19

تغییر یکی از مهم ترین اتفاقات زندگی ما است. جهان دائما در حال تغییر است و ما نمی توانیم نسبت به آن مقاومت نشان دهیم. اینکه از دیگران انتظار داشته باشیم طبق میل ما تغییر کنند کاملا طرز فکر نادرستی است. می توان با خودآگاهی داشتن ، دید دیگری نسبت به مسائل حل نشدنی پیدا کرد.

پارادایم ها، افكار، اندیشه و باورهای هر انسانند كه مانند فیلتر ذهنی عمل می كنند و داده ها و اطلاعات ورودی را بررسی و فیلتر می كنند و اجازه ورود در چارچوب معیارهای خود به مغز می دهند و درواقع پارادایم ها، بایدها و نبایدها و تصویرهای بینشی و تصمیم های رفتاری ما را تشكیل می دهند كه اگر این پارادایم ها نوسازی و ترمیم نشوند، ما را در گذشته نگه می دارند و خلاقیت و پذیرش افكار و باورهای نو را ازما می گیرند.

همه ما در دوره ای از زندگی و یا حتی برای لحظاتی كوتاه به حالت های ناخوشایندی چون احساس شكست، افسردگی، كلافگی و بی حوصلگی، تنهایی و سرخوردگی و… دچار شده ایم كه این حالت ما در شرایط خاص مانند ساعت های اولین روز هفته، روزهای پایانی سال كهنه و روزهای آغازین سال نو و… ممكن است تشدید شود.

افسردگی، دلتنگی و غم ممكن است به دلایل مختلف چون مشكلات شخصی، درگیری های ذهنی و كاری و یا حتی به دلایل ساده و به ظاهر بی اهمیتی چون تغییر وضعیت آب و هوا، تغییر فصل، شنیدن لحن بی اعتنا و یا برخوردهای نامناسب اطرافیان و یا بسیاری دلایل ریز و درشت دیگر بروز كند.

بله، گاهی پذیرش بعضی از واقعیت ها تلخ است. مردم همیشه مطابق میل ما رفتار نمی كنند و دنیا نیز همیشه بر وفق مراد ما پیش نمی رود. برای بسیاری از مسائل و مشكلات حتی نمی توان یك راه حل نسبتاً كامل پیداكرد. وقتی دیگران مطابق میل شما رفتار نمی كنند هیچ تأثیر بد و زیان آوری بر شما نخواهندگذاشت، مگر آن كه خودتان اینطور بخواهید و خواسته های ما به شناخت واقع بینانه ای كه از خود داریم بستگی دارد به خودآگاهی.

خودآگاهی به این معنی است كه افراد چگونه به خود نگاه كرده و براساس این نگاه چه احساسی پیدامی كنند.

داشتن خودآگاهی قوی بسیار مهم است. نوع خودآگاهی ما، پیش بینی كننده احساس رضایت ما از خودمان و زندگی است و به نظرمی رسد كه احساس رضایت نیازی است كه تقریباً تمام فعالیت های ما معطوف به آن می باشد.

اینكه مراقب سلامتی خودمان باشیم و با تغذیه، ورزش و نظافت، سلامت خود را تأمین كنیم، اینكه سعی كنیم شغلی را به دست آوریم كه به آن علاقه مند باشیم و هم برآورنده نیازهای روزمره مان باشد، اینكه به دیگران كمك كنیم، اینكه ارتباطات اجتماعی خود را تقویت نماییم و… نائل شدن به تك تك اینها منجر به ارضا شدن احساس رضایت ما خواهدشد.

احساس راضی نبودن از خود، نشانه ای است كه به فرد هشدار می دهد كه نیازمند تغییر است. اصلی ترین و اساسی ترین بخش این تغییر با كار برروی خودآگاهی شكل می گیرد.

تغییرات بیرونی بر روی احساس رضایت افراد تأثیرات مثبت و منفی دارند لیكن نه به اندازه تغییرات درونی، ازدواج كردن یك تغییر بیرونی است كه جنبه های مثبت آن یك واقعیت اجتناب ناپذیر است. لیكن صرف ازدواج عامل رضایت درونی افراد نیست.

ما كمتر حاضریم وقتی را صرف این كنیم كه ببینیم دارای چه خصوصیاتی هستیم و به ندرت می توانیم بطور منظم ارزش ها، علایق و چیزهایی كه دوست نداریم، اساس باورهایمان یا سبك زندگی مان را تجزیه و تحلیل كنیم.

اكثر ما فقط در تكاپو هستیم كارهایی را كه دیروز انجام دادیم، امروز كم و بیش تكرار كنیم و انتظار می رود كه همین عمل را فردا و روزهای بعد هم انجام دهیم. یاد گرفته ایم كه همیشه افسوس گذشته را بخوریم و بخاطر تصمیماتی كه در گذشته گرفته ایم خود را سرزنش كنیم. وقتی اتفاق خوبی در زندگی تان می افتد آن را به حساب شانس و سرنوشت می گذارید تا به تلاش خودتان.

خودآگاهی، توانایی شناخت خود و آگاهی از خصوصیات، نقاط ضعف و قدرت، توانایی ها و ناتوانی ها است. این مهارت یكی از كلیدی ترین مهارت هایی است كه فرد باید به آن مجهز شود. اینكه شما چه شخصیتی دارید، اینكه بیشتر اهل معاشرت هستید یا خلوت گزینی، اینكه می توانید برای رسیدن به یك هدف در چه زمانی به آن دست بیابید، اینكه چه چیزهایی شما را از كوره به در می برد، اینكه چه چیزهایی به شما نیرو می دهد،… و بسیاری دیگر از این موارد همگی جزو خود شماست و آگاهی به این موارد شرط لازم ایجاد تغییر است.

واداشتن خویشتن به نگریستن به خود، نخستین قدم جهت آشنایی نزدیك با جنبه های مثبت و منفی است.

برخی افراد مایل به انجام این عمل نیستند چرا كه یا می پندارند این كار وقت آنان را به هدر می دهد و یا اینكه نگریستن به ویژگی هایی كه دیگران درآنان می بینند برایشان خوشایند نیست.

مواجهه با دنیای واقعی خود، كار سختی است و برای تبدیل شدن به یك فرد باكفایت كاملاً ضروری است.

اقرار به این واقعیت كه چگونه آدمی هستید این امكان را به شما می دهد تا مسئولیت رشدفردی و تقدیر و سرنوشت خود را به دست بگیرید.

اگر پختگی به سفری طولانی تشبیه شود، خودآگاهی شبیه نقشه راهی است كه به ما كمك می كند سریعتر به مقصد پختگی برسیم.

ویژگی های خود ارزشمندی و اعتماد به نفس دو ویژگی مهم است كه اگر فرد به اندازه كافی به خودآگاهی بپردازد به آنها دست خواهدیافت.

درهر صورت فراموش نكنیم كه هر نوع تغییر در انسان، در صورت نیاز به تغییر به وجود خواهدآمد و بهترین روش برای قوی كردن خود این است كه یاد بگیریم از نقاط قوت و توانایی های خود استفاده كرده و نقاط ضعفمان را بهبود دهیم تا بدین طریق رخدادهای طبیعی زندگی ما را به فاجعه ای كه ما را روز به روز افسرده تر و دور از دیگران ننماید.

یكی از نشانه های سلامت روانی، وجود روابط بین فردی كارآمد است. روابط گرم و صمیمی با انسان های دیگر منبع ایمنی، اعتماد، راحتی و آسایش هركدام از ماست. گرچه كه به هنگام رویارویی با مشكلات و در مواقع سخت زندگی، عاملی كه بیشترین كمك را به ما خواهدكرد، توانایی ما و نقاط قوت خودمان خواهدبود، ولی به هیچ وجه نمی توان منكر نقش مؤثر مجموعه شبكه ملی ارتباطی درگذر این بحران ها شد. شبكه ای ارتباطی كه احتمالاً شما از آن غافل می باشید و باید آن را تقویت نمایید. همكلاسی های همدل، همكاران شفیق، آشنایان دلسوز، دوستان صمیمی و خانواده پذیرا همه جزو شبكه گسترده ارتباطی تك تك ما هستند كه امكان داشتن احساس بهتری را برای ما مهیا خواهند كرد. رفتارهای كلامی و غیركلامی خود را متحول نمایید زیرا این رفتار ما مهمترین شاخص هایی هستند كه دیگران با توجه به آنها ما را پذیرا خواهند بود و یا در مورد ما قضاوت خواهند نمود. شاید شما هم این جمله را شنیده باشید كه «نخستین تأثیر، ماندنی ترین تأثیر است.» وقتی كه اطرافیان شما شاهد رفتارهای كلامی و غیركلامی باشند كه منجر به فعال شدن طرحواره یك فرد، محكم، محترم و مؤدب از شما در ذهن می گردد، قطعاً نخستین اثری كه ما بر وی به جا می گذاریم به حدی گرمازا خواهد بود كه كوه یخی بین ما را ذوب می كند و انرژی بسیاری را در شما و طرف مقابل ایجاد خواهد نمود.

مطمئن باشید كه به شما توصیه نخواهم كرد تا به كلاس های مختلف بروید زیرا ایجاد مشغولیات مختلف مانند رفتن به كلاس های مختلف و… اگر بدون هدف و برنامه باشد هیچگونه تأثیر مثبت نخواهد داشت اما توجه شما را جلب می نمایم به شرایط فعلی جامعه زیرا طبق آمار و ارقام موجود افرادی با شرایط شما، كم نیست . توجه فرمایید كه شما به بعضی از اهداف خود دست یافته اید زیرا موفق شده اید كه تحصیلات خود را ادامه دهید، به علایق خود تا حدودی توجه نموده اید مثل گذراندن خیلی از دوره های آموزشی و یا مترصد افزایش ارتباطات اجتماعی خود می باشید و از همه مهمتر برشرایط خود واقف هستید و مترصد حل مشكل خود می باشید. همه اینها جنبه های مثبت زندگی شما است و بسیاری از افراد در شرایط مشابه شما به این مهم دست پیدا نمی كنند.

مطمئن باشید كه شناخت از خود و تغییر تفكرات منفی و ایجاد تفكرات مثبت و كارآمد از شما شخصیتی را بروز خواهد داد كه موجب رضایت خود و دیگران شده و ارتباطات اجتماعی، شغلی و تحصیلی شما را افزایش خواهد داد. در این راستا به شما توصیه می شود كه حتماً مشغول به كار شوید و در این رابطه انتظارات خود را كاهش دهید زیرا به تدریج می توانید رشد فردی و اجتماعی خود را تقویت نمایید. این موردی است كه هرگز نباید از آن غافل شوید. تغییرات را ابتدا از خود شروع كنید تا دیگران را نیز در چرخش دگرگون نمایید.