قهوه پرمصرف‌ترین نوشیدنی در جهان است و سالانه میلیاردها دلار در جهان صرف خرید و آماده‌ کردن آن می‌شود. اما آیا قهوه جدا از طعم خاص و انرژی‌زا بودن، خصوصیات سلامتی دیگری هم دارد یا آن‌ که مثل نوشابه‌های گازدار تنها یک نوشیدنی مضر و پرطرفدار است؟ برای پاسخ به این پرسش به سراغ تحقیقات علمی انجام شده در سال‌های اخیر رفتیم و فهرستی از مهم‌ترین خصوصیات سلامتی احتمالی قهوه را گردآوری کرده‌ایم. اگر شما هم جزو طرفداران این نوشیدنی تلخ هستید، حتما این مطلب را مطالعه کنید.

کافئین، تضمین کننده سلامتی

خاصیت شماره یک. محققان ژاپنی موفق به نمایش تاثیر مثبت کافئین در تقویت حافظه شده‌اند. همچنین یک تحقیق جدیدتر که توسط پژوهشگران دانشگاه جان‌هاپکینز آمریکا به انجام رسیده نشان می‌دهد که خوردن قرص های کافئین به تثبیت حافظه کمک می‌کند.

خاصیت شماره دو. مصرف کافئین در کنار کربوهیدرات‌ها پس از تمرین‌های ورزشی می‌تواند سرعت بازسازی ذخایر گلیکوژن (منابع انرژی قندی) در عضلات را افزایش دهد.

خاصیت شماره سه. مصرف کافئین باعث سم‌زدایی از کبد می‌شود و مصرف آن به صورت شیاف باعث پاکسازی روده بزرگ می‌شود.

خاصیت شماره چهار. مصرف کافئین به حفظ هوشیاری در هنگام رانندگی در زمان‌هایی که با کمبود خواب مواجه هستید کمک می‌کند.

خاصیت شماره پنج. کافئین می‌تواند باعث تحریک رشد مو در مردان و زنان دچار ریزش مو شود.

خاصیت شماره شش. کافئین درد عضلانی بعد از تمرین‌های ورزشی را تا 48% کاهش می‌دهد.

خاصیت شماره هفت. کافئین دردهای عضلانی ناشی از کمبود خواب را بهتر از داروهای مسکن تسکین می‌دهد.

خاصیت شماره هشت. مصرف کافئین می‌تواند باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون شود. تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد کسانی که به صورت منظم قهوه می‌نوشند کمتر در خطر ابتلا به این بیماری دارند. حتی مصرف قهوه باعث کاهش این خطر در کسانی می‌شود که به صورت ژنتیکی زمینه بیماری پارکینسون را دارند.

خاصیت شماره نه. کافئین در پیش‌گیری از بیماری آلزایمر مفید است.

خاصیت شماره ده. مصرف کافئین باعث افزایش استقامت در تمرین‌های ورزشی می‌شود.

خاصیت شماره یازده. نوشیدن قهوه باعث کاهش و پیش‌گیری از پرش پلک چشم و اسپاسم‌های پلک می‌شود.

خاصیت شماره دوازده. نوشیدن قهوه می‌تواند در پیشگیری از ابتلا به آب‌ مروارید موثر باشد.

خاصیت شماره سیزده. کافئین می‌تواند در پیش‌گیری از سرطان پوست موثر باشد. نتایج یک پژوهش جدید که در دانشگاه Rutgers به انجام رسیده نشان می‌‌دهد که مصرف کافئین باعث پیش‌گیری از بروز سرطان پوست در موش‌های آزمایشگاهی شده‌است. تحقیق دیگری هم نشان داده که افرادی که قهوه مصرف می‌کنند کمتر در خطر ابتلا به سرطان پوست هستند.

خاصیت شماره چهارده. افرادی که قهوه می‌نوشند کمتر امکان دارد دست به خودکشی بزنند.

خاصیت شماره پانزده. کافئین ممکن است به درمان کبد چرب کمک کند. تحقیقات پژوهشگران دانشگاه Duke نشان می‌دهد کافئین می‌تواند در درمان کبد چرب افرادی که به دلایلی غیر از مصرف نوشیدنی‌های الکلی به این بیماری دچار شده‌اند، موثر باشد.

خاصیت شماره شانزده. کافئین تصلب بافت‌های کبدی در بیماران مبتلا به هپاتیت C را کاهش می‌دهد. مشخص شده که مصرف حداقل 100 میلی‌گرم در روز برای استفاده از تاثیرات درمانی کافئین کافی است.

خاصیت شماره هفده. مردانی که به صورت مرتب قهوه مصرف می‌کنند حجم اسپرم بیشتری دارند و اسپرم‌های آن‌ها بسیار کمتر دچار عیوب ژنتیکی می‌شوند.

در این باره بیشتر بخوانید: با مصرف قهوه حتی با وجود سرطان هم می توانید زنده بمانید!

خاصیت شماره هجده. مردانی که روزانه بین 250 تا 275 میلی‌گرم کافئین مصرف می‌کنند بسیار کمتر از سایر مردان دچار اختلال نعوظ (ED) می‌شوند. نتایج این تحقیق که توسط دانشکده پزشکی دانشگاه تگزاس انجام شده نشان می‌دهد حتی کسانی که روزانه تنها 85 میلی‌گرم کافئین مصرف می‌کنند هم از این نظروضعیت بهتری نسبت به سایر مردان دارند.

خاصیت شماره نوزده. مصرف کافئین می‌تواند در درمان زنگ‌ زدن گوش‌ها در زنان موثر باشد. نتایج تحقیقی که به تازگی در ژورنال علوم‌ پزشکی آمریکا انتشار یافته و گروهی از پرستاران را از سال 1991 زیرنظر داشته‌ است نشان می‌دهد که زنانی که بیشترین مقدار مصرف قهوه را داشته‌اند، کمتر از همه از دچار زنگ‌ زدن گوش شده‌اند.

خاصیت شماره بیست. مصرف کافئین شانس تولید سنگ‌ کلیه در بدن را کاهش می‌دهد. در یک تحقیق بزرگ که بیش از 215 هزارنفر را شامل می‌شد مشاهده شد که کسانی که به هر نوع کافئین مصرف می‌کنند نسبت به کسانی که اصلا این ماده را مصرف نمی‌کنند کمتر دچار سنگ‌سازی کلیه شده‌اند. محققان دلیل اصلی این امر را رقیق‌شدن ادرار به واسطه نوشیدن قهوه می‌دانند.

خاصیت شماره بیست و یک. کافیئن سرعت واکنش و قدرت استدلال منطقی شما را در زمان‌های کم‌خوابی یا بی‌خوابی افزایش می‌دهد.

خاصیت شماره بیست و دو. کافئین ممکن است برای مبتلایان به آسم مفید باشد. تحقیق انجام شده در مرکز اسناد پزشکی ملی آمریکا نشان می‌دهد که کافئین ممکن است باعث بازشدن راه‌های هوا و کمک به تنفس راحت‌تر بیماران آسمی شود. این دقیقا مشابه عملکرد داروی تئوفلین است که هم‌ اکنون هم در درمان نارسایی‌های تنفسی کاربرد دارد و از هم‌ خانواده‌های شیمیایی کافئین محسوب می‌شود.

خاصیت شماره بیست و سه. کافئین باعث کاهش میزان خطای راننده می‌شود. در پژوهشی که اخیرا به سفارش وزارت دفاع استرالیا به انجام رسیده، مشخص شد که مصرف کافئین باعث کاهش میزان خطای راننده و بهبود کلی علمکرد وی می‌شود. در این تحقیق از آدامس‌های کافئین دار بر روی سربازانی استفاده شده‌ بود که بیشتر از 50 ساعت بود نخوابیده‌ بودند.

خاصیت شماره بیست و چهار. کافئین می‌تواند باعث جلوگیری از افزایش وزن شود. محققان آلمانی به این نتیجه رسیده‌اند که افرادی که روزانه 2 تا 4 فنجان قهوه یا نوشیدنی‌های کافئین دار مصرف می‌کنند، نسبت به افرادی که قهوه نمی‌نوشند در حفظ وزن ایده‌آل خود موفقیت بیشتری دارند.

خاصیت شماره بیست و پنج. کافئین می‌تواند باعث کاهش تورم مزمن شود. پژوهشگران دانشگاه استنفورد دریافته‌اند که مصرف کافئین فعال‌ شدن ژنی که مسبب تورم مزمن خفیف در بدن با افزایش سن می‌شود را بلوکه می‌کند. این تورم مزمن بافت‌های داخلی به مرور باعث مشکلاتی مثل فشار خون، تصلب شرائن و بیماری‌های قلبی‌ عروقی می‌شود. به نظر می‌رسد مصرف مداوم قهوه می‌تواند باعث کاهش این تورم مزمن مرتبط با افزایش سن شود.

– البته باید خاطر نشان کنیم که مصرف بی‌رویه قهوه هم می‌تواند عوارض سلامتی ناخوشایندی داشته‌ باشد، پس زیاده‌روی نکنید. همچنین برخی از این مزایای سلامتی تنها با مصرف خود نوشیدنی قهوه بدست می‌آیند و جالب است بدانید که برخی از این خواص سلامتی در قهوه‌های بدون کافئین یافت نمی‌شوند.

مزایای سلامتی نوشیدن قهوه

1. ریسک ابتلا به سرطان دهان و حنجره را تا 50% کاهش می‌دهد.

2. می‌تواند خطر سکته را تا 22% کاهش دهد.

3. تاثیر آن در پیش‌گیری و کاهش خطر ابتلا به انواع مختلفی از سرطان اثبات شده‌است.

4. افرادی که قهوه می‌نوشند کمتر در اثر اختلال در ریتم ضربان قلب در بیمارستان بستری می شوند.

5. مصرف قهوه خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش می‌دهد.

6. نوشیدن قهوه می‌تواند در کاهش وزن موثر باشد. محققان دانشگاه ملبورن استرالیا مشاهده کردند افرادی که قهوه می‌نوشند در مقایسه با افرادی که از قهوه‌های دی‌کف (بدون کافئین) یا قرص‌های مکمل کافئین استفاده می‌کنند اشتهاء کمتری دارند.

7. طبق نتایج تحقیقی که اخیرا در فرانسه انجام شده‌است، افرادی که روزانه 4 وعده قهوه یا چای می‌نوشند کمتر به فشار خون مبتلا می‌شوند. البته این کاهش خطر ابتلا به فشار خون در چای‌خور‌ها بسیار بیشتر از قهوه‌‌خورها بوده است.

8. محققان یونانی نشان داده‌اند که مصرف قهوه دمی یونانی می‌تواند باعث افزایش طول عمر و بهبود سلامت قلب شما شود.

9. افرادی که بعد از حمله قلبی قهوه می‌نوشند کمتر در معرض مرگ ناشی از این اتفاق قرار می‌گیرند. تحقیقات نشان داده که بیماران حمله قلبی که روزانه بیش از 2 فنجان قهوه می‌نوشند کمتر از سایرین در معرض خطر مرگ ناشی از عوارض حمله قلبی قرار دارند.

– اگر چه ممکن است با خواندن این مطلب به این نتیجه رسیده باشید که قهوه بر هر درد بی‌درمان درواست، اما باید بخاطر داشته‌ باشید که هیچ گل بدون خاری وجود ندارد. اول این که بیشتر این نتایج در شرایط آزمایشگاهی و توسط افرادی به دست آمده که مصرف قهوه آن‌ها کنترل شده بوده است. همچنین در برخی دیگر از این تحقیقات کافئین به صورت عصاره‌گیری شده و مستقیم به منطقه مورد بررسی در بدن افراد تزریق شده (مثل تحقیقات درباره آب‌ مروارید یا ریزش مو) و مصرف قهوه به صورت خوراکی همان نتایج را ایجاد نخواهد کرد. در نهایت می‌توان گفت که تمام این پژوهش‌ها نشان‌دهنده ماهیت سالم و مفید قهوه است و نشان می‌دهد که می‌توانید در کنار لذت بردن از یک فنجان نوشیدنی خوش‌مزه از از مزایای سلامتی متعدد آن‌ هم بهره‌مند شود.

تهیه و تنظیم: ساناز مطلبی خامنه کارشناس تغذیه و رژیم درمانی

منبع: دکتر سلام