عوارض درمان بی خوابی با دارو

عوارض درمان بی خوابی با دارو

متاسفانه انواع اختلالات خواب مشکلی شایع در میان جوامع امروزی شده است. برخی افراد برای درمان بی خوابی خود از روش های دارویی استفاده میکنند از جمله این داروها می توانیم دیازپام, آلپرازولام, کلردیازپوکساید و زولپیدم را نام ببریم. برخی درمان های رایج طب سنتی عوارض کمتری نسبت به این داروهای شیمیایی دارند که در ادامه به شما معرفی خواهیم کرد.خوابیدن یکی از معضلات جدی در عصر کنونی است. روند‌ رو به رشد فضای مجازی، رسانه‌ها و برنامه‌های جذاب مانع از خواب در زمان به موقع می‌شود.

پزشکان می‌گویند که هر فرد بزرگسال باید به صورت متوسط هشت ساعت خواب شبانه داشته باشد. اما براساس آمارهای به دست آمده در سال ۲۰۱۱، بیش از ۵۰ درصد آمریکایی‌های بین سنین ۱۳ تا ۶۴ سال، می‌گویند خواب‌شان به این میزان نیست؛ چرا‌که هر شب برای خوابیدن مشکل دارند.

افرادی که به بی‌خوابی یا اینسومنیا مبتلا هستند علاوه‌بر اینکه نمی‌توانند به خواب فرو روند، قادر به اینکه مدتی را در خواب بمانند هم نیستند. کیفیت خواب در این افراد بسیار پایین است؛ چرا‌که در طول شب مرتبا بیدار شده و هر شب ساعات محدودی را در خواب هستند و در نتیجه در طول روز دچار خستگی مفرط می‌شوند. همین عامل دلیلی است تا خیل کثیری از مردم برای خوابیدن به سمت داروهای خواب‌آور بروند؛ داروهایی که مطمئنا استفاده‌شان بدون‌نظر پزشک عوارض سنگینی برای مصرف‌کننده دارد.

گرچه درمان‌های دارویی از جمله ملاتونین، مکمل‌های سنبل کوهی و تریپتوفان می‌توانند در برخی مبتلایان به بی‌خوابی، موثر واقع شوند؛ اما تمامی این راه‌ها باید تحت‌نظر پزشک و روانپزشک مورد بررسی قرار گیرد.

دیازپام از این قرص به عنوان یکی از قدیمی‌ترین داروهای خواب‌آور یاد می‌شود؛ دارویی آرامبخش، خواب‌آور و ضدتشنج که از نظر علمی جزء دسته بنزودیازپین‌های طولانی اثر هستند. معمولا قرص‌های دیازپام به رنگ سبز یا آبی است که اثرات مثبت تلقینی در بیمار دارد و از روانشناسی رنگ در تولید دارو به خوبی استفاده شده است. آمپول دیازپام به عنوان دارویی آرامبخش و خواب‌آوری قوی در مراکز بیمارستانی تزریق می‌شود. فراموشی، اضطراب، اغتشاش فکر، افسردگی روانی،‌ تاکی‌کاردی و تپش قلب، آتاکسی، سرگیجه و منگی، خواب‌آلودگی (شامل خواب‌آلودگی در طول روز)، اشکال در تکلم، بی‌خوابی، تحریک‌پذیری و عصبانیت با مصرف این دارو گزارش شده است. مصرف دیازپام در دوران بارداری و شیر‌دهی اکیدا ممنوع است.

آلپرازولام این دارو در کنترل اختلالات اضطراب برای تسکین کوتاه مدت علائم اضطراب مصرف می‌شود. آلپرازولام به عنوان داروی کمکی در درمان اضطراب همراه با افسردگی روانی و همچنین در درمان اختلالات پانیک مصرف می‌شود. زاناکس مارک خارجی آلپرازولام است که به شدت برای خوابیدن استفاده می‌شود. خواب‌آلودگی، سردرد، سر‌گیجه، افسردگی، توهم، اختلال دید، تاکی‌کاردی، هیپوتانسیون، درد قفسه سینه، تهوع، درد شکم، یبوست، اختلالات جنسی و وابستگی از جمله عوارض این دارو است. آلپرازولام از دسته بنزودیازپین‌های کوتاه اثر است. مصرف طولانی مدت یا مقادیر زیاد بنزودیازپین‌ها خطر بروز وابستگی‌‌های روانی و جسمی را افزایش می‌دهد. با وجود این، علائم قطع مصرف مانند حملات تشنجی حتی پس از مصرف کوتاه مدت آلپرازولام با مقادیر معمولی گزارش شده است.

کلردیازپوکساید از این دارو در کنترل اختلالات اضطراب یا تسکین کوتاه‌مدت علائم اضطراب و همچنین رفع علائم قطع مصرف الکل استفاده می‌شود. خواب‌آلودگی روز بعد از مصرف، گیجی و عدم‌تعادل ‌(به خصوص در افراد مسن)، فراموشی، وابستگی، تحرک‌پذیری غیرعادی و در برخی موارد سردرد، سرگیجه، افت فشار خون، افزایش ترشحات بزاق، کرامپ و درد ناحیه شکم، بثورات جلدی، اختلال بینایی، تغییر در میل جنسی، احتباس ادرار، اختلالات خونی و یرقان از عوارض جانبی این دارو هستند. در افراد مسن، نارسایی کبدی و در نوجوانان و افراد به شدت بیمار کلیوی، مقدار مصرف دارو باید کاهش پیدا کند. مصرف طولانی مدت یا مقادیر زیاد دارو، خطر بروز وابستگی‌های جسمی و روانی را افزایش می‌دهد.

زولپیدم این دارو هنگام شروع اثر سریع و در طول مدت اثر کوتاهی دارد و به عنوان هیپنوتیک در درمان کوتاه مدت بی‌خوابی به کار می‌رود. این دارو به سرعت بعد از تجویز خوراکی از طریق دستگاه گوارش جذب شده و در عرض سه ساعت به حداکثر سطح پلاسمایی خود می‌رسد. ممکن است آثار مصرف بیش از حد دارو از خواب‌‌آلودگی تا اغمای خفیف متغیر باشد. امکـان تـضعیف وضعیت قلبی، ‌عروقی و تنفسی نیز وجود دارد. برخی افرادی که زولپیدم مصرف می‌کنند، ممکن است هنگام خواب کارهایی انجام دهند که پس از بیدار شدن آن را به خاطر نیاورند. این کارها شامل راه رفتن در خواب، رانندگی هنگام خواب و روابط جنسی است. اگر این مشکلات ایجاد شد باید با پزشک در مورد آن صحبت شود.

روزنامه فرهیختگان

© مجله پزشکی و سلامت دکتر سلام | Hidoctor.ir