7

دوران نوجوانی در هر فرد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در این سن به دلیل تغییرات هورمونی تغییرات بسیار زیادی از لحاظ جسمی و روحی برای نوجوان به وجود می آید. تغییراتی که حس کنجکاوی آنها نسبت به مسائلی مانند مسائل جنسی را بسیار زیاد می کند. این کنجکاوی گاهی به دلیل نداشتن آگاهی کافی ، باعث بروز انحراف جنسی در کودک می شود.

دوره نوجوانی از بحرانی‌ترین دوره‌ها است، سن نوجوانی، زمان دلبستگی‌های بزرگ و اندیشه دربارۀ آن‌ها است.  تأثیرات نیرومند احساسات مربوط به تمایلات جنسی، جای بسیاری از تصورات و مفاهیم ذهنی را می‌گیرد، آثار دلبستگی جنسی در رفتار آنان آشکارا منعکس می‌شود، معمولاًجوانان مهربان، دلسوز و دقیق که به تأثیرات و اضطرابات جنسی متمایل شده اند نسبت به اطرافیان، کینه جو، عصبانی و بی عاطفه می‌شوند، و این تحولات ممکن است در نتیجه عدم ارضای جنسی و فقدان اقدامات لازم از قبیل: ورزش، کار، گردش، یا سیری بیش از حد جنسی باشد، مسلم است که طبیعت نوجوانان دردوره بلوغ جنسی تغییر می‌یابد، آن‌ها بیش‌تر عصبانی و سرکش می‌شوند و این تغییرات با ظهور میل جنسی اعم از امیال ارضا شده یا نشده در برخی از آن‌ها آشکار است.

متخصصین اطفال آمریکا نوعی طبقه‌بندی کلّی را مطرح می‌کنند که برای ادامه مباحث ما در رابطه با دوره نوجوانی مفید است، به این صورت که به سنین ۱۰ یا ۱۱ تا ۱۴ سالگی در دخترها و ۱۲ تا ۱۵ سالگی در پسرها ((اوائل نوجوانی)) و به ۲ سال پس از آن ((اواسط نوجوانی)) و ادامه این سنین تا زمان شروع بزرگسالی را ((اواخر نوجوانی)) می‌گویند.

آغاز دوران بلوغ که با اوائل نوجوانی آغاز می‌شود، دوران دگرگونی‌های عظیمی ‌است.  در این دوران نه تنها تغییرات جسمی ‌مهمی ‌در نوجوان پدید می‌آید، بلکه دگرگونی‌های برجسته اجتماعی و روانی نیز در او ایجاد می‌شود.

سه نقطه عطف زندگی هر کسی را می‌توان تولد، بلوغ و مرگ نامید.
نظربه اهمیت حیاتی این دوران در زندگی نوجوان به ویژه از نظر جنبه‌های تربیتی، ضروری است که برخی از آگاهی و حقایق خاص این دوران تشریح گردد تا هم نوجوان به موقعیت حیاتی خود پی ببرد و به تکالیف و وظایف و مسئولیت‌های شرعی، اجتماعی و اخلاقی که از این پس به او تعلق می‌گیرد، آگاهی یابد و هم اولیاء و مربیان از این طریق به درک روحی نوجوان خود نایل آیند.

بیش‌تر والدین از آشفتگی دوران بلوغ آگاهند و دوران بلوغ را با احساساتی متناقض به خاطر می‌آورند، مانند بهترین زمان یا بدترین زمان، سن دانایی یا سن نادانی، بهار امید یا زمستان ناامیدی، که این احساسات حاکی ازفراز و نشیب‌های روح یک نوجوان دارد. او گاهی شاداب، خوشحال، سرزنده و گاهی پژمرده، اندوهگین و ساکت است.

 نوجوانان و جوانان به دلیل ….

۱-  احساس توانایی برای عمل جنسی

۲- تشدید انگیزه‌های جنسی

۳- کنجکاوی در مورد مساَئل جنسی

۴- تلاش برای تعیین نقش جنسی.

۵- ترس شدید از نتایج فعالیت جنسی،

 نسبت به امور جنسی حساس هستند، این حساسیت مفرط که با ترشح هورمون‌های جنسی توأم است تمایلات جنسی جوان را تشدید می‌کند، اگر طریقه مشروع و قانونی برای تشفی امیال جنسی مقدور نباشد، امکان انحراف جوان می‌رود و این انحراف اغلب به صورت کامجویی‌های بدلی (خود ارضایی، همجنس بازی، نظربازی) تجلی می‌کند برای حل چنین مشکلاتی باید قبل از هر چیز به ارزیابی پرداخت. در ارزیابی و شناخت مشکلات جنسی باید ابتدا تاریخچه زندگی فرد را به دست آورد و براساس آن روش‌های انتخاب تغییر رفتار، شیوه‌های شناختی همچون افزایش بصیرت فرد را در سرلوحه برنامه‌ها قرار داد.

مهم‌ترین نگرانی‌های دوره اول بلوغ عبارتند از:

۱- نگرانی درباره عادی بودن

۲- نگرانی درباره خصایص جنسی

 ۳- نگرانی درباره اندازه

۴- نگرانی درباره وزن

۵- نگرانی درباره آلت تناسلی

۶-  نگرانی درباره خصایص ثانوی جنسی ( مثل رشد سینه در دختران، رشد ریش و سبیل در پسران) دراین زمینه والدین ومربیان بادادن آگاهی‌های مناسب باید منشأ این نگرانی‌ها را از نوجوان بزدایند.