بیماری سل در سال های بسیار دور به وجود آمده است که عامل آن عفونت واگیری می باشد و در گذشته تعداد بسیار زیادی از مردم به دلیل عدم شناخت راه درمان این بیماری و رعایت نکردن نکات بهداشتی جان خود را از دست داده اند.دکتر محمد مهدی گویا گفت: بزرگداشت روز جهانی سل امسال با هدف های خاصی انجام شد. دنیا تصمیم گرفته است که بیماری سل دیگر یک مشکل بهداشتی در سطح جهان نباشد.
وی با بیان این که یک برنامه جدی برای این که در تمام دنیا شاهد پایان همه گیری سل تا سال 2030 باشیم، گفت: این درحالی است که بررسی های سال 2015 نشان داد که موارد ابتلا به سل در دنیا بیش از آن چیزی است که تصور می شد بنابراین لازم است قدم های جدی تری برای کنترل این بیماری در دنیا برداشته شود.
گویا تاکید کرد: بیماری سل یک بیماری کاملا قابل درمان بوده و فقط موارد معدودی از آن وجود دارد که به درمان پاسخ نمی دهد.
وی در ادامه گفت: نکته بسیار مهم اینست که درمان بیمار مبتلا به سل نیاز به نظارت مستقیم و حمایت جدی از بیمار و خانواده او دارد و چنانچه این نظارت و حمایت وجود نداشته باشد تمکین بیمار از درمان کاهش یافته و خود این امر خطر گسترش بیماری را در پی دارد.
وی بیان کرد: 60 درصد موارد سل در دنیا مربوط به 6 کشور است که در راس آن ها کشور هندوستان و سپس اندونزی، چین، نیجریه، پاکستان و آفریقای جنوبی قرار دارند.
گویا گفت: البته هیچ کشوری در دنیا نیست که از این بیماری در امان باشد. در سال 2015 ،ده میلیون و چهار هزار نفر مبتلا به سل در دنیا تشخیص داده شدند در صورتی که قبلا برآورد می شد 9.5 میلیون نفر مبتلا به سل داشته باشیم که نشان می دهد در گذشته محاسبه ها خیلی هم دقیق نبوده است.
وی افزود: درسال 2015 یک میلیون کودک مبتلا به سل شده و 170 هزار نفر از اینها جان خود را از دست دادند تشخیص بیماری سل در کودکان کار دشواری بوده و امکانات تشخیصی مدرن نیاز دارد که خوشبختانه در کشور فراهم شده است.
رییس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت بیان داشت: در سال 2015 یک میلیون و 800 هزار نفر در اثر ابتلا به سل جان خود را از دست دادند و 95 درصد کسانی که مبتلا به سل شدند و فوت کردند مربوط به کشورهای در حال توسعه بودند.
وی در ادامه گفت: مصرف دخانیات به طور قابل توجهی شانس ابتلا به سل و مرگ ناشی از آن را افزایش می دهد. 20 درصد موارد ابتلا به سل در دنیا به مصرف دخانیات نسبت داده می شوند.
رییس مرکز مدیریت بیماری های واگیر گفت: یکی دیگر از مخاطرات مربوط به سل ابتلای به عفونت HIV و ایدز است. فرد مبتلا به این عفونت 20 تا 30 برابر فردی که مبتلا نیست شانس ابتلا به سل دارد و موارد سل مقاوم به درمان هم درمبتلایان به عفونت HIV بیشتر است.
وی افزود: فردی که مبتلا به سل می شود ممکن است تا مدت ها بیماری اش خفیف و کم علامت باشد و به آن توجهی نکند که موجب تاخیر در تشخیص می شود. اما الان با روش های جدید خیلی سریع تر می توان بیماری را در مراحل اولیه تشخیص داد.
رییس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت ادامه داد: روش های تشخیصی جدید خیلی سریع می توانند تکلیف تشخیص سل و سل مقاوم به درمان را روشن کنند. قبلا برای رسیدن به این تشخیص دوماه زمان لازم بود و الان این زمان به کمتر از دو ساعت رسیده است.
گویا با اشاره به اینکه روش های تشخیص سریع سل در کشور هم اکنون فراهم شده است، گفت: علیرغم تحریم ها ، دسترسی به امکان تشخیص سل با حمایت سازمان ملل در ایران فراهم شده است.
وی بیان داشت: بر اساس آخرین اطلاعات ثبت شده در وزارت بهداشت در سال 95 حدود 8 هزار و 940 نفر مبتلا به سل در کشور تشخیص داده شده است که تقریبا نیمی از آنها سل ریوی و بقیه سل غیرریوی بودند. البته این آمار هنوز کامل نشده است.
گویا با اعلام این که 52 درصد از این افراد مرد و 48 درصد زن بوده اند، گفت: 13 درصد از مبتلایان از جمعیت غیرایرانی بوده اند. بیشترین موارد بروز و شیوع سل نیز در استان های سیستان و بلوچستان و گلستان گزارش شده است. همچنین بزرگترین سرمایه گذاری برای کنترل این بیماری نیز در این استان ها انجام شده است. به نحوی که امکان تشخیص و درمان چه به صورت سرپایی و چه به صورت بستری در این دو استان گسترش چشمگیری پیدا کرده است.
رییس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت گفت: در سال 95 بالغ بر 3.8 درصد از مبتلایان به سل همزمان مبتلا به عفونت HIVبودند.
گویا افزود: سل مقاوم به درمان و سل همراه با ایدز دو موردی هستند که روند تشخیص، درمان، کنترل و حذف اپیدمیولوژیک بیماری سل را مورد تهدید قرار می دهند. تشخیص سل مقاوم به درمان کار ساده ای نیست. هم اکنون در 13 قطب کشوری این امکانات تشخیصی توزیع شده اند که قبلا در 2 تا 3 استان این امکان وجود داشت.
وی افزود: قبلا در یک بیمارستان کشور امکان بستری برای سل مقاوم به درمان وجود داشت که ظرف 4 سال اخیر این امکان در 4 بیمارستان کشور فراهم شده و پنجمین بیمارستان نیز به زودی تجهیز می شود.
رییس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت گفت: سل مقاوم به درمان هرچند موارد کمی دارد ولی درمان طولانی مدت، گرانقیمت بودن داروها، عوارض بیشتر داروها برای بیمار، بستری طولانی مدت بیمار در بیمارستان و مرگ و میر بالاتر از عوارض آن است. خوشبختانه اکنون در زمینه درمان سل مقاوم به درمان در کشور هیچ کمبودی وجود ندارد.
گویا در پایان خاطرنشان کرد: درمان سل و سل مقاوم به درمان در کشور رایگان بوده و وزارت بهداشت هزینه هایش را متقبل می شود.

منبع/ایمنا