عقب زدگی زانو از علت تا درمان

عقب زدگی زانو یا به عبارت دیگر ژنورکورواتوم (Genu recurvatum)‏ متمایل شدن زانو رو به عقب و تغییر شکل آن میباشد. در واقع عقب رفتگی زانو یک  اکستانسیون(صاف شدن) بیش از مقدار لازم مفصل زانو است.این بیماری در افرادی که شلی رباط دارند و همچنین در خانوم ها بیشتر دیده میشود. عقب زدگی زانو میتواند خفیف،متوسط یا شدید باشد. شدت یافتن این مشکل باعث ایجاد درد و سرعت بخشیدن به مشکل آرتروز زانو میشود.

 

انواع عقب زدگی زانو

سه نوع عقب زدگی زانو وجود دارد:

1. عقب زدگی ناشی از تغییر شکل چرخشی خارجی که به بالا بردن پاشنه پا و قرار گرفتن جلوی پا رو به داخل و باقی ماندن پا در حالت اﻛﻮﺋﻴﻨــــﻮواروس در هنگام راه رفتن اشاره دارد.

2. عقب زدگی ناشی از تغییر شکل چرخشی داخلی که هنگامی بوجود می آید که جلوی پا رو به خارج می چرخد و بیمار را مجبور به اتساع زانو می کند.

3. عقب زدگی ناشی از تغییر شکل غیر چرخشی که به قرارگیری غیرعادی زانو در حالی که پا و مچ پا به صورت عادی عمل می کنند اشاره دارد.

 

عوارض ناشی از زانوی عقب رفته:

1- آرتروز زودرس
2- درد
3- تغییر در راستای ستون مهره ها
4- تغییر الگوی راه رفتن
5- افزایش اسیب پذیری زانو
6- افتادگی لگن
7- کوتاهی ظاهری پا
8- ظاهر ناخوشایند

 

 

علت و دلایل

موارد زیرباعث بدشکل شدن زانو میشود

علائم 

۱- زانو دچارکشیدگی بیش ازحد میشود

۲- درهنگام انجام فعالیت های روزانه دچارمشکل میشوید

۳- فشرده شدن ناحیه جلوی زانو

ارزیابی های دقیق باید انجام شود تاهرگونه پارگی درلیگامنت ها ،آسیب ها به ناحیه جلویی وناحیه میانی زانوکه شامل سطوح میانی زانو ولیگامنت های جلویی آن است تشخیص داده شود. دربعضی ازشرایط هیچ کدام ازساختارهایی که گفته شد ممکن است آسیب نبیند وهمه آسیب ها در ناحیه پشت زانو اتفاق افتد.

تحقیقاتی که برروی ساختارهای استخوان انجام شده است نشان میدهد که زمانیکه اتصالات مورب استخوانی و لیگامنت ها آسیب ببینند باعث افزایش کشش بیش ازحد زانو وعقب رفتگی آن میشود.

بهترین راه تشخیص میزان این عقب زدگی و کشیدگی بیش ازحد زانو اندازه گیری ارتفاع پاشنه پای بیمار است. اگر این اندازه درمقایسه با اندازه طبیعی مساوی بود مشکلی نخواهد بود اما اگراین ارتفاع بیشتربود زانوی شما دچار این عارضه است.

ارزیابی دقیق تر این عارضه بوسیله اشعه ایکس مشخص میشود همچنین میزان مورب بودن استخوان جلویی زانو میتواند بوسیله اشعه ایکس مشخص شود. دربیمارانی که میزان مورب بودن این استخوان کم است نسبت به بیمارانی که این میزان بیشتراست درصد ابتلا به عقب رفتگی زانو افزایش میابد. ماهمچنین برا اساس تحقیقات خود این عارضه راتشخیص میدهیم .

تشخیص

کارشناس خبره سندروم عقب زدگی زانو یک ارتوپد است. پزشک تشخیص ذیل را انجام خواهد داد:

سابقه: پزشک به تجزیه و تحلیل اطلاعات مرتبط با آسیب دیدگی های بیمار در گذشته، علائم بیماری و وضعیت سلامت عمومی وی خواهد پرداخت.

معاینه فیزیکی: معاینه فیزیکی عبارت است از معاینه زانو و تجزیه و تحلیل الگوی راه رفتن بیمار.

آزمایش ها: تصاویر اشعه ایکس و ام آر آی اطلاعات دقیقی را درمورد بافت های نرم و استخوان ها نشان می دهند. یک تصویر اشعه ایکس از بالا تا پایین پا اطلاعاتی را درمورد قرارگیری کلی زانوی بیمار ارائه می دهد.

 

روش های درمانی

بسته به نوع و شدت عقب زدگی زانو ممکن است پزشک گزینه های ذیل را برای درمان عقب زدگی توصیه کند:

 فیزیوتراپی:

در ابتدا ممکن است پزشک فیزیوتراپی را برای بهبود قدرت عضله چهار سر ران پیشنهاد کند تا اتساع زانو جبران شود. فیزیوتراپی همچنین شامل روش های آموزش راه رفتن است که به بیمار کمک می کند روی ترتیب دهی مناسب و حفظ کنترل روی عضو تمرکز کند. درمان های دیگر عبارتند از تکنیک های اصلاح عدم تعادل عضله و آموزش حس عمقی.

ارتزها و بریس:

ارتزها به نحو احسن از زانو محافظت می کنند. علاوه بر محافظت از زانو، باعث ثبات ران پا و محدود کردن اتساع غیر عادی مفصل زانو شده بدان وسیله باعث می شوند بیمار قادر به حرکت کردن فعالانه و حفظ یک الگوی راه رفتن هماهنگ تر باشد.ممکن است پزشک استفاده از بریس برای زانوها را پیشنهاد کند تا از اتساع بیشتر جلوگیری شود.

 درمان جراحی

ممکن است پزشک در موارد شدید، استئوتومی ﭘﺮوﮔﺰﻳﻤﺎل ﺗﻴﺒﻴﺎ را برای کاهش اتساع زانو و افزایش سطح عملکرد زانو پیشنهاد کند.

اگر آسیب اتساع زانو به قدری شدید باشد که نیاز به جراحی داشته باشد پزشک اغلب از روشی استفاده خواهد کرد که آکادمی جراحان ارتوپد امریکا آن را به عنوان جراحی آرتروسکوپیک می شناسد.جراحی آرتروسکوپیک یک جراحی سرپایی کمتر تهاجمی است که در آن از برش های کوچک و دوربین استفاده می شود. به طور کلی ترمیم عبارت است از برداشتن رباط آسیب دیده و جایگزین کردن آن با یک تاندون. به عنوان مثال اگر رباط صلیبی قدامی شما پاره شود پزشک رباط پاره شده را با جایگزین کردن تاندون های همسترینگ ترمیم خواهد کرد.

اصلاح تغییر شکل زانوی عقب رفته با عمل جراحی

عقب رفتگی زانو اختلالات/ عدم توازن قابل ملاحظه ای را در شکل اعضای بدن بوجود می آورد. این بیماری توانایی فرد برای انجام فعالیت های روزانه را به میزان قابل ملاحظه ای تحت تاثیر قرار می دهد و می تواند باعث ناتوانی دائمی وی شود.

این تغییر شکل های پیچیده به اصلاح جراحی نیاز دارند و اصلاح جراحی هم می تواند به روش های مختلفی انجام شود. می توان بیماری را بسته به پیچیدگی آن به دو روش درمان کرد یکی جا اندازی باز و دیگری جا اندازی بسته. در جا اندازی باز، جراح مستقیما برشی روی پوست می زند و لوازم ثابت کننده داخلی را از آن برش به داخل می فرستد. در جا اندازی بسته، از لوازم ثابت کننده خارجی استفاده می شود و هیچ برشی زده نمی شود. برخی روش های جراحی را می توان به شرح ذیل توضیح داد:

ثابت کردن خارجی: در این روش جراح ثابت کننده های خارجی مانند پیم و پیچ را اطراف استخوان شکسته در هر دو طرف لگن قرار می دهد. این پیم ها سپس به گیره ها یا میله هایی در بیرون از پوست وصل می شوند. گیره ها و میله هایی که یک فریم خارجی را شکل می دهند که باعث بوجود آمدن ثبات می شود و به استخوان امکان بهبودی می دهد.

ثابت کردن داخلی: در این روش جراح روی ناحیه آسیب دیده یک برش می زند و ثابت کننده های داخلی مانند سیم، پیچ، پیم یا صفحه هایی را از راه برش به درون می فرستد. این ثابت کننده های داخلی یا در جلو و یا در عقب لگن ثابت می شوند. چنین چیزی به پیشگیری از آسیب بیشتر مانند آرتروز و همینطور پیشگیری از دررفتگی استخوان کمک می کند. ممکن است پزشک به بیمار پیشنهاد کند که برای چند هفته از عصای زیر بغل یا عصای معمولی استفاده کرده از فعالیت هایی که مستلزم تحمل وزن توسط استخوان ها هستند اجتناب کند و اجازه دهد استخوان ها جوش بخورند.

روش ایلیزاروف: روش ایلیزاروف یک عمل به میزان خیلی کم تهاجمی است که در آن می توان اصلاح تغییر شکل را با استفاده از حلقه ثابت کننده دایره ای انجام داد. عمل ایلیزاروف در سه مرحله انجام می شود:

 

© مجله پزشکی و سلامت دکتر سلام | Hidoctor.ir