14

تغذیه و داشتن رژیم غذایی مناسب امروزه کار بسیار دشواری به شمار می آید ، چرا که اکثر افراد بیشتر وقت خود را صرف کار می کنند و همچنین زمان معینی برای خوردن غذا ندارند ، اما شما می توانید با استفاده از ترفند هایی بر این مشکلات غلبه کنید.

همه کم حوصله شده ایم. دیگر عادت کرده ایم که برای پیدا کردن جواب هر سوالی به حل المسایل مراجعه کنیم و همواره راه حل یکسانی را به عنوان پیش فرضی مسلم در برابر پرسش های خود در نظر بگیریم. کلمه طلایی «فرمول» هم در مغزمان بهترین یافته بشری و جایگزین تجزیه و تحلیل یا تفکر در جهت رسیدن به جواب شده و طبیعی است که با توجه به شرکت در کنکورهای مختلف و متعدد، اولین گام در مواجهه با هر سوالی، جست وجو برای یافتن یک فرمول اختصاصی در راستای رسیدن به سریع ترین و راحت ترین راه حل باشد. این وضعیت عینا در مورد برنامه غذایی روزانه ما هم قابل مشاهده است.

انتظار اولیه از مشاوران تغذیه، ارایه فرمولی ساده درباره چگونگی تنظیم برنامه غذایی است و همه مراجعه کنندگان بدون توجه به شرایط خاص جسمانی که دارند به دنبال دریافت فرمولی هستند که بتوانند با استفاده از آن به بهترین شکل ممکن نیازهای خود را برطرف کنند و مشکلات احتمالی را نیز از پیش پا بردارند. البته در زندگی ماشینی امروزی ما که مانند یک اسباب بازی کوکی هر روز صبح از خواب بیدار شده یا نشده تا پاسی از شب به دنبال گرفتاری های شغلی و غیرشغلی خود می دویم، بدیهی است که دیگر جایی برای تفکر به بسیاری از مسایل مهم و اساسی زندگی باقی نمی ماند.مبحث حیاتی تغذیه هم که می توان آن را قسمتی از کوک نامبرده برای ادامه این دور باطل دانست، از این قاعده مستثنا نیست و داریم عادت می کنیم که این قسمت از زندگی خود را هم فقط در حد یک رفع نیاز ساده جهت فراهم کردن انرژی مورد نیاز خود ببینیم و چه بهتر که آن را نیز فرموله کنیم! در سیستم آموزشی ما هم به طور مستقیم و غیرمستقیم سعی می شود این ذهنیت تقویت شود که برای جلوگیری از اتلاف وقت و در نتیجه پیدا کردن فرصت بیشتر برای رسیدن به کار و بالارفتن ارزش افزوده حاصل از آن، همه چیز را حاضر و آماده و فرموله شده در اختیار داشته باشیم و همواره به دنبال ساده ترین و سریع ترین راه حل باشیم. در نظر اول هم این نوع تفکر، منطقی و عملی به نظر می رسد و صد درصد با یافتن چنین فرمولی، خلقی آسوده می شوند. اما آیا واقعا امکان ارایه چنین فرمولی برای انتخاب و تهیه غذای روزانه وجود دارد؟ یا به عبارت بهتر آیا می توان با استفاده از یک جدول یا چارت غذایی و پیروی از روش ساده و امتحان شده آن، امیدوار باشیم که علاوه بر تامین نیازهای غذایی روزانه خود از احتمال ابتلا به بیماری های مختلف نیز بکاهیم؟ در قسمت های پیشین و به فراخور موضوع، نکات متعددی را در زمینه چگونگی دستیابی به یک سیستم جامع غذایی بیان کردیم. مثلا دیدیم که برای تامین همه مواد مغذی مورد نیاز خود باید از دستورات هرم غذایی پیروی کنیم.مصرف روزانه شش الی هشت سهم میوه و سبزی در کنار ۹ الی ۱۱ سهم غلات و جایگزینی منابع پروتئینی گیاهی به جای حیوانی یا کاهش روغن و شکر در غذای روزانه و گنجاندن لبنیات با توجه به شرایط جسمانی خود، همواره این مساله را هم یادآوری کردیم که هرکس برای رسیدن به برنامه غذایی مطلوب و ایده آل متناسب با شرایط جسمانی خود، باید با استفاده از اصولی که تاکنون به عنوان یافته های تغذیه ای ارایه شده اند، به دنبال یافتن روشی باشد که در آن علاوه بر رعایت نکاتی که به عنوان مثال در هرم غذایی آمده، سازگارترین موادغذایی با شرایط جسمانی خود را هم شناسایی کند. اگر به خاطر داشته باشید با مطرح کردن روش «کارآزمایی بالینی تغذیه» سعی در دنبال کردن این موضوع و چگونگی رسیدن به بهترین شیوه استفاده از موادغذایی گوناگون داشتیم و با اصرار در جداسازی زمان مصرف غذاهای خام از پخته و پروتئینی از کربوهیدراتی، سعی کردیم اهمیت توجه به «زمان بندی» را در برنامه غذایی روزانه یادآوری کنیم.

با این اوصاف روشن است که به هیچ وجه نمی توان رژیم غذایی یکسانی را برای همه توصیه کرد و فرموله کردن تغذیه، کاری است تقریبا غیرعملی. اما اکنون می خواهیم با استفاده از تمامی مسایل مطرح شده و به کارگیری اصول تغذیه، روشی را در تنظیم برنامه غذایی روزانه پیشنهاد کنیم که شاید بتوانیم با استفاده از آن تا حدودی از بند تفکر مداوم و نگرانی ناشی از داشتن تغذیه نامناسب رهایی یابیم، تفکراتی از قبیل اینکه آیا بهتر است سهم غذای پروتئینی خود را هنگام صبحانه مصرف کنیم یا شام؟ و چطور می توان هم زمان، مصرف غذای پخته را از خام جدا کرد و هم همه توصیه های موجود در هرم غذایی را از نظر تعداد سهم موادغذایی گوناگون رعایت کرد؟ در این راستا دو قسمت آتی را همراه با ارایه یک نمونه برنامه غذایی روزانه، اختصاص خواهیم داد و به بررسی دیگر جوانب یک زمان بندی صحیح تغذیه ای که شاید گامی باشد در جهت برآورده ساختن میل قوی فرموله کردن همه چیز!