هنگامی که دوست نزدیک یا عزیزی از خانواده خود را از دست می دهیم دچار غم و اندوه می شویم که این غم و اندوه یک حالت روحی طبیعی و واکنش به ناراحتی ناشی از فقدان عزیز از دست رفته است اما روش مدیریت و کنترل این غم بعد از چند روز بسیار مهم است.
اندوه چیست؟
اندوه واکنش احساسی شما نسبت به یک فقدان مهم است. کلمات غم و دلشکستگی نیز اغلب برای توضیح احساس اندوه بکار می‌روند. چه شما فرد عزیز خود، یا حیوان خانگی، یا محل یا شئ محبوب خود یا نحوه مطلوب زندگی خود (مثلاً شغل، ازدواج، یا سلامت خود) را از دست بدهید، قدری اندوه طبیعی خواهد بود.
اندوه مقدماتی نیز حالتی است که در آستانه یک فقدان قریب‌الوقوع رخ می‌دهد. مثلاً وقتی فرد عزیز شما بیمار بوده و در آستانه فوت است شما دچار اندوه مقدماتی می‌شوید. همچنین، هم کودکان و هم بزرگسالان اغلب دچار اندوه ناشی از جابجایی یا طلاق می‌شوند. این اندوه مقدماتی به ما کمک می‌کند تا برای چنین فقدان‌هایی آماده شویم.
ابراز اندوه چیست؟
ابراز اندوه روند تعدیل زندگی و احساسات است که پس از یک فقدان به آن دچار می‌شوید. ابراز اندوه بعد از مرگ فردی عزیز به عنوان سوگواری نیز شناخته می‌شود.
غمگساری یا سوگواری نوعی تجربه شخصی است. براساس شخصیت شما و ذات فقدان بروز کرده، روند غمگساری شما با تجربه افراد دیگر متفاوت است. هیچ بازه زمانی «طبیعی و معینی» برای اندوه وجود ندارد. برخی افراد ظرف چند هفته یا چند ماه با زندگی جدید کنار می‌آیند. برای برخی دیگر یک یا چند سال زمان می‌برد، و به ویژه اگر این تغییر یا فقدان بروز کرده در زندگی آنها بسیار آسیب‌زننده یا غیرمنتظره باشد نیاز به زمان بیشتری خواهند داشت.
شیوه های كنار آمدن با اندوه ناشی از فوت عزیزان
1) باید كنار آمد
فرایند غم و اندوه كه در مرگ عزیزان بروز می‌كند بسیار شخصی و منحصر به فرد است و هر كس متفاوت از دیگری آن‌را تجربه می‌كند. بعضی‌ها دوست دارند در این شرایط از دیگران فاصله بگیرند و با خاطرات فرد از دست رفته دوران را بگذرانند.
بعضی دیگر آنقدر افسرده می‌شوند كه از همكاران و حتی محیط‌هایی كه با او سپری كرده‌اند دوری می‌كنند تا عزیز خود را به یاد نیاورند، به هر حال پاسخ به غم و اندوه ناشی از مرگ بسیار مختلف است. برای بسیاری از افراد صحبت در مورد او بسیار التیام بخش است، چه با سایر مردم و چه با یك مشاور. بعضی‌ها هم نمی‌توانند در این مورد با كسی صحبت كنند. گاهی افراد به بیراهه می‌روند و با پناه بردن به مواد مخدر، قرص های خواب‌آور یا الكل سعی در فراموش كردن واقعه دارند كه البته این بدترین راه است، چون باعث آسیب فرد بازمانده می‌شود.
2) این نیز بگذرد
چند روز اول پس از مرگ یك عزیز، روزهای سخت و پر فشاری است. اطرافیان گریه می‌كنند و سعی در آرام كردن و تسلی دادن به یكدیگر دارند. مراسم مختلفی كه برگزار می‌شود باعث تجمع آدم ها و در نتیجه افزایش فشار روحی بازماندگان می‌شوند كه باید مقدمات این مراسم را فراهم كنند. اما بودن آدم ها و انجام مراسم كه بر طبق فرهنگ، سنت و مذهب آنها برگزار می‌شود كمك می‌كند تا چند روز اول، بازماندگان تنها نبوده و دیگران را در غم خود شریك بدانند.
3) باید زندگی كرد
▪ اكثر افراد پس از مرگ عزیز فكر می‌كنند دیگر نمی‌توانند ادامه دهند كه این واكنشی طبیعی است اما باید زندگی كرد و با مسئله كنار آمد. اگر به نكات زیر توجه شود تطابق باشرایط تازه راحت‌تر می‌شود.
▪ یادتان باشد اندوه یك احساس طبیعی است و مطمئن باشید كه می‌توانید و باید از شر آن راحت شوید.
▪ درمراسم ویژه سوگواری فرد از دست رفته شركت كنید چون در ترمیم روحیه آسیب دیده شما بسیار موِثر است.
▪ با دیگران باشید. اگر در كنار فامیل یا دوستان باشید احساس امنیت بیشتری می‌كنید.
اگر در این دوران صحبت كردن برایتان مشكل است، هر آنچه كه مایلید بنویسید.
▪ مطمئن باشید واكنش‌های شما در این دوران طبیعی است و با گذر زمان از شدت آنها كاسته می‌شود.
▪ در مورد اوقات خوشی كه با فرد از دست رفته داشته‌اید فكر كنید .
▪ سعی كنید حواستان را پرت كنید. بودن در كنار دوستان و بستگان دراین امر به شما كمك می‌كند.
علایم رایج اندوه و سوگواری کدام است؟
در دوره سوگواری احساسات و علایم بسیاری رایج است. شما در همان حال که دچار احساس غافلگیری، کرختی، غم، خشم، گناه، اضطراب، یا ترس هستید، ممکن است در لحظاتی دچار احساس رهایی، آرامش یا شادی شوند. و اگرچه سوگواری فقط نوعی غم، افسردگی یا اندوه ساده نیست، اما ممکن است در دوره سوگواری دچار افسردگی یا اضطراب شدید شوید.
استرس اندوه و سوگواری می‌تواند به بهای سلامت جسمی شما نیز تمام شود. خواب‌آلودگی و البته تضعیف سیستم ایمنی در طول زمان نیز از علایم رایج سوگواری است. اگر شما به بیماری مزمنی دچار باشید، سوگواری می‌تواند بیماری شما را تشدید کند.
احساس اندوه چگونه برطرف می‌شود؟
حمایت اجتماعی، مراقبت شخصی مناسب، و گذشت زمان معمولاً بهترین داروها برای احساس اندوه هستند. اما اگر احساس می‌کنید که اندوهتان به مدت بیش از یک یا دو هفته موجب اختلال در زندگی روزمره شما شده است، با مشاور تماس گرفته با از یک گروه اجتماعی مجرب در زمینه اندوه کمک بگیرید.
اگر به دلیل افسردگی یا اضطراب به مدت بیش از دو هفته دچار اختلال در اقدامات روزمره خود بودید، با پزشکتان مشورت کنید. درمان دارویی یا مشاوره می‌تواند بهبودی شما را تسریع کند.
هرگونه استفاده با درج نام مجله پزشکی دکتر سلام (لینک دهی مستقیم) مجاز می باشد.