گل گاوزبان و سنبل الطیف

معمولاً با گل گاوزبان، سنبل‌الطیب نیز مصرف می‌شود باید بدانید که مصرف زیاد سنبل‌الطیب، در کنار خاصیت آرام بخشی، می‌تواند باعث مسمومیت شود. مقدار زیاد این داروی گیاهی، علائمی مثل خستگی، احساس سبکی سر، گشاد شدن مردمک چشم و مسمومیت کبدی به دنبال دارد و مصرف آن همراه با داروهای سیستم عصبی مرکزی مثل ضد افسردگی‌ها، ضد اضطراب‌ها، آرام‌بخش‌ها، خواب‌آورها و آنتی‌هیستامین‌ها می‌تواند بسیار خطرناک باشد.

حقایق دیگر درباره گل گاو زبان

یک رنگ قرمز از ریشه بدست می آید.

در صورت مصرف این گیاه با تجمع آلکالوئیدهای پیرولیزیدین در کبد برای اسب و گاو سمی است.

در برخی از کشورها گل گاو زبان به دلیل ترکیب اسیدهای چرب روغن دانه به عنوان محصول دانه روغنی رشد می کند.

روغن گل گاوزبان مانند گل مغربی حاوی مقادیر قابل توجهی از اسید گاما-لینولنیک است، همچنین استئاریدونیک اسید کمیاب را نیز دارد.

میزان مصرف گل گاوزبان

به‌طور کلی، مصرف روزی یک وعده دمنوش گل‌گاوزبان برای افراد سالم مشکلی ایجاد نمی‌کند. می‌توانید دمنوش آن را با مخلوط کردن گل و آب‌جوش و دم کردن آن به مدت حدود 10 دقیقه روی حرارت غیرمستقیم مانند بخار کتری یا سماور آماده کنید و نوش جان کنید. البته بهتر است پس از سه روز مصرف، یک روز مصرف نشود.

مضرات مصرف گل گاو زبان

مصرف بیش از حد گل گاو زبان یا استفاده آن در دراز مدت به دلیل داشتن مواد شیمیایی خطرناک به نام آلکالوئید های پیرولیزیدینی باعث بروز سرطان کبد یا آسیب به آن می شود.

آلکالوئید های پیرولیزیدینی موجود در آن باعث می شود زنان باردار مصرف این گیاه را کاهش دهند زیرا ماده شیمیایی موجود در آن در تولد نوزاد دارای نقص یا حتی سقط جنین نقش دارد. علاوه بر این، مادران شیرده نیز باید از مصرف گل گاو زبان خودداری کنند زیرا احتمال انتقال این ماده شیمیائی خطرناک از طریق شیر مادر به نوزاد وجود دارد.

مصرف روغن گل گاو زبان باعث افزایش و طولانی شدن مدت زمان خونریزی شود به همین دلیل استفاده از آن روی زخم ها باید باید احتیاط انجام شود.

مصرف گل گاو زبان در برخی افراد باعث بروز بیماری های کبدی می شود.

افرادی که اخیرا عمل جراحی داشتند باید برای جلوگیری از افزایش خونریزی از مصرف گل گاوز بان خودداری کنند، بنابراین توصیه می شود حداقل دو هفته پس از جراحی از مصرف این گیاه خودداری شود زیرا این گیاه تا حدی باعث رقیق شدن خون می شود.

گل گاو زبان و مسمومیت کبدی

غلبه سودا باعث خشکی بینی و بی خوابی می شود؛ لذا اثرات خواب آوری و آرامش بخشی را به همراه دارد، اما باید توجه داشته باشیم که اگر این گیاه بیش از یک ماه به طور مداوم مصرف شود مسمومیت کبدی را به همراه دارد.

بدبینی، بدگمانی، افکار منفی فراوان، انزوا و گوشه گیری، خشکی و کدورت پوست، کم حرفی، سوء ظن، خواب های پریشان و ترسناک، صحبت کردن در خواب، پرخاش کردن از جمله علائم مزاج سوداوی است که در این حالت ممکن است فرد طعم گسی و ترشی در زبان و دهانش احساس کند همچنین چین و چروک پوست نیز بیشتر خواهد شد اما مصرف گل گاو زبان این علائم را کاهش می دهد.

گل گاوزبان و درمان خستگی آدرنالینی

در تمام روز غدد فوق کلیوی برای آماده کردن بدن به منظور مقابله با چالش‌ها و مشکلات زندگی فعالیت دارند و در نتیجه دائما هورمون آدرنالین در بدن ترشح می‌شود. «خستگی آدرنالینی» زمانی اتفاق می‌افتد که بدن بیش از حد استرس داشته باشد. در این شرایط گل گاوزبان برای حفظ تعادل در فعالیت غدد فوق کلیوی و در نتیجه کمک به آرام‌سازی بدن و ذهن استفاده می‌شود.

گل گاوزبان و درمان بیماری عصبی

همچنین این گیاه به دلیل دارا بودن خواص تسکین‌دهنده برای درمان بیماری‌های عصبی نیز توصیه می‌شود. گل گاوزبان در عین حال برای درمان افسردگی و بی‌تعادل روانی ناشی از دوره‌های قاعدگی و یائسگی مصرف می‌شود.

گل گاوزبان و درمان آرتریت روماتوئید

 گل گاوزبان می‌تواند به دلیل حاوی بودن خواص ضدالتهابی برای آرتریت روماتوئید نیز استفاده شود. همچنین این گیاه می‌تواند در کاهش خشکی و حساسیت ناشی از اختلالات پوستی همچون اگزما و التهاب پوست موثر باشد.