شيوه درماني هوميوپاتي يكي از رايج‌ترين شيوه‌هاي درماني طب مكمل محسوب مي‌شود كه به‌عنوان درمان اصلي يا كمكي براي درمان بسياري از بيماري‌هاي جسم و روح مورد استفاده قرار مي‌گيرد. درمان بيماري‌ها در هوميوپاتي با تجويز دارو صورت مي‌گيرد. البته بهتر است به جاي استفاده از لفظ دارو از فرآورده‌هاي هوميوپاتي استفاده كرد. اين فرآورده‌ها شبيه واكسن عمل مي‌كنند.
سؤال: در هومیوپاتى چند نوع دارو وجود دارد و منشأ آنها چیست؟
پاسخ: در هومیوپاتى حدود 4000 نوع دارو وجود دارد که پس از شناسایى و آزمایش، روز به روز بر تعدادشان افزوده مى شود. منشأ داروهاى هومیوپاتى عمدتاً گیاهان (حدود 70%) و در درجه هاى بعدى املاح معدنى (حدود 20%) و حیوانات (حدود 7%) و مواد بیولوژیک (حدود 3%) مى باشند. مثال هایى از هر کدام عبارتند از:
گیاهان: بلادونا، که از گیاه بلادون به دست مى آید و دیجیتالیس که از گل انگشتانه به دست مى آید.
املاح: طلا، آهن، کلسیم و فسفر.
حیوانات: آپیس که از زنبورعسل و سپیا که از ماهى مرکب به دست مى آید.
و بیولوژیک: تایروایدینیوم که از تیروئید گوسفند به دست مى آید.
س: روش هاى تهیه دارو در هومیوپاتى کدامند؟
پ: به طور کلى داروها منشأ طبیعى دارند و محلول اولیه در دارو که به آن «محلول مادر» مى گویند طى فرآیندى خاص براى هر دارو تهیه مى گردد ولى پس از آن داروها به نسبت هاى مختلف (بسته به نوع سیستم دارویى) در محلول الکل یا آب رقیق مى گردند. نکته مهم در تهیه داروها «توان دار کردن» (Potentization) دارو مى باشد که این امر با 10 یا 100 مرتبه تکان دادن (shaking) محلول حاصل مى گردد.
س: روش هاى تجویز دارو در هومیوپاتى کدامند؟
پ: امروزه در هومیوپاتى دو سیستم «هومیوپاتى کلاسیک» و «هومیوپاتى مدرن» وجود دارد که در سیستم هومیوپاتى کلاسیک چهار روش کار وجود دارد. اول سیستم قطره اى، دوم سیستم خشک، سوم سیستم محلول و چهارم سیستم .L.M.
در روش قطره اى، یک داروى خاص به شکل یک یا چند قطره در روز و یا در ماه به بیمار تجویز مى گردد. در سیستم خشک، پزشک حب هاى ریزى را که مى توانند سایزهاى مختلفى داشته باشند به بیمار تجویز مى کند و معمولاً توصیه مى نماید که آنها را در زیر زبان قرار بدهد. تعداد این حب ها مى تواند از یک عدد در ماه تا صرف چندین عدد از آنها در روز متغیر باشد.
در سیستم محلول پزشک یک و یا چند عدد از این حب ها را در آب حل کرده و به اندازه یک قاشق مرباخورى از این محلول و یا تمام آن را، به شکل ماهى یک بار و یا روزى چند بار تجویز مى نماید. در سیستم .L.M پزشک یک دارو را به شکل محلول در شیشه اى ریخته و تحویل بیمار مى نماید تا آن را در فواصل مشخص، از خود شیشه و یا مثلاً از پنجمین لیوان رقیق شده مصرف نماید.
نوع دیگرى از داروهاى هومیوپاتى نیز هستند که آنها را «داروهاى ترکیبى» (Mixed) و یا (Complex) مى نامند که در سیستم پزشکى «هومیوپاتى مدرن» مورد استفاده قرار مى گیرند. براى ساختن این داروهاى ترکیبى در واقع چند داروى هومیوپاتى که مثلاً بیشترین کاربرد را در سرماخوردگى دارند با هم مخلوط کرده و تجویز مى نمایند. در حالى که در سیستم هاى دارویى قبلى تنها یک نوع دارو تجویز مى گردد. این روش تجویز داروهاى ترکیبى از دیدگاه هومیوپاتى کلاسیک غیرمنطقى و مغایر با اصول اولیه هومیوپاتى و مردود مى باشد. لازم به ذکر است که در خارج از کشور موادى به شکل داروهاى تقویتى هومیوپاتیک و یا خمیردندان هاى هومیوپاتیک ساخته شده اند که با کاربرى چاق کننده، لاغرکننده، تنظیم کننده قد، تقویت مو، تقویت انرژى، تقویت قواى جنسى، جلوگیرى از پوسیدگى دندان و… عرضه مى شوند که تماماً در سیستم هومیوپاتى مدرن مى گنجند و همانگونه که ذکر گردید از دید هومیوپاتى کلاسیک کاملاً مردود مى باشند.
علت تأکید من بر مردودى روش هومیوپاتیک مدرن این است که در این سیستم داروهاى هومیوپاتیک را بى ضرر مى پندارند و آزادانه هر مقدارى از دارو را به هر شکلى که مى پسندند تجویز مى نمایند. در حالى که باید دانست هر چیزى که نام دارو به خود مى گیرد حتماً مانند تیغ دو لبه اى عمل مى کند که نباید به دست هر فردى سپرده شود و تأکید مى کنم که داروهاى هومیوپاتیک تنها در مقدار کمى که در روش سیستم هومیوپاتى کلاسیک مصرف مى گردند بى ضرر مى باشند، و در غیر این صورت از آنجایى که برروى بُعد انرژیتیک انسان اثر مى کنند (سطحى بالاتر از سلول و مولکول که داروهاى شیمیایى اثر مى کنند) حتماً داراى عوارض قوى تر و زیان آورترى مى توانند باشند.
س: آیا مى شود همزمان هم داروهاى شیمیایى و هم داروهاى هومیوپاتى را استفاده کرد؟
پ: این سؤال بسیار مهمى است. ایده آل آن است که در طى دوره درمان هومیوپاتى به هیچ عنوان از داروهاى شیمیایى استفاده نگردد. اما بعضى اوقات داروى شیمیایى اى که فرد مصرف مى کند، براى او اهمیت حیاتى دارد، مانند انسولین در بیماران دیابتى و یا داروهاى ضد فشارخون در بیماران داراى فشارخون بالا لذا در این موارد تا کنترل شدن وضعیت فرد با داروهاى هومیوپاتى به هیچ عنوان حق کنارگذاشتن و یا تغییر این تیپ داروهاى شیمیایى را نداریم. مورد دیگر درخصوص کسانى است که داروى ویژه اى را مثلاً داروهاى اعصاب خاصى را براى مدت طولانى مصرف کرده اند، در این موارد نیز قطع کردن یک باره آنها علایم ناخواسته اى را پیش مى آورد، لذا مى بایست که بیمار تا کنترل وضعیت، مصرف داروهاى شیمیایى خود را همزمان با داروهاى هومیوپاتى ادامه بدهد.
س: چرا داروهاى شیمیایى نبایستى که همزمان با داروهاى هومیوپاتى استفاده بشوند؟
پ: از دید هومیوپاتى علایمى که بدن ظاهر مى کند، نبایستى سرکوب شوند، زیرا این علایم در واقع واکنش هاى دفاعى بدن و یا زنگ هاى خطر آن به حساب مى آیند و در هومیوپاتى برروى این علایم بسیار تأکید مى شود. لذا سرکوب کردن آنها با داروهاى شیمیایى در بعضى موارد موجب تشخیص غلط در تجویز داروهاى هومیوپاتى بیمار مى گردد.
از طرفى دیگر اگر بیمارى را مانند کوه یخى در ظرف وجودى انسان در نظر بگیریم، داروهاى شیمیایى معمولاً بدین گونه عمل مى کنند که این کوه یخ را به زیر آب فرو مى برند. لیکن مکانیسم داروهاى هومیوپاتى 180 درجه عکس این روند مى باشد. یعنى پزشک هومیوپات با کمک داروهاى هومیوپاتى مى خواهد که این کوه یخ را از ظرف وجودى انسان بیرون داده و کم کم ذوب نماید.
لذا براى همین است که مى گوییم کورتون ها و هورمون ها و داروهاى شیمى درمانى با داروهاى هومیوپاتى بیشترین تضاد را دارند، چرا که آنها در فروبردن این کوه یخ به زیر آب بسیار بسیار قوى عمل مى کنند و براى همین است که دیده ایم، بیمارانى که سال هاى پیش براى مدت زمانى نسبتاً طولانى براى مشکل پوستى خود کورتون مصرف کرده اند، بعد از مصرف داروى هومیوپاتى آن مشکل پوستى بسیار شدیدتر از قبل خود را نمایان مى سازد.
س: براى پیدا شدن یک داروى هومیوپاتى جدید و اضافه شدن آن به لیست داروها چه روندى طى مى شود؟
پ: پیداشدن یک داروى جدید هومیوپاتى در طى روندى به نام «اثبات» (Proving) انجام مى شود. بدین ترتیب که ماده اى را که حدس زده مى شود خاصیت دارویى (داشته باشد )، بعد از تهیه هومیوپاتیک آن، به تعداد مشخصى از افراد، به طور مکرر تجویز مى نمایند و پس از مدتى واکنش بدن آنها را به این تجویزهاى مکرر ارزیابى مى کنند و علایمى را که فرد تا قبل از مصرف آن ماده خاص نداشته است را ثبت کرده و با علایم ثبت شده از دیگر افراد شرکت کننده در این آزمایش مقایسه مى نمایند. بنابراین ماده اى که توانسته است در این افراد سالم علایم و بیمارى هاى خاص خود را ایجاد نماید، مى تواند در کسانى که این علایم را به شکل بیمارگونه نشان مى دهند، درمان نماید.
س: آیا داروهاى هومیوپاتى عوارض جانبى دارند؟
پ: داروهاى هومیوپاتى در مقدار محدودى که پزشک هومیوپات تجویز مى نماید، به هیچ عنوان عارضه جانبى به همراه ندارند ولى چنانچه دارو به شکل مکرر و بیش از حد مصرف شود (مانند آنچه که معمولاً در سیستم مدرن پیش مى آید)، بیمار مى تواند علایم فرعى دارو را، نظیر آنچه که در آزمایش اثبات گفته شده بروز دهد که آن نیز معمولاً موقتى مى باشد. ولى چنانچه این مصرف بیش از حد دارو از دید پزشک هومیوپات دور بماند مى تواند عوارضی را براى بیمار به همراه داشته باشد.
به هر حال در طى عمر طب هومیوپاتى دیده نشده است که کسى به دلیل مصرف داروهاى هومیوپاتى فوت کرده باشد. همچنین نمى توان با داروهاى هومیوپاتى خودکشى کرد.
س: آیا داروهاى هومیوپاتى را براى نوزادان و خانمهاى باردار مى توان تجویز کرد؟
پ: جواب این سؤال مثبت مى باشد چرا که همانگونه که ذکر کردم برخلاف داروهاى شیمیایى، داروهاى هومیوپاتى حتى اگر هم نابجا و از روى تشخیص ناصحیح و یا به طور اتفاقى ولى با مقدار کم و غیرمکرر استفاده شده باشند، هیچگونه عوارضى را براى بیمار در بر نخواهند داشت و شما مى توانید با خیال راحت این داروها را براى نوزادان حتى یک روزه نیز تجویز نمایید.
س: آیا مصرف کم یا زیاد داروهاى هومیوپاتى فرقى مى کند؟
پ: بسیارى از بیماران بعد از این که اثر درمانى از داروهاى هومیوپاتى مى بینند، به اصرار مى خواهند که مقدار بیشترى از آن دارو برایشان تجویز گردد که این کار صد در صد اشتباه مى باشد و این پزشک هومیوپات است که باید تصمیم بگیرد که هر بیمار در هر مقطع زمانى چه مقدار از دارو را احتیاج دارد. چرا که در هومیوپاتى افزایش مقدار دارو به معناى افزایش بهبودى نمى باشد و مى تواند عوارضى را هم به دنبال داشته باشد.
س: آیا ارتباطى بین مقدار مصرف داروهاى هومیوپاتى با وزن بیمار -همانند آنچه که در پزشکى رایج وجود دارد- در هومیوپاتى نیز هست؟
پ: خیر، ارتباط مستقیمى بین وزن بیمار و مقدار مصرف داروى هومیوپاتى وجود ندارد و لذا ممکن است که مقدار داروى یک فرد 100 کیلوگرمى با یک فرد 20 کیلوگرمى یکسان باشد لیکن در این میان میزان حساسیت فرد به داروهاى هومیوپاتى مطرح مى باشد و مقدار مصرف دارو چه از لحاظ کمى و چه کیفى (قدرت دارو) براساس همان حساسیت فرد به دارو تعیین مى گردد.
س: آیا یک داروى هومیوپاتى مثلاً کلسیم قدرت هاى مختلفى دارد؟
پ: بله، هر داروى هومیوپاتى مى تواند چندین درجه قدرت داشته باشد که نشان دهنده آن است که این دارو چند بار رقیق شده و چقدر توان دار گردیده است. قدرت هاى دارویى اى که معمولاً استفاده مى شود 6، 30، 200، 1000 و 10000 مى باشند. عدد 6 نشان دهنده آن است که این دارو 6 مرتبه رقیق شده است و در 6 نوبت توان دار گردیده است.
س: داروهاى هومیوپاتى را از کجا مى توان تهیه نمود؟
پ: در کشورهایى که هومیوپاتى کاملاً در سیستم درمانى آنها جا افتاده است داروها به دو شکل عرضه مى شوند یکسرى داروهاى حاد که نیاز به نسخه نویسى ندارند مانند داروهایى که براى ضربات و آسیب هاى فیزیکى و سرماخوردگى ها و اسهال و استفراغ ها به کار مى روند و دسته دوم داروهایى که نیاز به نسخه دارند. داروهاى گروه اول را هر فردى مى تواند از داروخانه هاى معمولى و یا تخصصى هومیوپاتى تهیه نماید، چرا که قدرت هاى دارویى عرضه شده در این گروه کم اثرتر و خفیف تر مى باشند و حتى استفاده نابجا از آنها مشکلى را پیش نمى آورد ولى داروهاى دسته دوم چون داراى اثرات قوى ترى هستند و استفاده نابجا از آنها ممکن است مشکلاتى را پیش بیاورد حتماً نیاز به مراجعه به پزشک هومیوپات و نسخه نویسى دارند.
ولى در ایران که هنوز داروخانه هاى خاص هومیوپاتى وجود ندارند پزشک هومیوپات مجبور است داروها را خود در مطب به بیمار تحویل نماید.
س: اگر چنانچه پزشک هومیوپات دارویى براى مصرف در خانه داد آن را چگونه نگهدارى کنیم؟
پ: داروهاى هومیوپاتى چه به شکل خشک باشند و چه به شکل محلول باید:
1. دور از نور مستقیم خورشید نگهدارى شوند ولى نور چراغ اشکالى ندارد.
2. نزدیک موادى که بوى قوى دارند نباشند.
3. نزدیک وسایل برقى داراى میدان الکترومغناطیسى، مانند موبایل، رادیو، تلویزیون و… نباشند.
منبع:
پرسش و پاسخ در هومیوپاتى ، تالیف دکتر غلامرضا عسگرى درمنکى ، سایت انجمن هومیوپاتی ایران
Tanks
من 1 سوال داشتم لطفا راهنمایی کتید ممنون میشم