وازوسپاسم، تنگی یا باریک شدن شریان ها، به علت انقباض مداوم رگ های خونی است، که به نام ” تنگی عروق ” و یا انقباض عروق شناخته میشود. این تنگی یا انقباض، ممکن است گردش خون را کاهش دهد. وازوسپاسم، میتواند بر هر نقطه از بدن، اثر بگذارد؛ بطور مثال، روی مغز (وازوسپاسم مغزی) و روی عروق کرونر (وازوسپاسم عروق کرونر) را موجب می شود. زمانی که وازوسپاسم مغزی رخ می دهد، اغلب علت آن ناشی از خونریزی زیر عنکبوتیه بعد از آنوریسم مغزی میباشد.

1- نشانه های وازوسپاسم چیست؟

نشانه ها میتواند بسته به ناحیه ای که بدن دچار شده ، متفاوت باشد. زمانی که وازوسپاسم در مغز رخ میدهد، نشانه ها میتواند شامل:

  • تب
  •  سفتی گردن
  •  گیجی
  •  مشکل درتکلم
  •  ضعف روی قسمتهای کناری بدن

باشد.

افرادی که وازوسپاسم مغزی را تجربه میکنند، اغلب نشانه های سکته مغزی مثل:

  • بیحسی یا ضعف درصورت
  • بازوها و پاها
  • بخصوص یک طرف بدن
  • گیجی
  • مشکلات
  • تکلم
  • مشکلات دید در یک یا هر دو چشم مشکلات راه رفتن
  • سرگیجه یا عدم تعادل و عدم
  • هماهنگی
  • سردرد شدیدی که بدون علت شناخته شده باشد

را نیز دارا هستند.

زمانی که این شرایط اتفاق می افتد، بازوها و پاها نشانه هایی مثل درد وحشتناک، که اغلب به صورت گزیده شدن و یا سوزش منطقه آسیب دیده است و یا تغییر رنگ در انگشتان دست و پا به بنفش و یا آبی، را از خود نشان می دهند.

زمانی که وازوسپاسم در عروق کرونر منتشر شده است، علائم شامل درد قفسه سینه که اغلب آن را چنین توصیف میکنند می باشد:

  • دارای انقباض
  • احساس فشار
  • سنگینی و فشرده شدن قفسه سینه
  • احساس سفتی در قفسه سینه

2- دلایل وازوسپاسم

بیمارانی که تجربه سکته هموراژیک (یا سکته خونریزی دهنده ، که سرخرگ ، در داخل یا بر روی سطح مغز ترکیده و پاره شده است و بافت مغز را غرق درخون میکند) دارند، دارای ریسک بالا برای وازوسپاسم مغزی هستند.

بیمارانی که تصلب شرائین دارند، شرایطی که رسوب چربی ، باعث سخت شدن دیواره شریان ها می شود، دارای ریسک بالا برای وازوسپاسم عروق کرونر هستند. بیماران مبتلا به عارضه رینودز نیز دارای ریسک بالا برای ابتلا به وازوسپاسم انگشتان دست و یا پا هستند.

3- راه های تشخیص وازوسپاسم

برای تشخیص، اغلب پزشک، با یک معاینه جسمی و مروری بر تاریخچه پزشکی بیمار و نیز نشانه ها شروع می کند. در مورد وازوسپاسم کوچک، به دلیل مشخص بودن نشانه ها، تشخیص آسان است. درمورد سایر وازوسپاسم ها، از ابزارهای تشخیصی، برای تشخیص دقیق استفاده می شود. آزمایشات تصویری شامل:

  • ام آر آی
  • سی تی اسکن
  •  آنژیوگرافی

برای تشخیص شرایط و مشاهده مناطق آسیب دیده درنتیجه کاهش جریان خون ، مورد استفاده قرار می گیرد. اگر وازوسپاسم در عروق کرونر باشد، یک الکتروکاردیوگرام و یا یک اکوکاردیوگرام ، ممکن است برای تشخیص بهتر، مورد استفاده قرار گیرد.

4- درمان وازوسپاسم

درمان وازوسپاسم، بستگی به شرایط گوناگونی از جمله نواحی آسیب دیده بدن دارد. برای بیمارانی که تجربه یک حالت ملایم از شرایط موثر براندام های بدن مثل انگشتان دست یا پا دارند، درمان شامل جلوگیری از گسترش به سمت انقباض عروقی است.

این جلوگیری میتواند شامل پرهیز از هوای سرد، جلوگیری از لرزش و استرس عاطفی و  تغییر سبک زندگی باشد؛ که باعث بهبود بالا رفتن گردش خون می شود. حتی ترک سیگار نیز، می تواند بر آن موثر باشد.

در مورد دلایل موثر بر عروق کرونر، درمان ، به حداقل رساندن درد قفسه سینه و جلوگیری از یک حمله قلبی خواهد بود. هر دو این اهداف، به وسیله استفاده از داروهایی مثل: نیتروگلیسیرین، نیترات با اثر طولانی مدت، مسدود کننده های کانال کلسیم و مسدودکننده های بتا قابل رسیدن هستند.

درمان برای وازوسپاسم مغزی که به وسیله خونریزی در جمجمه ایجاد شده ، متفاوت است. این درمان بستگی به آن دارد که چه چیزی دلیل این خونریزی بوده و در کجای مغز بیشتر گسترش یافته است. درمان، اغلب در مرحله اول، شامل قطع خونریزی است که ممکن است به وسیله رادیولوژی مداخله ای، یا جراحی مغز و اعصاب برای درمان رگ های غیرطبیعی و یا پاره شده انجام گیرد. معمولا همه جراحان متخصص و ماهر مغز و اعصاب، می توانند بهترین درمان را برای بیماران خود انتخاب کنند.

برای بیمارانی که سابقه سکته مغزی دارند، از روش درمان چندرشته ای متمرکز بر سه مورد استفاده میشود:

  •  پیشگیری از سکته مغزی
  • سکته مغزی فوری
  • توانبخشی پس ازسکته مغزی

 

برگردان: سیما آزادفلاح

بازنویسی: فرزانه پاشایی

هر گونه کپی برداری با نام دکتر سلام مجاز است