از ابزارهای ارتودنسی میتوان به فضا نگهدارها اشاره کرد که با کمک آنها میتوان قوس دندانی را به طور دائمی حفظ و مدیریت کرد. در این مقاله تعدادی از ابزارهای ارتودنسی که از آنها برای فضا نگهدار استفاده می شود، آورده شده است. با دکتر سلام همراه باشید.
ابزارهای فضا نگهدارها یا نگهدارنده فضای دندانی برای حفظ و مدیریت فضای قوس دندانی دائمی در بیمارانی استفاده می‌شوند که در دوره انتقالی دندانی بسر می‌برند (همه دندان‌های دائمی آنها رشد نکرده است).
اگر کودک دندان شیری خود را قبل از موعد مقرر از دست بدهد، از فضا نگهدار استفاده می‌شود تا زمانی که دندان دائمی کودک رشد کند، فضای دندان حفظ شود.
فضا نگهدارها را میتوان در دو دسته ثابت و متحرک دسته‌بندی کرد.
فضا نگهدار ثابت
1- لینگوال آرچ
لینگوال آرچ یا کمان نگهدارنده پشت دندانی، جزو ابزارهای فضا نگهدار ثابت ارتودنسی است. این دستگاه لینگوال آرچ از یک میله U شکل فلزی و دو بند تشکیل‌شده است که در پشت دندان‌های پایین به دو دندان‌های مولر اول پایین متصل می‌گردد و معمولاً در مواردی که دندان‌های شیری کودک زودتر از موعد مقرر می‌افتد، این دستگاه برای حفظ فضای دندانی توصیه می‌شود. لینگوال آرچ همچنین از حرکت روبه‌جلو دندان مولر که می‌تواند باعث بی‌نظمی دندان شود جلوگیری می‌نماید.
2- نانس آرچ
نانس آرچ متشکل از دو بند در اطراف دندان و یک دکمه آکریلیک است که بخشی از کام قدامی(جلوی کام) شما را پوشش می‌دهد.
از نانس آرچ میتوان به‌عنوان فضا نگهدار استفاده کرد مثلاً در مواردی که دندان شیری کودک قبل از موعد مقرر ازدست‌داده شود و نیاز باشد که از حرکت دندان‌های مولر (آسیا) به جلو جلوگیری شود. در این موارد نانس آرچ، فضای موردنیاز را تا زمان رشد دندان‌های دائمی نگه می‌دارد.
در برخی موارد که دندان‌های عقبی به‌طور فعال با دستگاه اسپرینگ جت به عقب کشیده شده‌اند، برای پشتیبانی بیشتر و کمک به عقب کشیدن دندان‌های قدامی نیز میتوان از نانس آرچ استفاده کرد.
3- میله/ نانس ترانس پالاتال
میله/ نانس ترانس پالاتال، میله فلزی است که در میان سقف دهان به بندهای دندان‌های مولر اول بالایی متصل است و ممکن است دارای دکمه آکریلیک باشد.
میله ترانس پالاتال کمک می‌کند تا عرض قوس دندانی حفظ شود. معمولاً از این دستگاه برای بیمارانی استفاده می‌کنیم که دندان نهفته دائمی دارند و تلاش می‌شود که دندان نهفته آنها رویش یابد.
در گالری زیر میتوانید برخی از دیگر انواع نگهدارنده ها را مشاهده نمایید:
این ابزار همان کارکرد نگهدارنده فضای ثابت را دارد. فضا نگهدار متحرک از پلاستیک و متناسب با فک فرد ساخته می‌شود و توسط سیم و یا آکریل فضای بین دندان‌های خاص را حفظ می‌کند.
درد فضا نگهدار
در اولین روزهای استفاده از فضا نگهدارهای ثابت، ممکن است کمی احساس عجیبی در دهان و دندان‌هایتان داشته باشید و بند و یا سیم تا حدودی زبان و دندان‌های شما را تحریک کنند.
این موضوع ممکن است باعث شود دندان‌های جلو و گاهی اوقات دندان‌هایی که بند در اطراف آنها نصب‌شده، حساس شوند و درد بگیرند. این درد طبیعی است و در کمتر از یک هفته برطرف خواهد شد. شما میتوانید در صورت نیاز از یک مسکن درد عمومی (مانند استامینوفن کدئین یا ایبوبروفن) استفاده کنید.
لطفاً خیلی به وجود دستگاه در دهانتان توجه نکنید و با زبانتان به آن فشار نیاورید. در کمتر از یک هفته به آن عادت خواهید کرد و حتی به‌احتمال‌زیاد فراموش خواهید کرد که چنین دستگاهی در دهانتان قرار دارد.
توجه داشته باشید درد باید در عرض چند روز ناپدید شود. بند و یا سیم فضا نگهدارهای ثابت نباید تیز باشد که باعث زخم شدن زبان یا تحریک بافت‌های نرم دهان شود؛ اما درصورتی‌که بعد از گذشت یک هفته زبان، لثه یا دندان‌های شما زخم شده یا حساس شده و درد می‌کند، هر چه زودتر با ما تماس بگیرید تا بتوان دستگاه را تنظیم کرد.
نحوه استفاده از فضا نگهدارهای ثابت
در روزهای ابتدایی استفاده از فضا نگهدارهای ثابت ممکن است کمی احساس ناراحتی و تأثیر منفی بر تکلم داشته باشید که در کمتر از یک هفته برطرف خواهد شد.
توجه داشته باشید در زمان استفاده از هر ابزار ارتودنسی لطفاً از مصرف مواد غذایی چسبنده، جویدنی، بسیار سخت و یا ترد، مانند آدامس، کارامل، تافی، گوشت نیمه‌پخته، یخ، آجیل، آب‌نبات سخت، پاپ کورن و غیره لطفاً خودداری کنید.
خوردن این غذاها میتوانید باعث شود بند دندان‌های شما شل شود و یا سیم راهنمای دستگاه خم گردد و منجر به شکستن ابزارها و صدمه به دندان‌ها شود.
سیم راهنمای دستگاه را با انگشتان دست و یا زبان خود نکشید. ممکن است با این کار سیم خم شود و فضا نگهدارهای ثابت به‌درستی عمل نکند.
اگر مواد غذایی بین سیم و دندان‌های شما گیرکرده و نمی‌توانید آن را خارج کنید، سیم راهنما را با انگشت نکشید بلکه با استفاده از مسواک بین سیم و دندان را تمیز کنید.
در هنگام مسواک زدن به بندهایی که دستگاه فضا نگه دار را تثبیت می‌کنند توجه ویژه‌ای داشته باشید. به‌آرامی سیم‌های دستگاه و دکمه نانس آرچ را تمیز نمایید.
مسواک زدن در هنگام استفاده از دستگاه‌های ارتودنسی بسیار مهم است؛ پس از وعده‌های غذایی و هنگام خواب حتماً مسواک بزنید.
مدت‌زمان استفاده از فضا نگهدارها
فضا نگهدارها تا زمانی که دندان‌های دائمی آغاز به رشد کنند در مکان خود باقی می‌ماند.
موارد اورژانسی فضا نگهدارها که سریعاً باید با ما تماس بگیرید
- اگر بندهای دندان شما لق شده یا دستگاه به‌کل خارج‌شده.
- در صورت شکسته شدن سیم و جداشدن از بند یک‌طرف یا هر دو طرف دستگاه.
- در صورت خم شدن سیم فضا نگهدارهای ثابت و جداشدن از دندان‌های جلویی.
- اگر به نظر می‌رسد که سیم دستگاه زیاد حرکت می‌کند و تاب می‌خورد، حتی اگر نشکسته است و یا درنیامده است.
- اگر زبان، لثه یا دندان‌های شما به طور ناگهانی شروع به درد گرفتن کرده و یا حساس شده.
orthosurgery
