در جامعه ی امروزی استرس به جزء جدا ناپذیری از زندگی تبدیل شده است که نمی توان از آن چشم پوشی کرد. دغدغه های کاری، مشکلات خانوادگی و مالی همه و همه زمینه را برای استرس های روزانه در افراد ایجاد می کند و باعث می شود فرد فشار روحی بسیاری را تحمل کند. این استرس ها می تواند تاثیرات منفی زیادی بر جسم و روح فرد داشته باشد.

به مجموعه واکنشهای عمومی انسان نسبت به عوامل ناسازگار و غیر منتظره خارجی یا به عبارتی ساده تر اخلال در سیستم سازگاری و تطبیق بدن آدمی با محیط خارجی تعریف می شود. از دیدگاه این تعریف هر گاه تعادل و سازگاری ارگانیسم به علت عوامل مخل خارجی از میان می رود فرد دچار استرس می شود. به عنوان مثال زمانی که نتایج ارزشیابی عملکرد برای یک کارمند بسیار مهم هستند و در ضمن او اطمینان ندارد که در آن موفق خواهد بود یا خیر دچار فشار عصبی می شود. در ادامه به روش های جلوگیری از استرس می پردازیم.

استرس همواره به علت عوامل ناخوشایند و نامطلوب در فرد به وجود نمی آید. یک مژده بسیار مسرت بخش و موفقیت غیر منتظره در یک مسابقه بزرگ نیز میتواند برای فرد ایجاد استرس کند به همان گونه که یک خبر ناگوار و یک تسلیت ناگهانی نیز چنین است.استرس را لزوماً نباید به عنوان یک پدیده منفی در نظر بگیریم. میزانی مشخص از استرس که برای فرد سازنده و محرک باشد استرس مفید است و نباید از آن هراس داشت. آنچه باید کنترل و با آن مقابله شود استرس های مضر و مخل است.استرس به به مفهوم اضطراب نیست زیرا اضطراب جنبه روانی دارد در حالی که استرس،صرفاً حالتی روانی نیست و جنبه روان – تنی دارد.

مقدار کم استرس نه تنها مضر نیست بلکه می تواند مفید هم باشد و به زندگی ما جذابیت و تحرک بخشد و ما را در مقابل تغییرات یاری و حس سازش پذیری را در ما تقویت کند. استرس این فرصت را برای ما فراهم می آورد تا با خطر مبارزه کنیم، یا از آن بگریزیم، واحد استرس را براساس تغییرات می سنجیم؛ هرچه تغییرات بیشتر باشد استرس بالاتر است. اگر استرس از حد مجاز فراتر رود و بر روی هم انباشته شود، بحرانی به وجود می آورد که بر زندگی ما اثر منفی گذاشته

و مختل کند باید به فکر درمان بود.

 علائم و نشانه های استرس

از آنجایی که مسائل استرس ابتدا به وسیله پزشکــان و متخصصـان علم طب مورد مطالعه قرار گرفته بیش تر توجه به علائم فیزیـولوژیک معطوف بوده است. این علائم مانند تعغییر ضربان قلب، تغییـر آهنگ تنفس، تغییرات فشار خون، سر درد، زخم معده و اختلالات گوارشی، حملات قلبی، اختلال در سوخت ساز بدن و غیره میباشد.

به طور کلی نشانه های استرس به گـونه‌هـای مختلف بــروزمی کنند. مثلاً فـردی که دارای استـرس بـالا اسـت، ممکن است فشار خونش افزایش یابـد، دچـار زخـم معـده شـود، اشتهایش را از دست دهد، دچار تردید شود، عصبـانـی شـودو حالات رفتارهای نابهنجار دیگری از خود بروز میدهد. بدیـن ترتیب نشانه های استرس، فیزیولوژیک، روانی و رفتاری است.

روشهای جلوگیری از استرس

_ذکر و یاد و توکل به خدای مهربان در همه حال(الابه ذکرالله تطمئن القلوب) مهمترین راه جلوگیری از استرس و اضطراب است.

– تا جایی که می توانید خود را بشناسید یعنی نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی کنید تا در جلوگیری از استرس موفق باشید؛ با جنبه های خوب و جنبه های بد خود کاملا آشنا باشید. بلند پروازیها ، نیازها و آنچه را که دوست دارید یا دوست ندارید بدانید. ببینید چقدر رفتار تکانشی دارید ؛ چقدر صبور هستید ؛ چقدر مسئولیت پذیرید ؛ چقدر خوش بین هستید و چقدر کارایی دارید

– باید موقعیت هایی که باعث بروز یا تشدید استرس در محیط و افراد پیرامون شما می شود را شناسایی نمائید تا جلوگیری از استرس محقق شود.

– یکی از راههای موثر جلوگیری از استرس پیدا کردن روش های جانشین برای اهداف و رفتارهایی است که نتوانستیم به آنها دسترسی پیدا کنیم و به انجام برسانیم.

– با سپردن مسئولیت به دیگران می توانیم استرس را کاهش دهیم. (تقسیم وظایف )

– تنظیم وقت و هماهنگ کردن کارها بر اساس زمان مورد نیاز باعث کاهش استرس می شود.

– تقویت سلامت جسمی ، افکار مثبت ، کنترل درونی ، اجتماعی شدن ، حمایت اطرافیان و ورزش از دیگر راه های کنترل استرس می باشد.

_با استفاده از دیافراگم و عضلات شکم خود، آرام و عمیق تنفس کنید.

اگر بااین روشها درمان نشد باید با دارودرمان شود.

منبع: ویکی روان