انجام سونوگرافی ، ام آر آی و سی تی اسکن می تواند کمک زیادی به تشخیص مشکلات مربوط به سر و گردن کند تشخیص سرطان و مراحل درمانی مختلف در این ناحیه از بدن چگونه میسر خواهد شد و تومورهای این ناحیه تا چه حد سلامتی ما را تهدید می کنند
ناحیه سر و گردن مانند سایر قسمتهای بدن در معرض خطر بروز انواع سرطان هاست. بنظر میرسد بنا بدلایل مختلفی در سالهای اخیر مواجهه با سرطان افزایش یافته و با بیشتر شدن آگاهی مردم، نگرانیها نیز بیشتر شده است. قبل از ورود به بحث لازمست چند تعریف اصلی را مرور کنیم.
تومور :
برای هر نوع توده غیر طبیعی میتوان کلمه تومور را بکار برد. تومور ممکنست خوش خیم یا بدخیم باشد.
تومور خوش خیم :
خوش خیم بودن توده به معنی بیخطر بودن آن نیست. توده های خوش خیم میتوانند موجب فشار روی بافتهای مجاور و اختلال عملکرد آنها یا تغییر شکل ظاهری شوند. مانند تومورهای خوش خیم استخوانهای صورت که موجب بدشکلی چهره میشوند. تومورهای خوش خیم رشد آهسته ای دارند و بعلت داشتن کپسول در اطراف خود، معمولا به بافتهای اطراف تهاجم نمیکنند و متاستاز نمیدهند.
تومور بدخیم :
یا توده های سرطانی رشد سریعی داشته و حد ومرزی برای رشد خود قایل نیستند و به بافتهای اطراف تهاجم میکنند و متاستاز میدهند.
متاستاز :
سلولهای سرطانی چون به همه جا تهاجم میکنند ممکنست وارد جریان خون یا لنف شده و در بدن پخش شوند و بدینصورت در فاصله دور از تومور در جایی دیگر از بدن، این سلولها کاشته شده و با رشد خود موجب بروز علایم میگردند. متاستاز در نواحی مانند ریه، کبد، مغز و استخوان شایع است.
اهمیت سرطان های سر و گردن
ناحیه سر و گردن شامل پوست و تمام ارگانهای ناحیه غیر از مغز و چشم میباشد. سرطانهای این ناحیه احتمال گسترش به مغز یا چشم را دارند. از طرف دیگر بعلت مجاورت با مسیر تنفس و تغذیه موجب بسته شدن تدریجی این مسیرها و اختلال در نفس کشیدن و حتی خفگی و همینطور ناتوانی در غذا خوردن میشوند. با بزرگتر شدن تومور سرطانی تغییرات شکل ظاهری بصورت تورم و توده واضح آشکار شده و موجب تغییر شکل ظاهری بیمار میگردد. بمرور زمان، پوست سوراخ شده و ترشحات متعفن از محل خارج میشود و پس از مدتی بیمار بعلت عفونت، خفگی، گرسنگی، درگیری مغز یا خونریزی شدید جان میسپارد.
عوامل زمینه ساز
هنوز روند کامل فرایند شکل گیری سرطان شناخته شده نیست ولی عوامل متعددی هستند که در سطح سلولی اثر میکنند و موجب صدمه ژنهای کنترل کننده سلول میشوند که برایند نهایی عملکرد آنها تکثیر خارج از کنترل سلولهاست. در اینجا برخی عوامل زمینه ساز سرطانهای سر و گردن که شناخته شده تر هستند مطرح میشوند:
دود سیگار و توتون :
استعمال دخانیات بصورت دود یا جویدنی از علل مهم سرطانهای زبان، دهان، حنجره و مری است.
مشروبات الکلی :
مصرف الکل بویژه همراه سیگار خطر سرطان را افزایش میدهد.
تریاک :
از عوامل مهم در کشور ماست.
ویروسها :
مانند ویروس پاپیلومای انسانی یا ویروس ابشتاین – بار
بهداشت نامناسب دهان و دندان نور خورشید :
از مهمترین علل سرطانهای لب و پوست ناحیه است.در بسیاری از موارد افرادیکه به سرطان مبتلا میشوند سابقه هیچکدام از موارد بالا را ندارند و سرطان بعلل ناشناخته در آنها ایجاد و پیشرفت میکند. در قسمتهای بعدی مطالب بیشتری در مورد سرطانهای سر و گردن بویژه علایم آنها تقدیم خواهد شد
