زانو یکی از قسمت های مهم برای راه رفتن و ورزش کردن است که سلامت آن بسیار مهم است. رباط صلیبی و کشیدگی زانو یکی از آسیب های جدی است که بیشتر برای افراد ورزشکار و افرادی که بدون گرم کردن ورزش می نمایند رخ می دهد.
کشیدگی و پارگی رباط صلیبی قدامی و خلفی:
زمانی که جنبش و تحرک، بیش از حد و فراتر از تحمل رباط‌های صلیبی و قدامی باشد، پارگی رباط زانو رخ می‌دهد. این وضعیت به عنوان پارگی رباط صلیبی و قدامی شناخته شده و ممکن است از پارگی نسبتاً کوچک همراه با حداقل درد باشد، تا گسست و پارگی کامل رباط صلیبی خلفی همراه با درد و ناتوانی قابل توجه باشد. درجه‌بندی پارگی رباط صلیبی زانو خلفی و قدامی می‌تواند به‌شرح زیر باشد:
پارگی درجه ۱: تعداد کمی از الیاف رباط صلیبی پا، پاره‌شده وموجب کمی زانو درد می‌شود، اما مانع عملکرد کامل زانو نمی‌گردد.
پارگی درجه ۲: تعداد قابل توجهی از الیاف رباط پاره شده و تا حدودی مانع عملکرد زانو می‌شود.
پارگی درجه ۳: همه الیاف رباط پاره شده و منجر به بی‌ثباتی زانو و ازبین رفتن کامل عملکرد رباط زانو می‌شود. در اثر این جراحات، اغلب سازه‌های دیگر زانو مانند منیسک و یا رباط‌های جانبی نیز دچار آسیب می‌شود. در این صورت، توانبخشی جامع برای بازگشت به فعالیت ورزشی کامل لازم است و عمل جراحی ممکن است برای بازسازی رباط زانو و یا ترمیم سازه‌های دیگر انجام شود.
همانند تمام صدمات رباط زانو، پارگی رباط صلیبی خلفی و قدامی، اغلب در ورزشکاران زن بیشتر از مردان رخ می‌دهد.
علل آسیب‌دیدگی ACL و PCL:
آسیب‌دیدگی رباط‌های صلیبی قدامی (ACL) و سایر رباط می‌توانند ناشی از علل زیر باشد:
– پیچ خوردن زانوی پای ستون
– ضربه به زانو
– باز شدن بیش از حد زانو
– پرش و فرود روی زانوی خمیده
– توقف ناگهانی در هنگام دویدن
– جابجایی ناگهانی وزن از روی یک پا به پای دیگر
پارگی رباط زانو چه حسی دارد؟
علائم آسیب‌دیدگی و پارگی رباط صلیبی زانو عبارتند از:
– دردی که اغلب ناگهانی و شدید است
– صدای بلند پاره یا کنده شدن چیزی در زانو در هنگام رخ دادن آسیب
– ورم
– احساس شل بودن مفصل
– قرار دادن وزن بدن روی زانو با درد همراه است
آسیب‌های رباط‌های صلیبی قدامی (ACL) و صلیبی خلفی (PCL) در صورت عدم درمان به موقع، ماه‌ها یا سال‌ها بعد عود می‌کنند. این آسیب‌ها باعث خواهند شد در هنگام چرخش یا پیچش، خالی کردن زانو را تجربه کنید.
چه درمان‌هایی برای آسیب‌دیدگی رباط زانو وجود دارد؟
چند نوع درمان وجود دارد:
– کمک‌های اولیه برای پایدار کردن زانو و کاهش ورم آن
– برنامه‌های توانبخشی فیزیکی
– جراحی بازسازی
– جراحی آرتروسکوپیک
درمان اولیه:
خوشبختانه، آسیب‌دیدگی‌های خفیف تا متوسط رباط‌های زانو معمولاً به مرور زمان خود به خود بهبود می‌یابند. برای سرعت دادن به بهبودی می‌توانید:
– به زانو استراحت بدهید. اگر گذاشتن مقدار زیادی از وزن بدن روی زانو باعث درد می‌شود از انجام این کار خودداری کنید. شاید بهتر باشد مدتی از چوب زیر بغل استفاده کنید.
– برای کاهش درد و ورم روی زانو یخ بگذارید. این کار را به مدت ۲ تا ۳ روز یا تا زمانی که درد و ورم رفع شود هر ۳ تا ۴ ساعت یک بار و هر بار مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه انجام دهید.
– زانو را فشرده (کمپرس) کنید. با استفاده از بانداژ یا نوارهای کشی یا زانو بند تورم زانویتان را کنترل کنید.
– هنگام نشستن یا دراز کشیدن، زانویتان را روی یک بالش قرار دهید.
فیزیوتراپی رباط صلیبی قدامی و خلفی:
فیزیوتراپی برای تسریع فرایند درمان پارگی رباط صلیبی زانو بیماران است. انجام تکنیک‌های فیزیوتراپی، کسب نتیجه مطلوب را تضمین می‌کند و احتمال بازگشت این عارضه را کاهش می‌دهد. این درمان ممکن است شامل:
– تمرینات برای درمان پارگی رباط صلیبی زانو جهت بهبود انعطاف پذیری، قدرت، تعادل اندام تحتانی و کنترل باشد.
– ماساژ بافت نرم
– آزاد سازی و تحرک بخشیدن به مفصل
– الکتروتراپی (به عنوان مثال سونوگرافی)
– استعمال بریس
– استفاده از عصا
– سرما درمانی و گرما درمانی
– توصیه داروهای ضد التهابی
– آموزش تمرینات
– توصیه اصلاح فعالیت
– اصلاح بیومکانیکی
درمان با جراحی:
بازسازی پارگی رباط زانو با عمل جراحی، برای آن دسته از بیماران مبتلا به پارگی کامل رباط صلیبی قدامی و خلفی در نظر گرفته می‌شود که برنامه توانبخشی فیزیوتراپی باکیفیت بالا برای آنها بی‌نتیجه بوده است و یا برای بیمارانی که پارگی کامل رباط صلیبی قدامی و خلفی آنها همراه با آسیب به سازه‌های دیگر زانو می‌باشد. پس از جراحی بازسازی رباط صلیبی قدامی و خلفی، یک دوره طولانی توانبخشی ۶ – ۱۲ ماه یا بیشتر اجرا خواهد شد که اغلب برای به دست آوردن یک نتیجه مطلوب و بازگشت بیمار به فعالیت کامل و یا ورزش، مورد نیاز خواهد بود.
چگونه می‌توان از آسیب‌دیدگی رباط زانو جلوگیری کرد؟
پیشگیری از آسیب‌های رباط صلیبی زانو کار دشواری است زیرا این آسیب‌ها معمولاً در حوادث رخ می‌دهند. اما انجام برخی اقدامات پیشگیرانه خطر دچار شدن شما به آنها را کاهش می‌دهند. شما باید:
– با انجام مرتب تمرینات کششی و قدرتی عضلات ران را قوی نگه‌دارید.
– قبل از شرکت در فعالیت‌های ورزشی تهاجمی، بدنتان را گرم کنید.
– انعطاف‌پذیری بدنتان را حفظ کنید.
– هرگز به طور ناگهانی شدت تمریناتتان را افزایش ندهید. این کار را به تدریج انجام دهید.
هرگونه استفاده با درج نام مجله پزشکی دکتر سلام (لینک دهی مستقیم) مجاز می باشد.