GuillainBarre_01

فلج اندام حرکتی به چه دلایلی بروز میدهد ایین عارضه چگونه ایجاد می شود و با چه روش های درمانی قابل برطرف شدن خواهد بود چرا در برخی بیماران،چهار اندام به یکباره فلج می شوند به این عارضه سندرم گیلن باره می گویند

تصور کنید فردی که می‌شناختید، ظرف مدت کمی دچار فلج چهار اندام شود و دیگر قادر به حرکت نباشد. این فرد نمی‌تواند راه برود و برای هرگونه حرکتی نیاز به کمک دارد.

دکتر کوروش قره‌گزلی؛ متخصص مغز و اعصاب

تصور کنید فردی که می‌شناختید، ظرف مدت کمی دچار فلج چهار اندام شود و دیگر قادر به حرکت نباشد. این فرد نمی‌تواند راه برود و برای هرگونه حرکتی نیاز به کمک دارد. ممکن است کنترل دفع ادرار و مدفوع خود را از دست داده و یا حتی عضلات حلق و حنجره و عضلات تنفسی او نیز کم‌توان شده باشد.

بنابراین، باید زیر دستگاه تنفس مصنوعی زندگی کند و به وسیله لوله‌های مصنوعی تغذیه شود. وقتی کسی در مدت کمتر از شش هفته دچار فلج در یک قسمت یا تمام بدن شود؛ به طوری که برای انجام کارهای فیزیکی نیاز به کمک داشته باشد به آن فلج حاد گفته می‌شود. او برای انجام حرکات ارادی بدن نیاز به درک حسی از تمام قسمت‌های بدن خود دارد.

به عنوان مثال، ما در تاریکی مطلق می‌توانیم غذا بخوریم یا از قاشق و چنگال استفاده کنیم یا با چشمان بسته می‌توانیم به سرانگشت شست پای خود دست بزنیم. تمام این اقدامات حسی در مغز تجمع می‌یابد و انسان تجسم فضایی کامل از خود دارد. حال برای ایجاد یک حرکت فیزیکی، مثلا برداشتن لیوان آب از روی میز، مغز دستور صادر می‌کند و سبب حرکت مورد نظر می‌شود.

دستور از مغز به نخاع می‌رسد و عصب دوم پیام را از نخاع می‌گیرد و به طرف عضله مربوطه حرکت می‌کند. هنگامی که عصب به عضله می‌رسد مواد شیمیایی به نام نوروترانسمیتر (در اینجا استیل کولین) ترشح می‌شود و پیام عصبی را که توسط عصب آورده شده است، از مغز به عضله منتقل می‌شود.

اختلال و کمبود در هر کدام از پایگاه‌های فوق باعث فلج حرکتی می‌شود. یکی از عوامل فلج حاد حرکتی می‌تواند سکته مغزی باشد که در آن یک طرف بدن یا چهار اندام حرکتی فلج  می‌شود. همچنین درگیری در نخاع، عصب حرکتی، محل انتقال پیام‌های عصبی و یا خود عضله بیمار می‌تواند منجر به فلج شود.

به طور کلی فلج حرکتی در مغز به دو قسمت عمده تقسیم می‌گردد:

1- فلج حرکتی به دلیل اختلال در کار سیستم اعصاب مرکزی؛ مثلا در محل ارتباط مغز به ساقه مغز یا ساقه مغز به نخاع

2- فلج حرکتی به دلیل اختلال در سیستم عصبی محیطی؛ مثلا عصب حرکتی در اندام یا محل اتصال عصب و عضله و یا خود عضلات.

بروز ضعف یا فلج حرکتی نوعی حالت اورژانس پزشکی است؛ زیرا گاهی اوقات اختلال حاد بروز می‌کند که ممکن است ظرف مدت چند دقیقه بیمار به دلیل نارسایی تنفسی فوت کند. یکی از انواع فلج‌های حاد حرکتی عارضه‌ای به نام سندرم گیلن باره است. این بیماری غالبا دو تا سه هفته پس از ابتلا به یک بیماری ویروسی مثل آنفلوانزا بروز می‌کند.

ابتدا فرد احساس گزگز و مورمور شدن از کف پاها و نواحی زیر ساق پا و سپس در دست‌ها خواهد داشت. سپس احساس ضعف حرکتی کرده که اکثر اوقات از نواحی اندام تحتانی شروع می‌شود و به طور تدریجی اندام‌های فوقانی را نیز درگیر می‌کند.در این بیماری اگر به دست‌ها و پاهای بیمار دست بزنیم، از نظر هدایت درک حسی مشکلی ندارند و قادر به تشخیص تحریک حسی می‌باشند.

معمولا از زمان شروع بیماری تا زمانی که فرد کاملا فلج شود، ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد.در این بیماری ممکن است عضلات تنفسی نیز درگیر و بیمار دچار عدم توانایی در تنفس کامل شود.

در بسیاری از موارد بیمار دچار فلج یکطرفه صورت هم می‌گردد؛ به طوری که هنگام صحبت کردن یک طرف صورت بی‌حرکت می‌ماند.در این بیماران گاهی اوقات فلج از قسمت فوقانی بدن یعنی سر و صورت شروع شده و سپس اندام‌های فوقانی و در انتها اندام‌های تحتانی فلج می‌شوند…