بیوپسی پوست چگونه انجام می شود؟ به پزشکانی که بر اساس بیوپسی یا همان نمونه برداری بدن، به بررسی بیماری ها می پردازند، پاتولوژیست می گویند. در بیشتر مواقع، تشخیص بیماری های پوستی بر عهده ی پاتولوژیست ها است. آنها آناتومیکال بیوپسی های گرفته شده را مورد تحلیل و آزمایش قرار داده و به تشخیص بیماری های موجود در آن می پردازند.
در صورتیکه پاتولوژیست ها به کار تخصصی در زمینه ژنتیک بپردازند و در این رشته تخصص بگیرند، میتوانند در زمینه بررسی بیماری های سرطان فعالیت کنند.
بیوپسی یا نمونه برداری پوست:
بیوپسی به معنی نمونه برداری از بافت ها است. بیوپسی روشی تشخیصی است که توسط آن پزشک مقداری از بافت بدن را خارج کرده و برای بررسی به آزمایشگاه بافت شناسی میفرستد. در آزمایشگاه بافت شناسی یا پاتولوژی پزشک متخصص پاتولوژیست بافت های ارسالی توسط پزشک را در زیر میکروسکوپ بررسی کرده و بیماری های احتمالی را که در بافت وجود دارد تشخیص داده و به پزشک گزارش میدهد.
دلایل انجام بیوپسی پوستی
1- مشکلات پوستی مثل پسوریازیس
2- بیماری هایی مثل سرطان پوست
3- عفونت پوستی قارچی یا باکتریایی
مراقبت قبل از نمونه گیری پوست:
قبل از نمونه برداری، بیمار باید توجه داشته باشد که از کرم ها و روغن و … استفاده نکرده باشد. چون این مواد ممکن است ضایعه را بپوشاند و تشخیص درست بیماری در زیر میکروسکوپ امکان پذیر نباشد.
قبل از رفتن برای بیوپسی پوست از هیچ ماده ی ارایشی یا کرم و پمادی بر روی محل ضایعه، استفاده نکنید.
عوامل اثرگذار بر بیوپسی پوست
1- داروهایی مثل داروهای ضد التهابی
2- داروهای ضد قارچی
3- کرم های پوستی کورتونی
تعیین محل نمونه برداری:
_ چنانچه ضایعات متعددی در مراحل مختلف پیشرفت در بدن وجود داشته باشد بهتر است که نمونه برداری را از ضایعات تازه و فعال انتخاب کرد.
_ نمونه برداری از لبه برجسته و خارجی ضایعات بهتر است انجام گیرد.
_ در صورت تعدد ضایعات بهتر است که بعضی از آنها را نمونه برداری نمود.
_ نمونه برداری بخصوص از نواحی که درمان های موضعی در آنها صورت نگرفته است باید مورد توجه باشد.
_ در بیشتر موارد لازم است که از عمق و منبع اصلی کانون بیماری نمونه برداری نمود.
_ در صورت امکان، برای مقاصد تشخیصی باید ضایعات را به طور کامل و با یک حاشیه باریک برداشت.
_ برای ضایعات ماکولی یا برجسته، تیغ را موازی پوست بگیرید و با عمق کم یک صفحه نازک از ضایعه یا کل ضایعه را (در صورت برجسته بودن) بردارید.
انواع بیوپسی پوست
1- بيوپسي تراشيدني
بيوپسي تراشيدني شايع‌ترين روش مورد استفاده است زيرا آن را به سرعت مي‌توان انجام داد، مراقبت از زخم آن ساده است و هزينه- اثربخش محسوب مي‌شود.
بيوپسي تراشيدني سطحي براي ضايعاتي استفاده مي‌شود که عمدتا اپيدرمي هستند و گسترش به درم ندارند؛ از قبيل زگيل‌ها، پاپيلوم‌ها، منگوله‌هاي پوستي (skin tags)، کارسينوم‌هاي سطحي از نوع سلول بازال يا سنگفرشي، و کراتوزهاي سبورييک يا اکتينيک. اين نوع بيوپسي براي ضايعات پيگمانته مشکوک مناسب نيست.
در بيوپسي تراشيدني سطحي يک صفحه نازک بافت معمولا با اسکالپل (عموما با تيغ شماره 15) برداشته مي‌شود ولي بسياري از پزشکان استفاده از درمابليد (Dermablade)، تيغ تراش دولبه، يا قيچي را براي اين منظور ترجيح مي‌دهند . در اين روش يک نمونه صاف و نازک مرکب از اپيدرم و درم فوقاني (با ضخامت کمتر از يک ميلي‌متر) به دست مي‌آيد.
هموستاز در اين روش معمولا با استفاده از محلول کلريد آلومينيوم 20 حاصل مي‌شود. به جاي اين ماده مي‌توان از نيترات نقره يا محلول مانسل (ساب‌سولفات فريک) استفاده کرد اما اين محلول‌ها باعث رنگ گرفتن پوست مي‌شوند. پوشاندن و مرطوب نگهداشتن ناحيه براي مدت حداقل يک هفته، مي‌تواند باعث کاهش اسکار گردد. به دليل کشش زياد در ناحيه پا (foot) بيوپسي تراشيدني نسبت به روش‌هاي نيازمند بخيه، ارجحيت دارد.
2- بيوپسي سوسريزاسيون
در بيوپسي سوسريزاسيون يک صفحه ضخيم از بافت به وسيله يک تيغ خم‌شده برداشته مي‌شود و نمونه‌اي حاصل مي‌شود که حداقل تا وسط درم و گاهي تا چربي زيرجلد گسترش مي‌يابد (عمق 4-1 ميلي‌متر). سوسريزاسيون نوعي بيوپسي برداشت کامل محسوب مي‌شود. اين بيوپسي‌ها مي‌توانند در بيماراني انديکاسيون داشته باشند که ضايعات پيگمانته وسيع‌تر دارند يا برداشت ضايعات آنها به وسيله بيوپسي اليپتيکال به دليل مسايل زيبايي يا موقعيت آناتوميک، دشوار است.
3- بيوپسي پانچ
در بيوپسي پانچ، يک ابزار پانچ پوست با تيغه حلقوي تا سطح چربي زيرجلد وارد پوست مي‌شود و يک نمونه استوانه‌اي تهيه مي‌کند. بيوپسي پانچ بسته به اندازه ضايعه و نوع بافت مورد نياز براي برداشت، مي‌تواند به صورت برداشت ناقص يا برداشت کامل باشد. از بيوپسي پانچ مي‌توان براي ضايعاتي استفاده کرد که براي تشخيص به بافت درم يا زيرجلد نياز دارند؛
انواع ضايعات التهابي يا تاولي
1- خال‌هاي ديس‌پلاستيک يا مرکب
2- پانيکوليت
3- بيوپسي پوست سر يا فوليکول مو
دلایل انجام جراحی بعد از بیوپسی پوست
1- رسیدن به یک تشخیص قطعی از طریق نمونه برداری (بیوپسی) پوست.
2- جلوگیری یا کنترل زودرس یک بیماری پوستی .
3- بهبود کیفیت ظاهر پوست از طریق برداشت زواید (خال، زگیل، تومور و …)، درمان ضایعات بد رنگ، ترمیم پوست آسیب دیده در اثر فرآیند پیری، نور آفتاب و یا بیماریها و نهایتا زیباتر جلوه دادن ظاهر پوست (جراحی پلاستیک و زیبایی)
مراقبت بعد از بیوپسی پوست:
_ از یک محلول هموستاز یا کوتر الکتریکی استفاده کنید و محل را تمیز نمایید.
_ ناحیه را با وازلین بپوشانید و به بیمار توصیه کنید که برای به حداقل رسیدن اسکار، ناحیه را حداقل برای مدت یک هفته مرطوب و پوشیده نگهدارد.
_ عوارض نادر بوده و خونریزی را می توان به وسیله فشردن، بخیه یا کوتر کنترل کرد. در صورت بروز عفونت که معمولا طی ۳ روز اول پس از بیوپسی رخ می دهد و با آنتی بیوتیک های خوراکی قابل درمان است.
خطرات بیوپسی پوستی
_ در موارد خیلی نادر، خونریزی هایی در محل نمونه گیری رخ داده است
_ پس از بخیه ممکن است ۳ تا ۱۴ روز زمان بر باشد تا بخیه جوش بخورد
مراجعه فوری به پزشک پس از دیدن این موارد
_ خونریزی شدید و یا ترشح از زیر باند. اگر خونریزی شدید باشد، محل بیوپسی باید فشار داده شود و به پزشک اطلاع دهید.
_ افزایش درد، قرمزی، تورم در محل بیوپسی.
_ تب
نتایج آزمایش بیوپسی پوست
نتایج بیوپسی پوستی تقریبا بین سه الی 10 روز آماده می گردد. در کل نتایج می تواند یکی از دو حالت زیر باشد:
1- بیوپسی پوستی طبیعی :
نمونه پوستی شامل بافت طبیعی پوست است.
2- بیوپسی پوستی غیر طبیعی :
موارد خوش خیم دیده می شود.
این بخش ها سلول های سرطانی ندارند.
تغییرات پوستی خوش خیم شامل زگیل، کراتوز سبوریک، کلوئید، آنژیوم، تومور خوش خیم پوستی مثل نوروفیبروم و یا درماتوفیبروم است.
سلول هایی مثل سرطان سلول بازال، سرطان سلول سنگفرشی و یا ملانوم دیده می شود.
بیماری های دیگری مثل لوپوس، پسوریازیس و یا واسکولیت دیده می شود.
عفونت باکتریایی و یا قارچی وجود دارد.
گردآوری و تدوین: فرزانه پاشایی
هرگونه کپی برداری با نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم امکان پذیر می باشد.
بیشتر بخوانید:
بیوپسی معده و روده چگونه انجام می شود؟
بیوپسی از تومور مغزی چگونه انجام می شود؟
بیوپسی کلیه چگونه انجام می شود؟
بیوپسی و آسپیراسیون مغز استخوان چگونه انجام می شود؟
