جراحی فک و صورت منجر به تناسب اجزای صورت می شود و یکی از مهم ترین و اصلی ترین معیارهای زیبایی به شمار می رود. چانه نقش موثری در تناسب اجزای صورت ایفا می کند. بهبود برجستگی و جلو کشیدن یک چانه رشد نیافته، می‌تواند به طور چشمگیری نمای نیم‌رخ چهره را بهبود ببخشد.
عمل زیبایی فک و چانه که تحت عنوان منتوپلاستی یا ژنیوپلاستی نیز شناخته می‌شود، نوعی عمل جراحی برای تغییر شکل چانه یا بزرگ کردن آن با استفاده از پروتز و یا جراحی کاهش استخوان است. به طور کلی، زیبایی و جذابیت امری ذهنی است، اما اصول نانوشته‌ای برای تشخیص زیبایی و تناسب اجزای صورت وجود دارد. اصول زیبایی چانه پیرامون موقعیت و جلوتر بودن چانه نسبت به پایه بینی می‌باشد. بنابراین، چندان غیر معمول نیست که جراح پلاستیک به بیمار پیشنهاد دهد که در کنار جراحی زیبایی چانه، جراحی زیبایی بینی (رینوپلاستی) را نیز انجام دهد تا تعادل و زیبایی آن بخش از صورت بدست آید.
چه افرادی کاندیدای ایده‌آل برای جراحی فک و صورت هستند؟
– کاندیدای ایده‌آل برای بزرگ کردن چانه، فردی است که هیچ‌گونه عوارض پزشکی قبلی ندارد.
– چانه فرد برای صورتش بیش از حد کوچک باشد.
– فردی که بتواند در طی دوره بهبودی، صبر و شکیبایی داشته باشد، زیرا رسیدن به نتیجه نهایی می‌تواند سه یا چهار ماه طول بکشد.
– فردی که هیچ‌گونه مشکلات عاطفی تشدید کننده افسردگی بعد از عمل نداشته باشد.
– فردی که طی شش ماه قبل از عمل جراحی، داروی آکوتان مصرف نکرده باشد.
– فردی که به دلیل اختلال مادرزادی و یا وارد شدن تروما و ضربه شدید به صورت، نیاز به جراحی چانه داشته باشد.
منتوپلاستی یا کوچک کردن چانه
عمل جراحی منتوپلاستی عموماً شامل ترکیبی از کاهش استخوان چانه و بافت نرم روی استخوان می‌شود. محل شکاف عمل جراحی در چین‌های طبیعی پوست مخفی خواهد ماند. فرایند منتوپلاستی شامل سوزاندن استخوان به وسیله مته و کاهش ترکیبات بافت نرم چانه است. شاید ماهیچه زیرین منتالیس نیاز به کوتاه شدن داشته باشد. بخیه‌های ویژه برای نرم کردن بافت چانه در چانه تراشیده شده جدید مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جراحی کوچک سازی چانه تأثیر بسزایی در زیبایی ظاهری صورت فرد دارد.
عمل جراحی کوچک سازی چانه به دلایل زیر باعث بهبود ظاهر صورت می‌شود:
– کاهش سایز چانه های بزرگ
– بهبود هارمونی و تناسب بین اجزای صورت
– مشخص شدن خط فک و تصحیح خط گردن
ژنیوپلاستی یا بزرگ کردن چانه
دو روش برای بزرگ کردن چانه و بهبود ظاهر آن وجود دارد. راه اول جابجایی قطعه‌ای از استخوان چانه در محلی جلوتر از محل اولیه آن است. برای دستیابی به این منظور قسمت پایینی استخوان چانه برداشته شده و در محل جدید قرارداده می‌شود. با انجام این کار هم طول چانه افزایش می‌یابد و هم به طور همزمان چانه بالاتر می‌آید. درحالی‌که ارتباط ماهیچه با استخوان در این ناحیه حفظ شده است، قسمت چانه به صورت محکم به محل مورد نظر در استخوان فک با پیچ و پلاک فلزی وصل می‌شود.
روش دیگر برای بزرگ کردن چانه، پروتز چانه یا استفاده از مواد غضروفی از استخوان لگن است. برای مثال برای قسمت جلویی استخوان فک پایینی. پروتز مصنوعی استریل شده نیز می‌تواند برای بزرگ کردن چانه مورد استفاده قرار گیرد. ایمپلنت در شکاف زیر چانه قرار داده می‌شود.
وضعیت بیمار پس از جراحی چانه و فک چگونه است؟
7 یا 10 روز بعد از جراحی، بازگشت به کار و فعالیت‌های عادی جایز است و معمولاً پانسمان چانه یک هفته پس از عمل جراحی برداشته می‌شود.
بسته به نوع عمل، بیمار ممکن است مستقیماً به خانه خود برود، در غیر این صورت لازم است در بیمارستان برای یک یا چند روز بستری گردد.
در اغلب موارد، مقداری تورم و کبودی بعد از جراحی بروز خواهد کرد که معمولاً در عرض یک دوره چند روزه ناپدید خواهد شد. درد بیمار معمولاً بسیار کمتر از حد انتظار بیمار است و بیمار می‌تواند برای کنترل درد بعد از عمل، از دارو و یا از دستگاه کنترل درد استفاده کند.
اگر عمل جراحی فک و چانه نیاز به مراقبت‌ها و دستورالعمل‌های مربوط به دهان داشته باشد، برای راحتی بیشتر و تحمل درد بعد از عمل، توصیه‌هایی در خصوص بهداشت و رژیم غذایی به بیمار ارائه می‌شود. علاوه بر این، پزشک ممکن است یک رژیم غذایی مایع و نرم را برای چند روز (تا یک هفته) پس از عمل جراحی به بیمار توصیه کند.
در تمام موارد، مراجعات بعدی و پیگیری پس از عمل جراحی ضروری است و بسیاری از درمان‌ها به دندانپزشک و سایر متخصصان سلامت، ارجاع داده خواهد شد.
مراقبت‌های بعد از جراحی
بيمار باید مراقب باشد تا ضربه به فک وارد نشود چون می تواند باعث جابجایی استخوانها شده یا ابزارهای نگهدارنده داخل فک را شل کند. بیماران بهتر است از مسافرت‌های طولانی پرهیز کنند بهتر است این بیماران تا مدتی از ورزش‌های سنگین خودداری کنند. رعایت بهداشت برای این بیماران بسیار مهم است. این افراد از روز بعد از عمل باید مسواک بزنند و دهان خود را با دهان شویه شست و شو بدهند.
مدت زمان بسته ماندن دهان و رژیم غذایی
2-3 هفته دهان با سیم بسته می شود و بعد از این مدت سیم باز شده و بجای آن دهان با کش بسته می شود یا در بعضی موارد از اول کش می بندیم. بعد از جایگزینی سیم با کش، دهان بیشتر از حالت قبل باز می شود. در مجموع حدود یک ماه و نیم طول می كشيد تا بیمار از دست سیم و کش راحت شود. کسانی که فکشان با سیم بسته شده باید بیشتر مایعات و غذاهای صاف شده (مثل سوپ) استفاده کنند. در واقع در مدت دو هفته‌ای که دهان اصلا نباید باز شود بیمار نباید از غذاهایی که نیاز به جویدن دارند استفاده کند. بعد از برداشتن سیم و گذاشتن کش بیمار می تواند رژیم غذایی خیلی نرمی داشته باشد مثل سوپی که نیاز به جویدن زیاد نداشته باشد. بعد از یک ماه بیمار می تواند از غذاهای جویدنی استفاده کند. رژیم غذایی این بیماران باید حتما به گونه‌ای باشد که مواد غذایی مورد نیاز را دریافت کنند. کسانی که دهانشان باز می شود باید از غذاهای شل استفاده کنند یعنی غذاهایی که نیاز به جویدن شدید ندارند مثل سوپ، پوره، نان نرم، برنج و خورشت نرم که مواد سخت و سفت نداشته باشند. اما بعد از 4 هفته می توانند رژیم غذایی عادی داشته باشند
عوارض و خطرات جراحی زیبایی چانه
هر روش جراحی پلاستیک همراه با خطراتی است. عوارض روش‌های منتوپلاستی و ژنیوپلاستی به ندرت رخ می‌دهد. از معایب جراحی زیبایی چانه اینست که برخی بیماران ممکن است دچار عفونت در ناحیه‌ی چانه یا لب شوند که معمولاً با مصرف آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود. در موادر بسیار نادری از بروز عفونت نیازمند تخلیه با استفاده از جراحی است. شکل‌گیری بافت اسکار نیز امکان‌پذیر است. در طول زمان، بخش‌هایی از استخوان ممکن است دچار فرسایش شود؛ اگرچه این حالت معمولاً موجب نگرانی‌های پزشکی، ناراحتی یا تغییر در ظاهر چانه نمی‌گردد.
در روش ژنیوپلاستی، سیم‌ها یا صفحات در صورتی که سبب ناراحتی شوند، برداشته می‌شوند. بیماران ممکن است دچار عدم حساسیت در ناحیه‌ی چانه یا لب گردند؛ هرچند بی‌حسی معمولاً موقتی است. در موارد نادری نیز ممکن است این بی‌حسی دائمی باشد. باید توجه داشت که عوارض بسیار نادر بوده و برای درمان آنها گزینه‌هایی وجود دارد.
